KARADENİZ BÖLGESİ GASTRONOMİ
Tescil ve patent alamama acizliğimizi, tarih gelecek zamanda bizleri asla af etmez. Kişişel becerilerimiz ile malzemelerin bir diğeriyle buluşmasını, ön plana çıkaralım sorun yok. Ne var ki geçmiş gastronomi kültürüne verilemez ise değerler, sizin de yaptıklarınıza değeri verilmeyecektir. Mezepotomya dan dünyaya yayılan yemek kültürünün özünde, duygu var, his var, acılar ve sevinçlerin özgün değerleri var. Yemeklere verilen lezzetin ana temasıdır. El becerisi yapılan yemeğe, duygu ve his katarak, karıştırdığınız her kaşıkta tad bulur, lezzet bulur, hayat bulur. Töre, örf adet ve ananelerimizdeki değerlerimizle beraber, yemek kültürümüz de yaşama tutunur. İnsanlar var olduğu sürece, lezzet ve tad cazibesine değer katmaya devam edecektir.
TÜRKİYE KARADENİZ YÖRESİ VE BÖLGESEL GASTRONOMİ KÜLTÜRÜ
Mahalli yemeklerimiz var, henüz literatüre aksetmemiş. Yapımı köklü geçmişe dayanan ve farklı isimlerde anılan yemeklerimiz var. İsmi aynı olup yapılışları farklı olan yemeklerimiz var. Henüz keşfinden nakledilmemiş yemekler mevcut. Şehirler arası yöre yemeklerinin, yemek isimlerine atfen, bizimdir iddiaları her zaman olacaktır. Yürüklerin göçtüğü yörelerde bıraktığı kültür yemeklerinin izlerdir aslında. Ne yazık ki ülkemizde çoğu yemek isimleri tescillenmediği için, diğer ülkelerin boşluğu doldurması söz konusu. Yunanistan kurtuluş savaşı öncesi bizim yöresel yemek lezzetlerini, kendilerinin miş gibi lanse etmesi gibi. Yerel yönetimler ile kurum ve kuruluşların kendi yöresel yemeklerini, tescil etmeye mecburdurlar. Devlet yapsın ne milazımcılığını gastronomi kültürü kaldırmaz. Ana dolunun dünden bu güne mutfak kültürünün, manevi değeri olduğu unutulmamalıdır. Yokluk ve varlıklarda mevcut füzyon etkisiyle, yemek kültürümüz gelişmiştir. Tescil ve patent alamama acizliğimizi, tarih gelecek zamanda bizleri asla af etmez. Kişisel becerilerimiz ile malzemelerin bir diğeriyle buluşmasını, ön plana çıkartarak marifet yaptığını zannedenler. Önceliğiniz mevcut diyetteki kültür yemeğinizin sunumuna ve tanıtımına öncelik verin. Tabi ki sizlerin de çağa ayak uydurup uluslar arası arenada başarılarınız taktir edilecektir. Ne var ki geçmiş gastronomi kültürüne verilemezseniz hak ettiği değeri, sizin de yaptıklarınıza ileride değer verilmeyecektir. Mezepotomya dan dünyaya yayılan yemek kültürünün özünde , duygu var, his var, acılar ve sevinçlerin özgün değerleri var. Yemeklere verilen lezzetin ana teması bu saydıklarımdır. El becerisi yapılan yemeğe, duygu ve his katarak karıştırdığınız her kaşıkta tad bulur, lezzet bulur, analarımızın yaptıklarına eş değer hayat bulur.Töre, örf adet ve ananelerimizdeki değerlerimizle beraber, yemek kültürümüz de yaşama tutunur. İnsanlar var olduğu sürece, lezzet ve tad cazibesine değer katmaya devam edecektir.
KARADENİZ BÖLGESİ
78-) Karabük’ün Yöresel Yemekleri
1- Uzun Fasulye
Aslında bildiğimiz fasulyenin kırılmadan yapılan versiyonu. Kırmadan pişirilen fasulyenin lezzet sırrı üzerine dökülen kızgın tereyağı. Bu yemeği sevmeyeniniz varsa ön yargısını kırma zamanı geldi. Domates ve soğan ile lezzet cümbüşü ikiye katlanabilir.
2- Peruhi
Yemek yapmak sanatsa Peruhi yapanlara sanatçı demeliyiz. Uğraştırıcı yemeklerden biri ve aldığı şekli bozmadan servis etmek oldukça zor. Hamuru açılıp dörde bölünüyor ve süzme yoğurttan elde edilen peynir, nane ile buluşturulup kapatılıyor. Kaynar su da bir süre bekletildikten sonra üzerine kızgın tereyağı dökülüyor. İlk lokmada aşık olacağınız bir sanat eseri…
3- Bütün Et
Etsiz yapmayanlar için Karabük harika bir fırsat sunuyor. Garnitürleriyle beraber bütün olarak servis edilen kuzu eti kesinlikle tadılmalı. Özel sosu ve tereyağı bu yemeği eşsiz yapıyor. Fark ettiyseniz tereyağının mutfakta kullanımı çok ince bir detay.
4- Mısır Çorbası
Klasiklerden olan mercimek, yayla çorbası güzel bir başlangıçtır. Karabük’te iseniz tek bir kral var, o da mısır çorbası. İçinde mısır, fasulye gibi eklentiler olduğu için doyurucudur. Mısır çorbası istemeden önce iki kez düşünün. İçtikten sonra büyük ihtimalle doyacaksınız ve ana yemek için yeriniz bile kalmayabilir.
5- Ev Makarnası
Keşli yaylım olarak da söylenir, herkesin bildiği erişte kendisi. Aslında yemeğin adı her yöreye göre değişkenlik gösteriyor ama en önemlisi lezzeti. Kıymalı veya yoğurtlu tercih edebilirsiniz, aralarında en yaygın yapılanı cevizlisi.
6- Karamancar
Karadeniz insanının akıl ettiği muhteşem bir yemek. Karalahananın ana malzeme olduğu yemekte pırasa, mısır yarması, kabak gibi yan opsiyonlar mevcut. Bir porsiyonu bile dolu dolu gelen tabak hayli doyurucu özelliğe sahip.
7- Çullu Börek
Bu böreğin festivali var. Karabük’ün çullu böreği bakır sini ile yapılıyorsa geleneksel lezzetini verecektir. Peynirli, kıymalı veya patatesli yapılabilir. Ama son sözü yine tereyağı söylüyor. Yufkanın içine başka malzemeler koyarak farklı tatlar elde edebilirsiniz.
8- Safranbolu Bükmesi
Pideye benzer görüntüsü olan Safranbolu Bükmesi, Karabük’ün öne çıkan yemeklerinden. Hamurun içine kıyma, ıspanak ve soğan koyarak fırına veriliyor. Servis edilmeden önce tereyağı gezdirilerek iştah açıcı bir koku kazanıyor. Yanında kiren şerbeti istemeyi de unutmayın.
9- Zerde
Karabük’ün yöresel yemekleri listesinin en meşhuru olan zerdeyi Karabük’ün her yerinde bulabilirsiniz. Osmanlı’dan kalan miras Safranbolu’nun üst kalite safranıyla sofraya geliyor. Daha iyisini dünyanın hiçbir yerinde yiyemezsiniz. Şeker, pirinç ve saftan üçlüsü damağınızda unutulmaz bir tat bırakacak.
10- Safranbolu Baklavası
Ev baklavası sevenler Safranbolu Baklavasına bir hayli bayılacak. Özenli ve düzenli yapılan baklavanın yufkası incecik olmazsa olmaz. Yapılışı zaman isteyen tatlıdır. Mutluluğa gidilen yolda biraz sıkıntı çekilebilir.
11- Bandırma
Hindi etiyle yapılan nefis bir yemektir. El açması yufkalar pişirilir, katlanarak kare şeklinde kesilir. Hindi suyunun içinde tereyağ eritilir ve bu yağda yufkalar kızartılır. Tepsiye dizilen yufkaların üzerine hindi eti koyulur ve servis edilir.
81-) DÜZCE Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Batı Karadeniz yemekleri ile ünlü Düzce mutfağı nefis tatlarla sizleri bekliyor.
Alabalık tesisleri ve mısır pancar üretimiyle ünlü kentte, hamsili yemekler ve Çerkez mutfağından lezzetlerle bol bol karşılaşacağınızdan emin olabilirsiniz. Sizler için derlediğimiz Düzce’nin yöresel yemekleri listesinde, kentte denemeden dönmemeniz gereken lezzet bombaları yer alıyor.
Balıklı Yemekler
1- Hamsili Börek
Yörede meşhur olan bir börek çeşididir.Türk mutfağının eşsiz lezzetleri arasında yerini korumaktadır. Bu börek çeşidinin ana malzemelerini un ve hamsi oluşturuyor. Börek hamurunun taze olarak yapılması lezzeti artıran bir püf nokta.
2- Hamsi Pilavı
Karadeniz şehirlerinin hemen hepsinde itinayla pişirilen hamsili pilav, Düzce için de oldukça önemli yöresel bir lezzet. Özellikle hamsi zamanı kentte hamsili pilav pişirmeyen ev yoktur. Lezzetli iç pilavın etrafına doldurulan tazecik derya kuzularının tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
3- İsli Balığı
İsli balık, Düzce’de sıklıkla tüketilen lezzetlerden biri. Akşam yemeklerinde sofralarda yerini alan bu balık türü, önceden tütsülendiği için farklı bir aroma ve kokuya sahip. Müdavimleri ise bir hayli fazla. Ana yemek olmak yerine genellikle meze olarak tüketiliyor. Aynı zamanda oldukça faydalı ve lezzetli. Denemenizi tavsiye ederiz.
4- Buğulama
Batı Karadeniz kentinde balığın birçok çeşidini sofralarda görebileceğinizden emin olabilirsiniz. Ancak halkın sıklıkla kullandığı pişirme yöntemi buğulama. Soğan, sarımsak, domates, soğan ve limon gibi sebzeler eklenerek fırına sürülen balıklar tam bir lezzet bombası haline geliyor. Buğulama için içerisinde olduğunuz mevsim balıklarından sipariş etmeniz yeterli.
Diğer Lezzetler
5- Çerkez Tavuğu
Bir Çerkez mezesidir. Ana yemeklerle birlikte sunulması yemek keyfini artırır. İki türlü yapılan bu mezenin ham maddesi un ve cevizdir. Damak tadına göre farklı sunumlar yapılabilir. Un ile yapılan Çerkez Tavuğu mezesinin içeriği tavuktur. Ceviz ile yapılan meze ise tıpkı bir ana yemek gibidir.
6- Mamalika
Tatar yemeklerinin mezesi olan mamalika, Düzce yöresiyle özdeşleşmiş bir mezedir. Mısır unu ile yapılan bu lezzetin sırrı kullanılan malzemelerin kalitesiyle doğru orantılıdır. Sıcak bir meze türü olan mamalikanın içerisinde kaşar peyniri kullanılır.
7- Boşnak Böreği
Boşnak Böreği, hazırlanışı bakımından emek isteyen bir ara sıcaktır. Peynirli, patatesli, kıymalı ve ıspanaklı olarak yapılır. İç harcı damak tadınıza göre şekillenmektedir. Gevrek bir yapıya sahip.
8- Bazlama
Düzce köylerinde özel günlerin vazgeçilmez bir lezzeti bazlama. Taş yapımı saçlarda kızartılan bu lezzetli hamur işi, el ile açılmış ekmek kalınlığındaki hamurun tereyağlı saçta kızartılmasından oluşuyor. Bazlamaya tercihe bağlı olarak patatesli, otlu ve kıymalı harç da eklenebiliyor.
9- Tembel Karı Makarnası ( Kaşık Makarnası)
Komik ve biraz da argo olarak tabir edebileceğimiz bu lezzetin ismi tembel karı makarnası. Un ile hazırlanan makarna hamuru kaşık yardımıyla parça parça tencereye atılıp haşlanıyor, iyice piştikten sonra ise keş, fındık veya cevizle servis ediliyor. Bu ismini basit yapımından alan tarif Düzce’nin yöresel yemekleri listesine çoktan girmiş bile. ????
10- Mamursa
Düzce'de Çerkez yemekleri de sıklıkla pişiriliyor. Bu yemeklerden biri de Düzce’nin meşhur yemeği haline gelmiş Mamursa. Tamamen mısır unu, su ve yumurtadan hazırlanan yemek isteğe bağlı olarak peynir çeşitleri ile veya kıyma dökülerek servis ediliyor. Tadı ise parmak ısırtan cinsten.
12 – Sebzeli Kaygana
Pek çok yöremizde titizlikle pişirilen sebzeli kayganaya, Düzce’de çok fazla ilgi gösteriliyor. Sebzeli krep olarak tarif edebileceğimiz yemeğe krep hamuru hazırlandıktan sonra iç harç olarak yeşil soğan dereotu ve maydanoz ekleniyor. Bir süre önceden kızdırılmış tavada pişirildikten sonra ise tadından yenmiyor.
Tatlılar
13- Akçakoca Melengücceği Tatlısı
Düzce’nin neyi meşhur diye soranlara verilecek ilk cevap elbette ki Melengücceği tatlısı… Tamı tamına 700 yıllık bir tarihe sahip bu tatlının halk için de önemi büyük. Özellikle Düzce köylerinde sıklıkla hazırlanan tatlı, Osmanlı Saray Mutfağın’da da yer almış lezzetlerden. Yöresel lezzet içerisinde manda kaymağı, süt, yumurta, fındık yağı, buğday unu, dartı ve bol miktarda ceviz, fındık, bal yer alıyor
05-) AMASYA Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Karadeniz’in popüler şehirlerinden Amasya, binlerce yıllık tarihi ve gelenekleriyle meşhur çöreğinden çorbalarına kadar birbirinden lezzetli yemeklere ev sahipliği yapıyor. Sizler için hazırladığımız Amasya yöresel yemekler listemizi keyifle okumanızı diliyoruz.
- Hengel
Amasya yöresel yemekler listemize, şehrin en sevilen yemeklerinden hengel ile başlıyoruz. Aslında bir çeşit mantı olan hengel, elde açılan hamurların kare kesildikten sonra üçgen şekilde kapatılmasıyla yapılıyor. Tıpkı mantı gibi içerisine kıymalı iç harç konulan hengel, isteğe göre fırında kızartılıyor ya da suda haşlanıyor. Genellikle akşam yemeklerinde sofralarda yerini alan yemek, üzerine yoğurt ve acılı sos dökülerek servis ediliyor.
- Keşkek
Türkiye'nin neredeyse her yöresinde sevilerek tüketilen yemeklerden olan keşkek, tavuk ve buğdayla yapılan oldukça lezzetli bir yemek. Genellikle bayram ve sünnet gibi özel günlerde sıklıkla yapılsa da, normal zamanlarda da Amasya sofralarında yerini alıyor. Et suyuyla haşlanan buğdayların lapa haline getirilmesiyle yapılan keşkek, üzerine salçalı tereyağı dökülerek servis ediliyor.
- Helle Çorbası
Un çorbası olarak da bilinen helle çorbası, her yörede farklı usullerde yapılıyor. Amasya yöresel yemekler listemizde yer alan helle çorbası da doğal olarak Amasya usulü oluyor. Un pirinç ve tereyağı ile yapılan çorba, kavrulma usulüyle pişirildikten sonra, isteğe göre et konularak servis ediliyor.
- Patlıcan Çullama
Patlıcan, maydanoz ve biber gibi sebzelerin karışımıyla meydana gelen bu lezzetli yemek, Amasya’nın en meşhur yöresel yemeklerinden. Biber, domates ve maydanoz gibi sebzelerin közde kızartıldıktan sonra çekilip, birbiriyle karıştırılmasıyla yapılan yemek, genellikle meze olarak da tüketiliyor.
- Yakasal Böreği
Amasya yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer meşhur yöresel lezzet ise, şehre özgü yakasal böreği. Genellikle tepside yapılan börek, oldukça sade ama lezzetli bir tada sahip. Un ve yumurtanın karışımı haline gelen aslında bir nevi bazlama gibi. Sabah, öğle akşam fark etmeden her öğünde yiyebilinen yakasal böreğini denemediyseniz, denemenizi öneririz.
- Ayva Gallesi
Pekin'in portakallı ördeği, Amasya’nın ayva gelles. Meyve ile yapılan et yemekleri ön yargılı olunsa da yüzyıllardır birbirine en çok yakışan lezzet ikililerinden biri. Ayva, nohut ve et ile yapılan ayva gellesi, genellikle koyun etinden yapılan oldukça lezzetli et yemeklerinden. Genellikle özel günlerde Amasya sofralarında yerini alan yemeği, değişik tatlar denemeyi sevenlerdenseniz mutlaka denemelisiniz.
- Amasya Çöreği
Amasya yöresel yemekler listemize, meşhur haşhaşlı çöreğiyle devam ediyoruz. Çöreğe ismini verecek kadar özel olan yemek, elde hazırlanan özel hamur içerisine haşhaş ve çekilmiş ceviz eklenmesiyle yapılıyor. Yanına da taze demlenmiş bir fincan çayla harika ikili olan çöreği, hamur işi sevenlerdenseniz yemeye doyamayacağınıza eminiz.
- Bat Yemeği
Amasya mutfağında yer alan oldukça lezzetli karışım yemeklerinden bir diğeri de Tokat'ta da sıklıkla tüketilen bat yemeği. Köftelik bulgur, mercimek, dövülmüş ceviz, salça ve soğan gibi lezzetlerin karışımının salamura yapraklarıyla birleşimiyle hazırlanan bat yemeği, nefis tadıyla sizi cezbedecek.
- Bakla Dolması
Tokat ve Amasya’nın sevilen yemeklerinden bakla dolması, kuru iç baklayla yapılıyor. Özel olarak salamura edilmiş yaprakların içine sarılan dolmalar, üzerine kaburgaların dizilmesiyle pişiriliyor. Bol et ve soğanla yapılan bakla dolması, yaz kış farketmeksizin Amasya sofralarında yerini alıyor.
- Çatal Çorba
Amasya mutfağının sevilen çorbalarından çatal çorba, kıyma, yeşil mercimek ve yarmanın birleşimiyle meydana gelen oldukça güzel bir lezzet. Bol malzemesiyle doyurucu özelliği olan çatal çorbası, isteğe göre etli ya da etsiz olarak tüketilebiliyor. Amasya’da çoğu ev yemekleri restoranlarında bulabileceğiniz lezzeti, denemediyseniz mutlaka tadına bakmalısınız.
11. Mumbar-İşkembe
Aksaray yöresel yemekler listemizde yerini alan bilindik diğer bir lezzet de, çoğu yörenin yemeklerinden olan mumbar dolması oluyor. Genel olarak koyun işkembesi ve mumbarın birleşimiyle meydana gelen bu lezzetli yemeğin içine bulgur ve maydanozla hazırlanmış harç da koyuluyor. Mumbar, yörenin en zahmetli yemeklerinden olsa da lezzetiyle buna değecek nitelikte.
Tatlılar
12. Kalburabastı
Sırada Amasya sofralarında lezzetli yemeklerden sonra yerini alan, bir o kadar lezzetli tada sahip yöresel tatlıları yer alıyor. Herkesin bildiği ve sevdiği şerbetli hamur tatlılarından olan kalburabastı, yörenin de en meşhur tatlılarından. Lezzetiyle gönlünüzü fethedecek bu tadı bir de Amasya’da denemelisiniz.
13. Dene Hasudası
Amasya lezzetini pekmezle tamamlayan Sivas'ta da sevilerek tüketilen dene hasudası, ceviz içleriyle de bir araya gelince muhteşem bir lezzet şöleni sunuyor. Özellikle soğuk havalarda içinizi ısıtmak için tercih edebileceğiniz hasuda tatlısını, yanına güzel demlenmiş bir fincan çayla yiyebilirsiniz.
14. Elma Tatlısı
Amasya’da sevilerek yenilen tatlılardan olan elma tatlısı, kırmızı görüntüsüyle hem mideye hem de göze hitap eden oldukça lezzetli bir tatlı. Vişne ile birlikte şerbetle pişirilen soyulmuş elmalardan yapılan tatlı, üzerine krem şanti dökülerek servis ediliyor. İsteyenler için çekilmiş ceviz ve tarçın da eklenen tatlıyı, Amasya’daki pastanelerde bulabilirsiniz.
15. Vişneli Ekmek
Amasya yöresel yemekler listemizi, şehrin en sevilen tatlılarından vişneli ekmek ile sonlandırıyoruz. İnce dilimlenen ekmeklerin tereyağında fırınlanmasından sonra şekerli suda kaynatılan vişneye eklenen ekmekler, isteğe göre çekilmiş ceviz dökülerek servis ediliyor.
08-) ARTVİN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
- Hamsili Pilav
Artvin yöresel yemekler listemizde yerini alan hamsili pilav Karadeniz’in en bilindik ve sevilen lezzetlerinden biri.Rize'den Artvin’e bütün Karadeniz sofralarında yerini alan hamsili pilav, pirinç pilavı ile yapılıyor. Temizlenmiş hamsilerin iç harç ile pişen pilavla birlikte tepside tıpkı börek gibi dizilmesiyle fırına verilen yemek, sadece kendi başına bile oldukça doyurucu bir lezzet.
- Şalgam Pancar Yemeği
Artvin yöresel yemekler listemizde yerini alan ilginç bir diğer lezzet de, şalgam yani bir diğer adıyla pancar yemeği. Temizlenip kesilen pancarların isteğe göre domates ve çeşitli garnitürlerle birlikte yağda kavrulmasıyla yapılan yemek, lezzetinin yanı sıra besin değerleri bakımından da oldukça faydalı ve zengin.
- Kalaco
Artvin yöresel yemeklerin başında gelen Kalaco , Karadeniz ve Gürcistan mutfağına ait bir çeşit papara desek yanlış olmaz. Artvin’de yapılan papara da pek tabi mısır ekmeği ile yapılıyor. Genellikle bayatlamış mısır ekmeğinden yapılan kalaco, tereyağında kavrulan soğanın üzerine eklenen tuzlu ayranın pişmesiyle karışım haline getirilerek hazır hale geliyor.
- Kaygana
Artvin mutfağının meşhur lezzetlerinden biri olan kayganayı listemize eklememek olmazdı. Krep benzeri hamur işi olan kaygana, yumurta ve unla yapılan kahvaltılık yemeklerinden biri. Diğer kreplerden farklı olarak içerisine bölgenin sevilen yeşillikleri ekleniyor. Maydanoz, dereotu, yeşil soğan ve isteğe göre pek çok çeşit yeşillik eklenebilen karışım, tavada kızartıldıktan sonra sofralarda yerini alıyor.
- Yoğurtlu Silor Silor ya da sinor, pek çok farklı isimle anılan bu yemek, Artvin sofralarındamutlaka yerini alan lezzetlerden biri. Oldukça az malzemeyle yapıldığı ve pratik olduğu için sık sık tercih ediliyor ancak yemeğin lezzeti de sevilmesine bir o kadar etken. Elde açılan ya da yufkacıdan hazır olarak alınan rulo halinde sarılmış yufkaların ıslatılıp fırında pişirilmesinden sonra üzerine bol yoğurt ve baharatlı soseklenerek yapılan silor, oldukça hafif bir yemek olduğu için günün her öğününde rahatlıkla yenebiliyor.
- Mısır Ekmeği
Karadeniz dendi mi insanın aklına mısır ekmeği gelir. Artvin sofrasına oturduğunuzda mutlaka karşınıza çıkacak olan mısır ekmeği, yöre de en sık yenilen ekmek çeşitlerinden biri. Bol mısır unuyla yapılan lezzetli ve kabarık mısır ekmeğini tokken bile yemek isteyebilirsiniz. Zira tadı o kadar güzel ki kendi başına bile yenebiliyor. Yanına yeşil soğan ve tuz ile yiyeninden, yoğurdun içine katanına kadar çeşit çeşit şekillerde tüketilen mısır ekmeğini daha denemediyseniz, ilk fırsatta yemenizi öneririz.
- Hamsili Ekmek
Artvin’in meşhur ekmeklerinden bir diğeri de, tıpkı mısır ekmeği gibi yapılan ancak içerisine yeşillikle birlikte hamsi eklenen hamsili ekmek. Bu tarz karışık lezzetlere alışık olmayanlar için oldukça değişik gelebilir ancak Karadenizliler bu ekmeğe bayılıyor. Mısır ekmeği karışımının içine eklenen temizlenmiş hamsiler, maydanoz, pazı ve nane gibi yeşilliklerle harmanlandıktan sonra fırında pişiriliyor. Artvinlilerin çay saatinde dahi yediği hamsili ekmeği tadarak farklı bir deneyim yaşayabilirsiniz.
- Cevizli Kete
Artvin’in meşhur hamur işi lezzetlerinden bir diğeri de cevizli ketesi. Elde açılan kabarmış hamurun içerisine çekilmiş ceviz yerleştirilmesiyle yapılan kete, fırında pişirilerek hazır hale geliyor. Artvin evlerinde misafirlere mutlaka yapılan hamur işi, taze demlenmiş bir fincan çayla harika bir ikili oluyor.
- Karalahana Kavurması
Artvin yöresi dışında Ordu'da da sıklıkla yapılan karalahana kavurması, saymakla bitmeyen faydaları ve besin değeri dışında lezzetiyle de herkesi cezbediyor. Taze taze lahanaların temizlenip kavrulmasıyla yapılan yemek, genellikle içerisine bulgur, ya da havuç gibi çeşitli sebzeler eklenip pişirilerek servis ediliyor.
- Turşu Kavurması
Turşuyu sevenlerdenseniz, Artvin sofralarında yerini alan bu lezzetli turşu kavurması da tam size göre. Genelde fasulye turşusu ile yapılan yemek, ince ince doğranmış ve tereyağı il zeytinyağında kavrulmuş soğanlarla birlikte kavrulmasıyla yapılıyor. Üzerine bir de birkaç diş sarımsak atılan kavurma, isteğe göre üzerine yumurta kırılarak kahvaltılarda da yenebiliyor.
- Benekli Alabalık
Karadeniz’e gelip de, şöyle güzel bir balık yemeden olur mu? Olmaz. Artvin’in meşhur dere balığı olan benekli alabalık, büyüklüğüyle ve lezzetiyle biliniyor. Artvin mutfağında mısır unuyla birleşen omega deposu besleyici balık, mısır ununa bulandıktan sonra kızartılıyor. İsteğe göre fırında pişirilen yemek, balık çorbası olarak da tüketiliyor.
- Keşkek
Hepimizin yakından tanıdığı keşkek, Artvin mutfağında bulunan ocaklarda da sık sık pişiyor. Et, buğday ve nohut birleştiğinde ne kadar güzel bir yemek çıkabilirse ortaya, keşkek de o kadar lezzetli oluyor. Et suyu ile pişirilen nohut ve buğdayların tadıyla birleşen tereyağlı soslu yemek, ağzınızda unutamayacağınız bir tat bırakacak.
- Karalahana SarmasıSarmanın her halini sevenlerdenseniz, Artvin sofralarında karalahana sarması da tam size göre. Sarılmasıyla saatlerce uğraşılan, ancak lezzeti nedeniyle dakikalar içinde biten sarma, genellikleKaradeniz mutfağındasıklıkla yapılıyor. Haşlanan kara lahana yapraklarının içerisine pirinçli iç harç doldurulmasıyla yapılan yemek, üzerine güzel bir yoğurtla harika gidiyor.
- Katmer
Artvin yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer lezzetli hamur işi de,Türkiye'nin neredeyse her yöresinde sevilerek tüketilen, annelerimizin sık sık yaptığı katmer. Bezeler halinde hamurların elde açılmasından sonra tereyağı sürülmesiyle fırında pişirilen katmer, isteğe göre tahinli olarak da yapılabiliyor.
- Mıhlama (Kuymak)
Rize,Trapzon ya da Artvin fark etmez. Muhlama Karadeniz’in neredeyse her sofrasında yerini alıyor. Yöreye ait mısır unu ve özel tereyağı ve özel peynir ile yapılan mıhlama, genellikle bakır tavalarda yapılarak servis ediliyor. Kavrulan mısır unu ve tereyağının kokusuyla mest olurken, erimiş peynirin uzayan görüntüsüne aşık olabilirsiniz.
- Yayla Çorbası
Türkiye’nin her yerinde sofralarda yerini alan ve sevilerek tüketilen, mutfağımızın en güzel çorbalarından biri olan yayla çorbası, Artvin yöresel yemekler listemizde de yerini almalıydı. Kış aylarının vazgeçilmez yemeklerinden biri olan çorba, yoğurt, pirinç ve yumurta gibi lezzetlerin bir araya geldiği oldukça lezzetli bir yemek.
Tatlılar
- Laz Böreği
Laz böreği dediğimizde bakmayın aslında bu bir Artvin tatlısı. Elde açılan hamurların içine muhallebi eklenip baklava gibi kat kat üstü kapatılan tatlı, fırında piştikten sonra şerbetlenerek servis ediliyor. Yemekte ilginç olan bir diğer özellik de içerisine çok az da olsa karabiber ekleniyor olması. Taze bir çay ile harika giden tatlıyı denemediyseniz, kendi eviniz yaparak da deneyebilirsiniz.
- Hasuta
Artvin yöresel yemekler listesinde yer alan klasikleşmiş bir diğer tatlı da, pekmezle yapılan meşhur hasuta tatlısı. Hasuda olarak da bilinen tatlı, oldukça az bir malzemeyle ve kısa sürede yapılabildiği için evlerin mutfağında sık sık pişiyor. Dut pekmezi, tereyağı ve nişasta ile yapılan tatlı oldukça hafif olduğu için günün her saatinde yiyebilirsiniz.
74-) BARTIN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Etli ayvasından, meşhur incir dondurmasına kadar birbirinden lezzetli yemeklerle sofralarını donatan Bartın, keşfetmeniz gereken oldukça ilginç yemeklere ev sahipliği yapıyor. Bartın mutfağının geleneksel lezzetlerini merak edenler için hazırladığımız Bartın yöresel yemekler listemizi keyifle okumanızı diliyoruz.
- Pumpum Çorbası
Bartın yöresel yemekler listemize, şehrin en sevilen lezzetli çorbalarından Pumpum çorbası ile başlıyoruz. Oldukça ilginç bir isme sahip olan çorba, Bartın sofralarında sık sık yerini alıyor. Oldukça az malzemeyle yapılan yemek, mısır unu, et ve et suyu ile yapılıyor. Et suyunda pişirilen mısır ununun üzerine kavurma eklenmesiyle tatlandırılan çorba, tereyağı dökülerek servis ediliyor.
- Yumurtalı İsbut
Bartın mutfağında yer alan lezzetli yemeklerden bir diğeri de, şehrin sevilerek tüketilen yumurtalı isbut yemeği. Oldukça faydalı ve zengin besin değeriyle bilinen isbut otuyla yapılan yemek, hodan veya kaldırık otu ismiyle de anılıyor. Temizlendikten sonra tencerede pişirilen ot süzüldükten sonra soğan, kıyma ve yumurta ile birleştiğinde ortaya parmak ısırtan bir lezzet çıkıyor.
- Pirinçli Mantı
Mantının her halini sevenlerdenseniz, Bartın sofralarında önemli bir yer tutan pirinçli mantıyı da seveceğinize eminiz. Diğer mantılardan farklı olarak daha büyük hamurda ve pirinç eklenerek yapılan mantı, oldukça lezzetli bir tada sahip. Elde açılan hamurların içine ayrı olarak kavrulmuş pirinçli harcın eklenmesiyle yapılan mantıyı, üzerine bol sarımsaklı yoğurt ve sos dökerek yiyebilirsiniz.
- Amasra Salatası
Yöresel lezzetlerin yer aldığı Bartın sofrasında, kendine has meşhur salatasından bahsetmemek olmaz. İçerisinde rokadan bibere kadar isteğe göre arttırılan ve on beşten fazla sebzenin yer aldığı salata, zeytinyağlı sosuyla tam bir lezzet şöleni haline geliyor. Genelde ilginç süslemeli şekillerde servis edilen Amasra salatasını, yemeklerin yanında afiyetle yiyebilirsiniz.
- Kırk Katlı Börek
Bartın yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer meşhur yöresel lezzet de, el açması olarak bilinen kırk katlı lezzetli böreği. Özel olarak elde açılan incecik yufkaların üst üste dizilmesiyle yapılan börek, fırında piştikten sonra üzerine eritilmiş tereyağı dökülerek ıslatılıyor ve servise hazır hale geliyor.
- Tavuklu Köy Böreği
Bartın’ın mutfağında yaptığımız keyifli keşif turuna meşhur tavuklu köy böreğiyle devam ediyoruz. Aslında bir çeşit yufka böreği olan yemek, Elde açılan yufkaların önceden haşlanan tavuk suyuna batırılarak ıslatılmasıyla yapılıyor. Islatılan yufkanın dışında bir diğer yufkanın da tavada kızartıldığı yemek, haşlanmış tavuğun üzerine konulmasıyla servis ediliyor.
- Tirit Meşhur türkü tiridine bandımdan hatırlayabileceğimiz bu yemek, Bartın mutfağında sık sık pişen yemeklerden biri. Didik didik edilmiş dana etiylebirlikte özel olarak pişirilmiş salçalı baharatlı soslayapılan tirit, fırında pişirilmiş yufkaların üzerine konularak servis ediliyor. Özel günlerde de sıklıkla yapılan tirit yemeğini Bartın’ın pek çok noktasında bulabilirsiniz.
- Unlu İspit Dolması
Tazecik toplanan ispit yapraklarından yapılan en lezzetli yemeklerden biri olan unlu ispit dolması, dolma severlerin gözüne ve damağına hitap eden enfes bir yemek. Bartın yöresel yemekler listemizde yerini alan dolma, haşlanmış ispit yapraklarının mısır unlu özel harç ile doldurulmasıyla yapılıyor. Üzerine ev yoğurdu da döküp yerseniz, parmaklarınızı ısırabilirsiniz.
- Etli Ayva
Meyve ile et bir araya geldiğinde şaşırtıcı bir şekilde oldukça lezzetli yemekler ortaya çıkabiliyor. Portakallı Pekin ördeğinden, erik yahnisine kadar pek çok yemekte bir araya gelen meyve ve et, Bartın’ın meşhur lezzeti etli ayvada da bir araya geliyor. Ayva, badem ve kayısı gibi oldukça ilginç lezzetler ile birleşen et, ağızda unutulmayacak bir tat bırakıyor.
- Erik Yemeği
Bir üst maddemizde bahsettiğimiz etli ayva gibi, Bartın’ın meyveli et yemeklerinden bir diğeri de meşhur erik yemeği. Haşlanan etin içerisine salçalı yemek sosu eklendikten sonra ayıklanmış eriklerin atılarak pişirildiği yemek oldukça lezzetli bir tada sahip. Etin içerisinde mayhoş bir tat almayı sevenlerin beğeneceğine emin olduğumuz erik yemeğini, Bartın sofralarında sık sık görebilirsiniz.
- Döşemeli Mancar
Vitamin deposu, şifa kaynağı bitki türlerinden biri olan mancarla yapılan bu oldukça lezzetli yemek, tıpkı ıspanak gibi pişirilerek sofralarda yerini alıyor. İsteğe göre çeşit çeşit sebzeyle birlikte pişirilen mancarlar, kat kat şekilde döşenerek pişirildiği için döşemeli mancar adını almış. Sebzeyle arası iyi olanlardansanız, döşemeli mancarın tadına bakmalısınız.
- Gıcır
Bartın yöresel yemekler listesinde yerini alan bir diğer meşhur ot yemeklerinden birisi de, ilginç ismiyle de oldukça dikkat çeken gıcır yemeği. Diken ucu ismiyle de bilinen gıcır otunun soğanlı ve biberli yağda kavrulmasıyla yapılan yemek, genellikle üzerine çırpılmış yumurtanın kırılmasıyla hazır hale geliyor.
- Şapşap Köfte
Her şehrin kendine ait köftesi olur da, Bartın’ın olmaz mı? Tabi ki olur. İsteğe göre dana kıyma ya da kuzu kıymanın karışımıyla yapılan bu lezzetli köfte, galeta unundan kimyonuna kadar çeşit çeşit baharatlarla tatlandırılıyor. Özellikle akşam yemeklerinde sofralarda yerini alan şapşap köfte, harika kokusuyla tok insanı bile acıktırabiliyor.
Tatlılar
14.Tatlı Böreği
Bartın yöresel yemekler listemizde yer alan tatlılar kısmına, meşhur tatlı böreği ile devam ediyoruz. İsteğe göre elde açılan ya da hazır yufkalarla yapılan tatlı, yufkaların içine tereyağı ve çekilmiş ceviz eklenmesiyle yapılıyor. Şerbeti de döküldükten sonra hazır hale gelen tatlı böreği, çay saatlerinde vazgeçilmez lezzetlerin başında geliyor.
- Kabak Burması
Bartın’ın meşhur tatlılarından kabak burması, nişanlardan bayramlara kadar pek çok özel günde tepsi tepsi yapılıyor. Bal kabağı ile yapılan burma tatlısı, özel olarak elde açılan incecik yufkaların içine çekilmiş cevizle birlikte doldurularak sarılıyor. Lezzetli şerbetiyle tatlandırılan burma tatlısı, tazecik demlenmiş çayla harika bir ikili oluyor.
- Zırva
Bartın yöresel yemekler listemizde yer alan meşhur tatlılardan zırva, özellikle loğusa dönemindeki kadınlara bol bol yediriliyor. Nişasta ve loğusa şekeri katılarak yapılan tatlıya kıpkırmızı rengini veren ise karanfil oluyor. Kaynayan karanfillerin kıpkırmızı rengini verdiği tatlı, hem göze hem de damağa hitap ediyor.
- Deli Oğlan Sarığı
Bartın’ın tatlılar kategorisinde yer alan burma tatlısıyla oldukça benzeyen bir diğer tatlısı olan deli oğlan sarığı, elde açılan yufkaların ceviz içi eklenerek doldurulmasıyla yapılıyor. Tepsiye dizilerek fırında pişirilen şerbetli deli oğlan sarığı, özel günlerde sık sık sofralarda yerini alıyor.
- Halışka
Bartın yöresel yemekler listemizde yer alan oldukça lezzetli ve az malzemeyle yapılan tatlılardan biri olan halışka, geçimin zor olduğu dönemlerde eldeki imkanlarla yapılan artık klasik haline gelmiş geleneksel bir tatlı. Ulus usulü ve Abdipaşa usulü olarak iki farklı şekilde yapılan tatlı, un, tereyağı ve sütle yapılıyor. Diğer usulünde mısır unu da eklenen tatlı, pekmez dökülerek servis ediliyor.
- İncir Dondurması
Dondurma ve incir sevenlerdenseniz, iki lezzetin de bir araya geldiği Bartın’ın meşhur dondurması incir dondurmasına bayılacaksınız. Mevsiminde toplanan incirlerle ve sütle yapılan meşhur dondurma, özellikle yaz aylarında en çok yenilen ferahlatıcı lezzetlerin başında geliyor.
- Kaha Tatlısı
Bartın yöresel yemekler listemizin son maddesinde, şehrin sevilen şerbetli tatlılarından kaha tatlısı yer alıyor. Elde açılan hamurların yağda kızartılmasıyla yapılan tatlı, şerbetlendikten sonra genellikle üzerine çekilmiş ceviz ya da Antep fıstığı ve kaymak eklenerek servis ediliyor.
69-) BAYBURT Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Karadeniz ve Doğu Anadolu mutfağının birbirine harmanlandığı lezzetli yemekleriyle, Bayburt sofralarına konuk oluyoruz.
Çorbalar
- Kesme Çorbası
Bayburt yöresel yemekler listemizin birinci maddesinde, şehirde en sık tüketilen çorbalardan biri olan kesme çorbası yer alıyor. Kesme çorbası Bayburt’ta bir başlangıçtan ziyade bir yemek olarak tüketiliyor. Açılan hamurdan ince ince kesilen makarnaların katıldığı çorbada mutlaka soğan, mercimek ve dargın yer alıyor. Denemekte fayda var!
- Tatlı Çorba
İçerisine kuşburnu atılan şehrin farklı çorbalarından biri de tatlı çorba. İçerisinde pişmiş kayısı, üzüm, erik ve incir katılan çorba en son fındık ile süslenerek servis ediliyor. Tatlı çorbanın şehirde sevenleri çok. Denemenizi tavsiye ederiz!
Ana Yemek
- Kara Pancar Yemeği
Bayburt usulü kara pancar yemeğinin tadı bir başka. İnce kıyılmış soğanları yağda iyice kavurduktan sonra salça ve etlerin pişirilmesi ve son olarak da içerisinde yeşil mercimek, bulgur ve haşlanmış efelikler eklendi mi tadından yenmiyor.
- Ekşi Lahana Yemeği
Bayburt yöresel yemekler listemizin ilginç lezzetlerinden birisi de ekşi lahana yemeği. Karadeniz yemeklerinin baş tacı lahana, Bayburt mutfağında da sıklıkla kullanılan sebzelerden biri. Şiddetle tavsiye edilen ekşi lahana da, soğanla birlikte kavrularak tam bir lezzet bombası haline gelen ve şehirde çok sevilen yemeklerden biri olarak karşımıza çıkıyor.
- Galacoş Yemeği
Bayburt’a has lezzetlerden biri ise Galacoş yemeği. İçerisinde bol mercimek, et ve soğan yer alan yemekte, öncelikle servis tabağına bayat ekmekler diziliyor ardından sosla ıslanarak önceden hazırlanan mercimekli harç ilave ediliyor. Birde üzerine yoğurt ve tereyağlı sos gezdirildi mi tadından yenmiyor.
- Lor Dolması Türkiye'nin her yöresinde sevilerek tüketilen dolmanın bir çeşidi de, Bayburt yöresel yemekler listemizde yerini alıyor.Diğer dolmaları geri de bırakacak bir lezzet de Bayburt usulü lor dolması. Taze lorun içerisinde yumurta, süt, haşlanmış bulgur ve soğan ile karıştırılır ve iyice sıkılarak, yaprağa sarılarak yapılan yemek, üzerine terayağı dökülerek servis ediliyor.
- Yalancı Dolma
Bu yalancı dolma o kadar gerçek ki, yerken damağınızda kalan tada hayran olacaksınız. Beyaz lahana yaprağıyla yapılan dolma, Bayburt usulü daha da lezzetli oluyor. Bayburt sofralarına konuk olduğunuzda mutlaka karşınıza çıkabilecek lezzeti, denemeden dönmeyin.
- Herse Yemeği
Doğu kültüründe pek çok örneğini gördüğümüz bu yemek Doğu Karadeniz’de bir başka yapılıyor. Ayıklanmış yarmanın, haşlanmış tavuk ile sentezlenmesi sonucu oluşan yemeğe bir de bol tereyağ eklenince şahane oluyor.
- Bayburt Tava
Et ile sebzeyi bir arada görmeyi sevenlerdenseniz, Bayburt’un bol etli ve sebzeli bu yemeğine bayılacaksınız. Patlıcan, patates ve domates gibi pek çok sebzenin kuşbaşı etle buluştuğu tava yemeği, Bayburt sofralarında mutlaka yerini alıyor.
Hamur İşi
- Su Böreği Bayburt mutfağıhamur işlerindede oldukça iddialı. Bayburt’ta en çok yapılan böreklerden biri de yumuşacık su böreği. Her katında ayrı lezzet hissedeceğiniz bu börek, şehirde gün sofralarının ve akşam yemeklerinin vazgeçilmez yemeği.
- İçli Kete
Özellikle Bayburt ve Erzurum'da meşhur olan içli kete, şehrin en sevilen hamur işi lezzetlerin birisi. Elde açılan hamurların içerisine kavrulmuş unların eklenmesiyle yapılan içli kete, isteğe göre sade ya da cevizli de yapılabiliyor.
- Tandır Ekmeği
Hamur işinin en güzel hallerinden, yüzlerce yıldır gelenek haline gelmiş tandır ekmeği, Bayburtluların sık sık yediği bir lezzet. Elde açılan hamurların evlerde özel olarak yapılan gömülü tandır fırınlarında duvara yaslanmasıyla pişirilen tandır ekmeği, sabah kahvaltılarından akşam yemeklerine kadar her zaman sofralarda yerini alıyor.
Tatlılar
13. Tel Helva
Alışık olduğumuz tel helvanın hemen hemen aynı malzemelerle ancak başka lezzetle yapıldığı Bayburt ilinde, bu tatlının hastası çok. Yolu Bayburt’tan geçenlerin dahi paketleterek satın aldığı tel helvayı mutlaka denemelisiniz.
14. Süt Böreği
Bayburt yemekleri listemizin son maddesinde ise en farklı tatlılarından biri olan süt böreği yer alıyor. Yufkanın saf süt ve yoğurt ile ıslatılmasından oluşan bu börek içerisinde, bol fındık da katılıyor. Bayburt’un en farklı lezzetlerinden biri olan süt böreği için bir de şerbet hazırlanıyor ve mutlaka ılık olarak servis ediliyor.
14-) BOLU Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Çorbalar
1. Ovmaç Çorbası
Oğmaç çorbası olarak da bilinen Bolu’nun sevilen çorbalarından ovmaç, Bolu yöresel yemekler listemizin birinci sırasında yer alıyor. İçerisinde yer alan bol malzemesiyle oldukça doyurucu bir lezzet olan çorba, nohut ve hamur parçalarıyla yapılıyor. Salça ve soğanın lezzet kattığı çorbalardan biri olan ovmaç çorbası, kış aylarında Bolu sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden.
2. İmaret Çorbası
Bolu’nun meşhur lezzetlerinden bir diğeri de, sütle yapılan oldukça ilginç bir çorba olan imaret çorbası. Sütün içerisinde pişirilen pirinçle yapılan çorba, soğan eklendikten sonra terbiye edilerek hazır hale geliyor. Osmanlı mutfağından günümüze gelen bu oldukça farklı ve lezzetli çorba, özellikle de ihtiyaç sahiplerine yapılarak ikram ediliyor.
Ana Yemekler
3. Abant Kebabı
Bolu’nun doğal güzelliklerle dolu Abant'aözgü olan lezzetlerden Abant Kebabı, Bolu yöresel yemekler listemizin en lezzetli et yemeklerinden birisi. Kızarmış ekmeğin üzerine konulan közlenmiş patlıcan, et ve kaşardan yapılan kebap, Bolu’nun neredeyse bütün et lokantalarının menüsünde yer alıyor. Et yemeği sevenlerdenseniz Bolu’nun meşhur Abant kebabını mutlaka denemelisiniz.
4. Mengen Pilavı
Bolu mutfağında sık sık pişen mengen pilavı da, Bolu yöresel yemekler listemizde yerini alıyor. Badem ve mantar ile yapılan pilav, isteğe göre domates ve yeşil fıstık eklenerek de yapılabiliyor. Kavrulan badem ve mantarın müthiş lezzetiyle birleşen pirinçler, mengen pilavı olarak Bolu sofralarında servis ediliyor.
5. Kaldırık Dolması
Bolu’nun Mengen ilçesine ait olan yemeklerden biri olan kaldırık dolması, hodan yaprağı olarak da bilinen kaldırıktan yapılıyor. Genellikle mısır unu ile yapılan dolma, yaprakların haşlandıktan sonra içerisine soğan, sarımsak ve mısır unu eklenerek sarma şeklinde pişiriliyor. Lezzetli kokusuyla tok insanın dahi iştahını açan dolma, üzerine sarımsaklı yoğurt döküldükten sonra servis ediliyor.
6. Paşa Pilavı
Bolu yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer meşhur pilav da, paşa pilavı. Pilav dediğimize bakmayın zira bu yemek pirinç ya da bulgur gibi aşina olduğumuz pilavlar gibi yapılmıyor. Patates, soğan ve yumurta gibi lezzetlerle yapılan paşa pilavı, aslında bir nevi patates salatası olarak tabaklarda yerini alıyor. İsteğe göre üzerine maydanoz, pulbiber ve zeytinyağı eklenen yemeği, size de afiyetle yemek düşüyor.
7. Keş
Bolu keşi olarak bilinen bu geleneksel lezzet, aslında bir nevi bir peynir çeşidi desek yanlış olmaz. Yoğurt ve tuzdan yapılan keş, çökelek peynirine de fazlasıyla benzetiliyor. Kurutulmuş yoğurt olarak da bilinen keş peyniri, sert ve oldukça tuzlu bir peynir. Uzun süre dayanan peynir, kendi başına yendiği gibi, çoğu yemeğin içine de katılabiliyor. Kalıp halinde yapılan keşleri, Bolu’nun pek çok noktasında satın alabilirsiniz. Ancak köy kadınlarının yaptığı keşleri satın almanızı tavsiye ederiz.
8. Bolu Köftesi
Mengen köftesi olarak da bilinen Bolu’nun meşhur köftesi olan Bolu köftesini herkes mutlaka bir kere duymuştur. Özel kıyma ile yapılan köfteler, içerisinde yer alan maydanoz, soğan ve çeşitli çeşnilerle oldukça lezzetli bir hale geliyor. Yanında çeşitli garnitürlerle servis edilen Bolu Köftesi, otobüs yolculuklarındaki dinlenme tesislerinde de en sık yenilen köftelerden.
9. Bakla Çullaması
Et ve sebze yemekleriyle arası oldukça iyi olan Bolu sofralarında sık sık yenilen yemeklerden birisi de, bakla çullaması. Kuşbaşı et ve ayıklanmış bakla ile yapılan bakla çullaması, içerisine salça, soğan ve tereyağı eklenerek daha da lezzetlendiriliyor.
10. Keşli Cevizli Erişte
Bolu’nun ve Safranbolu'nun meşhur yemeklerinden biri olan keşli cevizli erişte, her yörede farklı şekilde yapılıyor. Bolu usulüne göre yapılan yemek, eriştelerin üzerine çekilmiş ceviz, keş eklenerek yapılıyor. Tereyağında kavrulan lezzetler, kokusuyla dahi insanı cezbedebiliyor. İsteğe göre yanına yoğurt konularak yenilen keşli cevizli erişteyi, Bolu geziniz sırasında mutlaka denemelisiniz.
11. Mudurnu Baklası
Bolulular, baklanın her halini sofralarında yemeği seviyor. Kuru bakla yemeği olarak da bilinen Mudurnu baklası, bol soğanlı ve salçalı olarak sulu yemek gibi pişiriliyor. İsteğe göre içerisine çeşitli sebze atılan Mudurnu baklası, genellikle akşam yemeklerinde tüketiliyor.
12. Kedi Batmaz
Bolu yöresel yemekler listemizin ilginç bir ada sahip yemeği olan kedi batmaz, Bolu mutfaklarında en sevilen lezzetlerden biri. Mısır unu ile yapılan kedi batmaz, hamur haline getirildikten sonra üzerine tereyağında pişmiş keş ya da kaz ciğeri dökülerek servis ediliyor.
Hamur İşi
13. Kabaklı Gözleme
Bolu yöresel yemekler listemize, şehrin sevilen hamur işi yemekleriyle devam ediyor. Hamur işi ile arası oldukça iyi olan Bolulular, özellikle de gözlemeyi fazlasıyla seviyor. Ancak en meşhur gözlemeleri, kabak ile yapılanı. Elde açılan hamurların içerisine, soğanla kavrulan kabakların eklenmesiyle yapılan gözlemeler, saclarda pişirilerek servis ediliyor.
14. Çiğ Börek
Börek sevenlerdenseniz Bolu’nun lezzetli böreklerinden biri olan çiğ böreğini de çok seveceğinize eminiz. Aslında Eskişehir'e özgü olan bu yemek, Bolu’da da sıklıkla tüketiliyor. Elde açılan hamurların içerisine soğan, kıyma ve karabiber gibi çeşnilerin eklenmesiyle yapılan börek özellikle de çay saatlerinde en sevilen lezzetlerden.
15. Çantıklı Pide
Bolu’nun lezzetli pidelerinden çantıklı pide, özellikle de ramazan aylarında sofraların vazgeçilmezi. Elde açılan bol mayalı hamur ile yapılan pide, üzerine kıyma, domates ve soğan gibi lezzetlerin eklenmesiyle yapılıyor. Özel fırınlarda pişirilen pideyi, Bolu’da yer alan pek çok restoranda ve evde bulabilirsiniz.
16. Patatesli Köy Ekmeği
Bolu ve Afyonkarahisar'ın meşhur lezzetlerinden biri olarak bilinen patatesli köy ekmeği, Bolu’da sık sık yapılıyor. Ekşi mayalı tadıyla oldukça sevilen köy ekmeği, içerisine patates konulduktan sonra odun fırınlarında pişiriliyor. Bolu fırınlarının çoğunda sabah erken saatlerinde tazecik bulabileceğiniz ekmeği, denemeden dönmeyin.
17. Kaşık Atması
Bolu yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer hamur işi yemeği de, meşhur kaşık atması. Gerçekten ismi kadar kolay bir şekilde yapılan yemek, hamurların kaşıkla tencerede kaynamış suya atılmasıyla yapılıyor. Suda kaynadıktan sonra Bolu’nun meşhur keşi ve tereyağı ile karıştırılan hamurlar, afiyetle yeniyor.
Tatlılar
18. Saray Helvası
Bolu’nun sevilen tatlılarından saray helvası, Türkiye’nin pek çok yöresinde sevilerek tüketiliyor. Kastamonu’da çekme helva adıyla bilinen bu meşhur lezzet, un, margarin ve şekerle yapılan oldukça lezzetli bir tatlı. Genellikle Bolu’ya gelenlerin sevdiklerine hediye etmek için kutu kutu aldığı bu tatlının, çikolata kaplısından fıstıklısına birçok çeşidi bulunuyor.
19. Bolubeyi Tatlısı
Bolubeyi ismiyle dahi herkesin hafızalarına kazınan bu meşhur tatlı, bir nevi Türk usulü profiterol desek yanlış olmaz. Un ve margarinle yapılan hamurların pişirildikten sonra arasına krema eklenen tatlı, üzerine çikolata ve saray helvası dökülerek servis ediliyor.
20. Bolu Çikolatası
Bolu’nun yıllardır vazgeçilmez tatlılarından biri olan meşhur bolu çikolatası, Bolçi markasıyla Türkiye’de herkesin adını bildiği bir lezzet haline geldi. Bolu’ya gidenlerin mutlaka aldığı Bolçi çikolata, yıllardır fındıklısından, fıstıklısına çeşit çeşit yeniliyor.
29-) GÜMÜŞHANE Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Çorbalar
1- Mantı Çorbası
Türkiye'ninher yerinde gönül rahatlığı ile mantı yiyebilirsiniz ancak Gümüşhane’de ise mantının bu çeşidi size garip gelebilir. Nohutlu çorba ile karışık servis edilen mantı doyurucu özelliğe sahip. Yağ ve nane karışımı lezzeti ikiye katlıyor.
2- Katıklı Çorba
Gümüşhane’nin yöresel lezzetleri içerisinde meşhur bir lezzet katıklı çorba… Mısır ve ya bulgur yarması, ayran ve su gibi malzemelerden hazırlanan çorba, soğuk tüketilmesi sebebiyle kentte özellikle yaz aylarında sıklıkla pişirilen lezzetlerden 3- Un Herlesi Çorbası
Başlangıç yemeklerinin vazgeçilmezi un herlesi çorbası, özellikle kış aylarında kentte sıklıkla pişirilen lezzetlerden. Bu yapımı basit az malzemeli çorbanın tadı ise tam aksine nefis güzellikte. Bol tereyağı, un ve su yapımı için yeterli 3 malzeme…
Ana Yemekler
4- Gendime Pilavı
Geleneksel yemeklerden biri olarak özel günlerin vazgeçilmez lezzeti gendime pilavı, pek çok lezzeti bir arada bulunduran Gümüşhane’nin meşhur yemeklerinden biri. Bildiğimiz pilavlardan oldukça farklı bir lezzet olan gendime pilavı içerisinde aşurelik buğday, kuru fasulye, kuzu eti gibi malzemeler yer alıyor.
5- Evelik Dolması
Pek çok yörede sıklıkla adını duyabileceğiniz evelik dolması, Gümüşhaneliler tarafından benimsenmiş parmak ısırtan bir lezzet. Evelik yapraklarının içerisine bulgur ve pirinçten oluşan lezzetli bir harç katılıyor ve sarılıyor. Dolmaların pişirildiği tencereye zeytinyağı ve salçanın yanı sıra dana kemiği de ekleniyor.
6- Kartol Yahnisi
Bir kez tadanların ‘’dünyanın en lezzetli yemeği’’ olarak tanımladığı kartol yahnisi, halk arasında etli patates olarak anılan nefis bir yemek. Kentte akşam yemeklerinin besleyici ve lezzetli yemeklerinden biri olarak aranan yahni içerisinde en lezzetli etlerden biri olan yağsız dana kuşbaşı eti yer alıyor.
7- Borani Sebze ve etin enfes uyumunu göreceğiniz borani, kentin gelenekselleşmiş lezzetlerinden biri. Ispanak, kuzu eti ve nohuttan yapılan bu yemek, süzme yoğurt ve diğer malzemelerle birleştirildiğinde tadından yenmiyor.
8- Fıtfıt Haşılı
İsmi farklı tadı ise bilindik bir Anadolu lezzeti olan fıtfıt haşıl yemeği, pilavlık bulgur ve süzme yoğurttan hazırlanan nefis bir lezzet. Hem doyurucu hem de lezzetli olan bu yapımı basit lezzeti, şehirde akşam yemeklerinde sıklıkla görebilirsiniz.
9- Pancar Kavurması
Yalnız Gümüşhane’ye değil pek çok ilimizde titizlikle hazırlanan bir lezzet olan pancar kavurması, sirke ve sarımsaklı suda haşlanmış pancarların tavada zeytinyağı ile bir süre kavrulmasından oluşuyor. Pancar sevenlerin denemesini şiddetle tavsiye ederiz.
10- Siron Süzme tereyağı, ceviz, su, tuz ve un ile yapılır. Derin bir kap kullanılarak yapılan siron kesinlikle Gümüşhane’ye özgü bir lezzet. Şiddetle tavsiye ederiz.
11- Fırın Erişte
Diğer fırında eriştelerden farkı üzerine dökülen şerbet. Fırından alınan eriştenin üzerine kaynamış şekerli su eklenir ve bekletilir. Şekerli su yedirilince servis edilir.
12- Lemis
Gümüşhane dışında pek rastlamayacağınız bir yemek lemis… Un, pazı, patates, lor, maydonoz, tereyağı, yumurta, tuz ve ıspanak karışımından oluşan lemis bu yörenin başrollerinden. Becerikli ellerde sanata dönüşebilir.
13- Fasulye Bulgurlusu ( Pağla Denlisi)
Fasulye bulgurlusu, Gümüşhane’nin yöresel yemekleri listesinin olmazsa olmaz lezzetlerinden biri. Fasulyeler ayıklandıktan sonra küçük küçük kırılır. Daha sonra yağ eritilen tencerede soğan ve biberle kavrulur. Domatesler ilave edildikten sonra biraz daha pişer. Bulgur ve su eklendikten sonra dinlenmeye bırakılır. Kıvamını alınca da sofraya gelir.
14- Kete
Gümüşhane denince akla gelen lezzetlerden biri de kete… Yalnızca Gümüşhane’de yapılamamasına rağmen hem bölge halkı için hem de gelen turistler için bambaşka bir yeri olan ketenin geleneksel versiyonunda un, tereyağı, süt, maya ve bol tereyağı yer alıyor.
Gül şeklinde sarılması ve her katına tereyağı sürülmesiyle de o benzersiz lezzet ile baş başa bırakıyor bizleri. Gümüşhane’de bir çok pastanede bulabileceğiniz bu lezzeti sabah, öğle ve akşam fark etmeksizin hemen her öğünde afiyetle tüketebilirsiniz.
15- Asude Kuymağı
Trapzon'a yakınlığı sebebiyle bazı lezzetlerin göç ettiği Gümüşhane mutfağının, vazgeçilmezlerinden biri de asude kuymağı. Kuymak sevdalıları, Gümüşhane’nin kahvaltı mekanlarında olmazsa olmaz olan bu lezzeti denemeden dönmemelidir.
Tatlılar
16- Erişte Tatlısı
Gümüşhane’ye özgü meşhur bir lezzet olan erişte tatlısı, erişteyi sadece makarna olarak tüketenler de küçük bir şaşkınlık uyandırıyor. İnce ince kesilmiş el açması erişteler, tereyağı ve sıvı yağ ile bir süre tavada kızarttıktan sonra üzerine önceden hazırlanan şerbetli su dökülüyor. Erişteler şerbetini çekince ortaya leziz bir hamur tatlısı çıkıyor.
17- Kara Helva
Pişirildiği her ilin yöresel yemeği olarak listelerde yerini alan kara helva, tercihe bağlı olarak pek çok şekilde pişirilen nefis tatlılardan biri. Bazen sıcak bazen daha yumuşak bazen de bilerek sert bir kıvamda yapılan helva, tamamen yapan kişinin damat tadı ve pişirme yöntemine göre hazırlanır. Bildiğimiz un helvasından pek de bir farkı olmayan helvayı, kent restoranlarında yemek sonrası sipariş verebilirsiniz.
18- Muska Tatlısı
Çıtır baklava yufkaları içerisine eklenen bol ceviz ve fıstıktan sonra muska şeklinde kapatılıyor. Gümüşhane restoranları ve pastanelerinde sıklıkla bulabileceğiniz bu tatlının evlerdeki yapımı ise bir başka güzel. Özellikle bayramlar ve diğer özel günlerde mutlaka yapılan muska tatlısının tadına bakmanızı şiddetle tavsiye ederiz.
19- Fışkıl Tatlısı
Canı hafif ve sütlü bir tatlı isteyenler için fışkıl tatlısı mutlaka tatmanızı tavsiye ettiğimiz yöresel lezzetlerden biri. İçerisinde yalnızca un, süt, su ve maya yer alan bu lezzetli tatlı bildiğimiz lokma tatlısından pek de farklı olmamakla birlikte, çıtırlığı dillere destan.
20- Köme
Köme ve pestilin ana vatanı diyebileceğimiz Gümüşhane’de cevizli sucuğun tadına bakmadan dönmemenizi tavsiye ederiz. Kentin yöresel ürünlerinden sayılan ve turistlerce paket paket satın alınan bu lezzeti tatmanız ve evinize götürmeniz için kent merkezinde bir iki tur atmanız yeterli.
21- Herle
Gümüşhane’de hem yöresel hem de farklı bir tat denemek isteyenler için herle tatlısı akla gelen ilk seçeneklerden biri. Tatlı yapılırken un ve irmik yağda kavruluyor ve ardından süt ve bal ekleniyor. Pişirildikten sonra kaselere koyulup soğumaya bırakılıyor ve son olarak da kaymak, badem ve tercihe bağlı seçilen meyvelerle süsleniyor.
22- Gaysefe
Erzurum yöresine ait olmasıyla bilinen ancak Gümüşhane’de de uzun yıllardır hazırlandığı için geleneksel lezzetler arasına giren gaysefe, bir süre tereyağında kavrulmuş kayısı kurularının bol ceviz ve şekerle harmanlandıktan sonra sofralarda yerini almasından oluşur.
23- Pestil
Pestil, Gümüşhane’de mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden bir diğeri. Organik pekmez ve cevizden yapılan bu lezzet, yapay şeker katılmaması sebebiyle hem sağlığa faydalı hem de tatlı ihtiyacınızı sonuna kadar karşılıyor. Gümüşhane merkezde alışveriş caddesinde çoğu dükkanda bulabileceğiniz pestilin tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
55-) SAMSUN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Çorbalar
1- Mısırlı Fasulye Çorbası Samsun’da itinayla hazırlanan çorbalar arasında ön plana çıkan mısırlı fasulye çorbası, oldukça doyurucu bir başlangıç yemeği. İçerisinde kuru fasulye ve mısırın bolca kullanıldığı çorba, ana yemek kategorisinde de değerlendirilebilir. Besin değeri oldukça yüksek, tadı ise nefis.
2- Ispanak Çorbası Karadeniz’de özellikle sert geçen kış aylarında demir kaynağı olarak hazırlanan, vücudu hastalıklardan koruduğuna inanılan ıspanak çorbası, çok tüketilen başlangıç yemeklerinden bir diğeri. Samsun usulü ıspanak çorbasında süt yerine yoğurt, un, pirinç ve yumurta yer alıyor. 1 kilo ıspanaktan iste bir koca tencere çorba çıkıyor.
6- Haluçka Samsun’un lezzetli çorbaları arasında gösterilen bir diğer başlangıç yemeği ise haluçkaTavuk, nohut ve hamur ile hazırlanan bu doyurucu çorbanın Kastamonu ve Samsun yöreleri arasında tartışma konusu olduğu da aşikar. İki şehrimizde çorbanın kendilerine has olduğunu belirtse de bu çorbanın bir göçmen yemeği olduğu bilinmekte. Lezzeti ise takdire şayan.
Pideler
4- Bafra Pidesi Samsun’un simgesi olarak nitelendirebileceğimiz dillere destan Bafra pidesini yerinde denemeden dönmek olmaz. Bafra pidesinin en önemli özelliği ise ince uzun ve kapalı bir forma sahip olması. Samsun’un meşhur pidelerinde kullanılan iç harç ise kıymadan hazırlanıyor. Tadı ise parmak ısırtan cinsten.
7- Terme Pidesi Bafra pidesine göre daha yayvan ve açık bir forma sahip Terme pidesi, tam 45 yıldır semtte pişirilen lezzetlerden biri olarak gösterilir. 45 senedir bölgenin en ünlü yemeği olan Terme pidesinin şanı Türkiye sınırlarını aşmış dünyanın dört bir yanından talep görür hale gelmiştir.
Kıymalısı, kuşbaşılısı ve kaşarlısı derken tercihinize bağlı olarak hazırlatabileceğiniz çıtır pideleri, Terme restoranlarının hemen hepsinde sipariş verebilirsiniz.
Ana Yemekler
5- Baklalı Sarma
Klasik yaprak sarmasından farklı ama lezzet bakımından sarmaların hemen hepsiyle yarışır bir diğer Samsun yemeği olan baklalı sarma, halkın sıklıkla pişirdiği yemekler arasında yer alıyor. Diğer sarmalardan farkı ise içerisinde kuru bakla eklenmesi. Asma yaprağının içerisine pirinç yerine yarma buğday, bakla ve bulgurdan hazırlanan lezzetli bir harç ekleniyor.
8- Kaz Pilavı
Samsun’da kaz etinden pek çok yemek üretilmekte ve sevilerek yenmektedir. Tirit, kaz pilavı ve kaz asması gibi isimlerle anılan kaz pilavı, lezzetli bir iç pilavın üzerine uzun saatlerde pişirilmiş kaz etinin didilmesi üzerine de el açması et suyuyla ıslatılmış bir yufkanın konulmasıyla servise hazır hale getiriliyor. Tadı ise oldukça lezzetli.
9- Fasulye Turşu Kavurması F
asulye turşusu, Samsun’un sevilen lezzetlerinden biri. Hemen her akşam yemeğinde sofrada mutlaka bulunan lezzetli fasulye turşusundan pek çok yemek de hazırlanıyor. Biraz soğan ve yağ eklenerek kavrulan fasulye turşusunun tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
11- Katık Sündürmesi
Katık, kıyılmış maydanozla birazda zeytinyağı ile tatlandırılınca tadından yenmeyen bir meze çıkıyor ortaya. Karadeniz sofralarında sıklıkla göreceğiniz katık sündürmesini, Samsun restoranlarında sipariş verebilirsiniz.
13- Büryan
Samsun’da kuyu kebabı olarak da anılan büryan yemeği, bayram sofralarına ve düğün yemeklerine yaraşır şaşalı lezzetlerden biri. 2-3 metre derinlikteki bir kuyuda odun ateşi ile pişirilen kuzu etinden hazırlanan yemeğin hazırlanışı meşakkatli, lezzeti ise parmak ısırtan cinsten.
16- Kağıtta Hamsi
Hamsi Samsun evlerinde genellikle kağıtta pişiriliyor. Kokusuz bir pişirme yöntemi olmasının yanı sıra kağıda serilen hamsilerin üzerine limon, zeytinyağı, defne yaprağı ve maydanoz da eklenince tadından yenmiyor. Hamsi balığının tadını daha da lezzetlendiren Samsun usulü kağıtta hamsinin tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
18- Mantarlı Pilav Tereyağlı pirinç pilavına haşlanmış mantar eklenerek hazırlanan mantarlı pilav, Samsun’da ev yemekleri restoranlarında sıklıkla göreceğiniz lezzetlerden bir diğeri. Samsun’un dağlık alanlarında toplanan tazecik kültür mantarlarından pişiriliyor
19- Yazı Pancarı Yemeği Samsun’un, Kavak Beldesi’ne has lezzetlerden biri olarak gösterilen yazı pancarı yemeği, sevilen sebze yemeklerinden biri olarak gösterilmektedir. Yazı pancarı yemeği, önceden haşlanan pancarların üzerine biraz çiğ yarma ve biraz da sarımsak eklenerek hazırlanıyor.
20- Böbrek Kavurma Birçoğumuzu ismiyle tedirgin eden böbrek kavurma, Samsun’da çok sevilen et çeşitleri arasında yer alıyor. Dana böbreği, iri küpler halinde doğrandıktan sonra tavada kuru soğan, tereyağı ve domates suyuyla kavruluyor. Biraz tuz biraz da kekik eklendi mi tadından yenmiyor.
Hamur İşleri
14- Bazlama Karadeniz’de sıklıkla hazırlanan hamur işi lezzetlerden biri bazlama… Samsun usulü versiyonunda mısır unundan hazırlanan ekmek hamuru kalın bezeler halinde pişirilir, yumuşacık ve lezzetli bir ekmek haline getirilir. Fırınlarda sıklıkla bulacağınız bazlamanın en güzel halini ise Samsun köylerinde yiyebilirsiniz.
10- Katıklı Ekmek Antakyalıların hemen her akşam yemeğinde görebileceğimiz katıklı ekmek, Samsun sofralarının da çok sevilen lezzetlerinden biri haline gelmiş. İncecik açılan ekmek hamurunun üzerine biber salçası, çökelek ve baharatlardan oluşan lezzetli bir harç ekleniyor.
15- Karmaç Yine Kastamonu ve Samsun arasında paylaşılamayan bir lezzet olarak gündem olmuş karmaç salatası, bölge halkının sahiplendiği yöresel lezzetler arasındadır. Mısır unu salatası olarak tarif edebileceğimiz bu yemeğin içerisinde maydanoz, soğan, dereotu, tuz, su ve mısır unu yer alıyor. Oldukça faydalı ve hafif bir lezzet olduğu da aşikar.
17- Haşhaşlı Çörek Vezirköprü ilçesinde severek pişirilen ve halkında yoğun ilgi gösterdiği bir diğer hamur işi lezzetin adı da haşhaşlı çörek. Yöreye has olduğu söylenen haşhaşlı çöreklere hem Vezirköprü pastanelerinde hem de kafe tarzı işletmelerde ulaşabilirsiniz.
21- Peynirli ve Cevizli Mantı Karadeniz’in mantı konusunda en iddialı kenti şüphesiz ki Sinop Ancak Samsun’un da kendine has bir mantısı var ki damaklarda lezzet patlamaları yaşatıyor. Samsunlu kadınların özellikle özel günlerde el ile açtığı mantı yufkaları kıymalı harç eklenerek kapatıldıktan sonra, ceviz ve peynirle karıştırılıyor. Sonra ise uzun yıllar aklınızdan çıkmayacak lezzet bombaları ortaya çıkıyor.
Tatlılar
12- Kıvratma
Samsun’a has bir başka lezzet ise kıvratma… Kentte kuru bayram baklavası adıyla bilinen kıvratma, hafif şekerli, bol cevizli çıtır çıtır bir lezzet. Üzerine ise şerbet yerine eritilmiş yağ ekleniyor.
3- Nokul
Sinop gibi Türkiye'nin pek çok ilinde yöresel lezzetler listesine giren nokul, Samsun’un Bafra ilçesinde de sıklıkla pişirilen lezzetlerden bir diğeri. Bafra nokulunu diğerlerinden ayıran bir özelliği ise ceviz katılarak yapılması.
Tahin eklendiğinde lezzetli bir tatlı, tuz ve peynir eklendiğinde ise pofuduk bir börek olarak servis edilebiliyor. Bafra pastanelerinde sıklıkla rastlayacağınız bu lezzeti denemenizi tavsiye ederiz.
22- Kocakarı Gerdanı Tatlısı
Halk arasında kocakarı gerdanı olarak tabir edilen Samsun’un burma tatlısı, bayramların vazgeçilmez lezzetlerinden biri olarak tabaklarda yerini alıyor. Görüntü anlamında hem burma hem de kare şeklindeki bu tatlıya, su ve şekerden oluşan şerbeti de eklendi mi değmeyin keyfinize….
23- Fırında Kabak Tatlısı
Samsun halkı kabak tatlısını fırında pişirmeyi daha çok seviyor. Farklı pişirme yöntemiyle bildiğimiz kabak tatlısına lezzetli bir aroma getiren Samsun, kendine has tatlılarıyla da pek çok turistin ilgisini topluyor.
Fırın tepsisine dizilmiş kabaklar bir süre pişirildikten sonra şerbetleniyor en son ise dövülmüş ceviz ile lezzet bombası haline geliyor. Denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
61-) TRABZON Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Çorbalar
1- Hamsi Çorbası
Denizden babam çıksa yerim diyen Trabzon halkı, çorbalarını bile milli yiyecekleri hamsi ile pişiriyor. Kış aylarının vazgeçilmez başlangıç yemeği hamsili çorba, kılçıklarından ayrılmış ve fileto haline getirilmiş balıkların un ve yumurta ile terbiye edilip, domates sosu ile harmanlanmasından oluşuyor. Tam bir lezzet bombası olan hamsili çorbaya, Trabzon restoranlarında sıklıkla rastlayabilirsiniz.
2- Isırgan Çorbası
Trapzon'un muazzam topoğrafyasında hangi sebzeler yetişmiyor ki… Isırgan otu kentte yeşilliğin olduğu hemen her yerden kolaylıkla toplanabilen bir bitki. Çorbası ise yöre halkı tarafından çok seviliyor. Isırgan otu çorbasının içerisine mısır unu, tuz, yağ ve taze toplanmış ısırgan otları ekleniyor.
3- Karalahana Çorbası
İnce kıyılmış karalahana, barbunya, kurutulmuş acı biber ve mısır unu ile yapılan karalahana çorbası, özellikle mısır ekmeğiyle yenildiğinde lezzetini ikiye katlıyor.
Ana Yemekler
4- Akçaabat Köftesi
Trabzon’un küçük bir ilçesi olan Akçaabat’ı dünyaca bir üne kavuşturan Akçaabat köfte şehre has, herkes tarafından bilinen ve vazgeçilmez olan yöresel bir tat. Küçük bir tüyo olarak belirtelim; köfte, lezzetini içine koyulan sarımsaktan alıyor.
5- Peynirli Trabzon Pidesi
Mayalı hamura özel köy peyniri koyulduktan sonra, üzerine isteğe göre yumurta ya da tereyağı eklenerek hazırlanan peynirli Trabzon pidesi, eşsiz tadıyla yiyenleri adeta büyülüyor.
6- Kuymak
Tüm Karadeniz’de hatta ülkemizde adıyla ve tadıyla nam salan kuymak; mısır unu, kolot peyniri ve tereyağıyla hazırlanan nefis bir tada sahip yemeklerden. Öyle ki Trabzon’a gitmeniz için başlıca bir sebep olabilecek kadar iddialı.
7- Kara Lahana Sarması ( Pancar)
Trabzon’da pancar olarak bilinen karalahana sarması, karalahananın en lezzetli halini bulabileceğiniz yerdir. Genellikle satır kıymasından yapılan sarmalar şu ana kadar yediğiniz sarmaları unutturacak.
8- Kefal Ekşilisi
Yuvarlak şekilde kesilen balıkların tepsiye dizilmesinin ardından domates, soğan, biber ve maydanozun eklenmesiyle hazırlanan bir yemektir. Ekşili denmesinin nedeni tepsiye bir limon sıkılması ya da yemeğin limon dilimleriyle pişirilmesidir.
9- Palamut Dolması
Palamutun kendi eti, yenibahar, ceviz içi, çam fıstığı ve kuş üzümü ile kavrulan iç harcın bir palamuta doldurulmasıyla yapılan palamut dolması, üzerine bir de limon sıkıldı mı tarifsiz bir lezzete dönüşüyor.
10- Pazılı Kaygana
Mısır unu, kuru ve taze nanenin pazıya eşlik etmesiyle hazırlanan pazılı kaygananın Karadeniz ve Trabzon mutfağında adı ve tadıyla yeri oldukça büyük.
11- Hamsili Pilav
Trabzon ve Karadeniz’in simgesi olan hamsi, lezzetiyle bir yiyenin bir daha vazgeçemeyeceği türden. Hamsili pilav, lezzetli bir iç pilav etrafının lezzetinden parmakları yedirten tazecik hamsilerle sarılmasından hazırlanıyor. Trabzon’da hemen her restoranda bulabileceğiniz bu lezzeti, denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
12- Hamsi Tava
Başta Doğu Karadeniz olmak üzere Trabzon’un simgesi haline gelmiş derya kuzusu hamsinin sofralarda yerini alan klasik hali hamsi tava elbette. Denizden taze tutulmuş bu lezzetli balık önce unlanıyor, sonra önceden kızdırılmış yağda çıtır çıtır kızartılıyor.
13- Pırasa Tavası
Trabzon yöresinin çok sevilen ve sıklıkla pişirilen yemeklerinden biri olan pırasa tavası, içerisinde mısır unu, yumurta ve pırasanın olduğu oldukça lezzetli ve faydalı bir lezzet.
14- Fasulye Turşusu
Karadeniz’de akşam yemeği sofralarının hemen hepsinde görebileceğiniz fasulye turşusu hem çok lezzetli hem de doyurucu bir lezzet. Sağlıklı sebze yemekleri içerisinde gösterilen fasulye turşusu kavurması da bir kez tadanların damaklarında lezzet patlamaları yaşatan bir yemek.
15- Guliya
Trabzon’da çok fazla tüketilen bir sebze olan kara lahana ile hazırlanan guliya yemeği içerisinde daha pek çok sebze yer alıyor. Oldukça yararlı ve lezzetli olan bu yemekte mısır yarmasından tutunda barbunyaya,Arnavut biberine kuru soğana ve hatta havuca kadar birçok lezzet yer alıyor.
16- Tomara Kızartması
Tomara otu, yörede sık yetişen bitkilerden biri. Karadeniz bölgesinde sıklıkla yemekleri yapılan tomara otundan yapılan lezzetlerin, Trabzon versiyonunda en çok kızartmalar rağbet görüyor. Bu kendinden lezzetli otun içerisine mısır unu ve yumurta eklendikten sonra omlet haline getirilerek tavada kızartılıyor.
17- Gongoş Sarması
Gongoş Sarması’nı, karalahana sarmasından ayıran en önemli özelliği pişirildiği tencereye kuşbaşı etlerin, önceden haşlanmış mısır yarmasının ve ilikli kemiklerin eklenmesi. Servis esnasında da üzerine önceden pişirilmiş kuş başı etlerin gezdirilmesi.
18- Hodan Böreği
Anavatanı Suriye olan hodan bitkisi, Trabzon sınırları içerisinde de yetişen bitkilerden biri. Çeşitli yemeklerde kullanılan hodanın kentteki en meşhur yemeği ise hodan böreği… Önceden açılmış böreklik yufkaların üzerine, haşlanıp baharatlandıktan sonra hodanlı iç harç ekleniyor. Fırından çıkarınca ise çıtır çıtır bir lezzet sizleri bekliyor.
Tatlılar
19- Pepeçura
Trabzon’da yaşamış Rumların şehre bir hediyesi niteliğinde olan pepeçura; siyah üzüm, antep fıstığı, hindistan cevizi, fındık, isteğe göre mısır unu ya da vanilyayla da yapılabilen şehre ait en lezzetli tatlılar arasında yer alıyor.
20- Hamsiköy Sütlacı
Türkiye'nin en iyi sütlacını yiyebileceğiniz yer olarak gösterilen Trabzon’a kadar gidip de meşhur Hamsiköy sütlacını yemeden dönmemenizi şiddetle tavsiye ederiz. Bir kez deneyenin anlata anlata bitiremediği bu lezzetin kerameti sütünden mi pirincinden mi maalesef ki hala bilinmemekte. Trabzon’da pek çok yerde deneyebileceğiniz bu muhteşem tatlıyı asıl meşhur olduğu Hamsiköy’de de tadabilirsiniz.
21- Laz Böreği
Karadeniz’in simgesi haline gelmiş Laz böreği, parmaklarınızı yedirecek leziz bir tatlı. İncecik açılmış baklava yufkalarının arasına, önceden hazırlanmış koyu kıvamlı muhallebi ekleniyor ve fırına veriliyor. Fırından çıkar çıkmaz çıtır çıtır bir lezzet haline gelen tatlı, tercihe bağlı olarak ya pudra şekeri ya da şerbetlenip servis ediliyor…
22- Laz Helvası
İrmikten yapılan meşhur Laz helvası tarifinde irmik dışında tereyağı ve vanilya gibi malzemeler yer alıyor. Ağızda dağılan bu lezzetli tatlı, tercihe bağlı olarak tarçın ya da sade dondurma eklenerek servis ediliyor.
23- Hurmalı Tart
Hurmanın faydaları saymakla bitmez, şeker ihtiyacımızı vücudumuza zarar vermeden karşılayan bu lezzet, tart hamuruyla da birleşti mi tadından yenmiyor. Trabzon’un yöresel yemekleri listesine girmiş bu tatlı, halkında sıklıkla pişirdiği bir numaralı tatlı tarifleri arasında.
24- Kukuca
Trabzon’un yöresel yemekleri arasında güçlü yer tutan kukuca, kabak tatlısının farklı bir yorumu. Dilimlenmiş bal kabaklarına mısır eklendikten sonra fırına veriliyor. Soğumadan şeker, süt ve tuz karışımı da eklendi mi tadından yenmiyor.
57-) SİNOP Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Kuzeyin incisi Sinop yöresel yemekleri listemizde sizlere muhteşem lezzetleri derledik. Sinop deniz manzarasının yanı sıra kendine has yöresel lezzetleriyle de gönülleri fethediyor.
1- Sinop Mantısı ( İçi Etli Hamur)
Yumurta, tuz ve suyla hazırlanan hamur sert bir şekilde yoğrulup belirli şekillerde kesiliyor. Ardından kıyma, tuz, soğan ve karabiberle yapılan harç kesilen hamurun içine koyulup kaynatılıyor. Hazırlanışıyla bildiğimiz mantılara benzeyen Sinop mantısı, tadıyla sizi adeta büyüleyecek nitelikte.
2- İçli Tava
Sinop’ta en çok yapılan yemeklerden olan içli tava, hamsilerin temizlenip tepsiye dizilmesinin ardından üzerine kuru üzüm, maydanoz, soğan ve fıstık eklenmesiyle yapılıyor. Karadeniz sofralarının vazgeçilmez yemeği olan hamsi, içli tavayla bambaşka bir anlam kazanıyor.
3- Mısır Çorbası
Mısır, barbunya, kemikli kuzu eti, domates salçası, katı yağ ve soğan ile yapılan mısır çorbası, şehrin en sevilen ve en çok yapılan yemekleri arasında yer alıyor.
4- Nokul
Un, yaş maya ve tuzla açılan hamura damak tadınıza göre iç harç olarak kıyma, üzüm, ceviz ya da ıspanak koyarak afiyetle yiyebilir ve misafirlerinize ikram edebilirsiniz.
5- Sirkeli Pırasa
Kızgın yağda pişirilen pırasanın içine soğan ve sarımsak eklendikten sonra servis edilirken üstüne bir de sirke dökülüyor. Şehre ait bu yöresel lezzet sadece vejeteryanların değil, herkesin vazgeçilmez yemeği olmaya aday.
6- Katlama
Eski Tatar’lardan kalan ve Sinop sayesinde günümüze ulaşmayı başaran katlamanın hamuru yapılırken tuz ve çiçek yağı kullanılıyor. Kızartma aşamasında ise tereyağı ve toz şeker eklenen katlama hamur halini aldıktan sonra katlandığı için bu adı almıştır.
7- Islama
Özenle açılan hamura tavuk ve ceviz eklenerek yapılan ıslama, Sinop’a yolunuz düşerse yemeden dönmemeniz gereken yemekler listemizde ilk sıralarda yer alıyor.
8- Sinop Usulü “Prenses
” Şehrin ünlü pastanelerinden olan Şen Pastanesi’nde yiyebileceğiniz “prenses” adlı yaş pasta oldukça meşhur. İki tartolet arasına krema konulup üzeri çikolatayla kaplanıp fındık-fıstık karışımı bir sosun içine batırılan tatlı, şehre yolunuz düştüğünde mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden.
9- Palamut Pilaki
Sinop’un lezzetli mi lezzetli yemeklerinden biri de Palamut pilaki… Küp küp kesilmiş havuç ve kerevizin limonlu suda bekletildikten sonra tuzlu suda bekletilmiş palamutlarla birleşiminden oluşan bu lezzetli yemek, Sinop’a gider gitmez denemeniz gereken yemekler arasında gösteriliyor
10- Mısır Pastası
Mısır unu, tereyağı, yumurta gibi malzemelerle hazırlanan mısır pastası, Sinop yöresel yemekleri içerisinde gösterilen lezzetlerden biri.
11- Keşkek
Pek çok ilimizin yöresel lezzetleri içerisinde gösterilen keşkek, Sinop yöresel yemekleri listesini de süslüyor. Sinop usulü keşkeği diğer keşkeklerden ayıran özelliği ise daha sulu bir kıvama sahip olması ve çorba gibi içilmesi. İçerisinde dövülmüş mısır, fasulye, soğan, tereyağı ve salça gibi malzemeler yer alıyor.
13- Kabak Millesi ( Akkabak Böreği)
El açması hamur içerisine eklenen rendelenmiş kabak, ceviz ve şekerli harçtan hazırlanan Kabak millesi, Sinop’da özel gün sofralarını süsleyen lezzetlerden bir diğeri. Hemen her evde pişirilen bu lezzet ‘’akkabak böreği’’ olarak da anılıyor.
53-) RİZE Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Yemyeşil doğasıyla hayran olduğumuz Rize birbirinden lezzetli yöresel tatlarıyla da cezbedici nitelikte. Sizler için derlediğimiz Rize’nin yöresel yemekleri listemizi incelemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
1- Muhlama
Rize’ye gelip de kentin en meşhur lezzeti muhlamayı yemeden dönmek olmaz. Bölgeye has mis tereyağında pişirilen, peynir çeşitleri ile hazırlanan bu muazzam lezzet Karadeniz’in simgelerinden biri haline gelmiş. Rize seyahatiniz de tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
2- Etli Kuru Fasulye
Kuru fasulye pek çok ilimizde meşhur olsa da Rize yorumu bambaşka bir lezzet diyebiliriz. Karadeniz de mutlaka et eklenerek hazırlanan kuru fasulye, akşam yemeklerinin vazgeçilmezlerinden biri haline gelmiş. Mutlaka deneyin deriz!
3- Rize Kavurması
Rize’ye gidip de kavurma yemeden dönmek olmaz. Karadeniz esintileriyle harmanlanmış Rize kavurması, şehrin parmak ısırtan lezzetleri arasında gösteriliyor.
4- Saç Kavurma
Rize tereyağında hazırlanan saç kavurma, kentin mutlaka tadına bakmanız gereken yöresel yemeklerinden biri.
5- Rize Pidesi
Rize’nin yöresel yemekleri arasında ön plana çıkan Rize pidesi, yumuşacık hamuru ve lezzetli kavurmasıyla tadanların damaklarında lezzet patlamaları yaşatıyor.
6- Laz Böreği
Karadeniz’in meşhur lezzeti Laz böreğinin ana vatanı Rize elbette… Kentte canınız tatlı bir şeyler çektiğinde hemen bir restorana oturup Laz böreği pişirtmeyi ihmal etmeyin!
7- Hamsiköy Sütlaç
Rize usulü sütlacın tadı bir başka elbette. Kentte özel üretilen keçi sütünden hazırlanan lezzet bombası sütlaç, tatlı ihtiyacınızı gidermekle kalmadığı gibi uzun yıllar aklınızdan çıkmayacak bir lezzet garanti ediyor.
8- Pekmezli Kabak Tatlısı
Rize’nin meşhur iri kabaklarından hazırlanan bu lezzetli kabak tatlısı, pekmezle harmanlandığında tadından yenmiyor.
9- Mısır Ekmeği
Karadeniz’e gidip de mısır ekmeği yemeden dönmek olmaz. Günün her öğününü keyifle süsleyen mısır ekmeği, kentin simgelerinden bir diğeri aynı zamanda…
10- Pazı Tavalısı
Karadeniz pazı yemekleri parmak yedirten cinsten… Pazı tavalısı da muhteşem baharatlarla bezenmiş harika bir lezzet. Denemeyi ihmal etmeyin deriz.
11- Hamsi Koli
Hamsiden hazırlanan bu ekmek benzeri hamur işi Rize halkının sıklıkla tükettiği yiyecekler arasında. Rize’nin yöresel yemekleri içerisinde önemli bir rol tutan Hamsi koli, mutlaka denenecekler listenizde olması gereken yemeklerden.
12- Kara Lahana Çorbası
Rize’de akşam yemeği öncesi bir çorba içelim diyenler için denenmesi gereken önemli bir lezzet de Kara Lahana Çorbası… Tadına doyum olmayan bu sulu yemek görünümlü çorba, Rize’nin yöresel yemekleri içerisinde oldukça popüler.
13- Korkoto Çorbası
Ana malzemesi mısır olan korkoto çorbası, görünüşüyle yoğurt ya da ayran aşı çorbasını andırsa da tereyağ ve isteğe göre salça ile yapılıyor olmasıyla farkını ve lezzetini ortaya koyuyor.
14- Hamsili Pilav
Rize ve Trabzon’un ortak lezzeti olan hamsili pilav, tereyağlı pilavla hamsilerin mükemmel uyumuyla meydana gelen ve fırından çıkınca sıcak sıcak yenen en lezzetli yöresel tatlardan.
15- Hamsi Çorbası
Yörenin en lezzetli yemeklerinden olan hamsi çorbası, tadıyla yiyenleri adeta cezbediyor hatta öyle ki hiç balık sevmeyen birine bile birkaç tabak yedirtebilecek nitelikte.
16- Hamsi Çığırtası
Bütün malzemeleri krep gibi tavaya dökerek hazırlanan hamsi çığırtası, ufak köfte porsiyonları şeklinde de yapılabiliyor. Hazırlarken kıyma yerine hamsi kullanılıyor ve yanında servis edilen salatalıkla afiyetle yeniyor.
17- Çumur
Mısır ekmeğinin içinin çökelekle karıştırılıp pişirilmesiyle yapılan ekmek, yanında servis edilen tereyağı, peynir ya da çayla lezzetini ikiye katlıyor.
18- Pepeçura
Rize mutfağında oldukça önemli bir yere sahip olan pepeçura, üzümün ezmesiyle hazırlanıyor. Tatlı özellikle ramazan aylarında ve bayramlarda sofraların vazgeçilmez lezzetleri arasındaki yerini alıyor.
19- Enişte Lokumu
Şehrin en sevilen tatlılarından olan enişte lokumu, yıllardır düğün zamanlarında damat bohçasının içinde damat ailesine gönderilmesiyle geleneksel bir hale gelmiş durumda. Tatlı lezzetiyle yıllardır düğünlerin vazgeçilmezi.
20- Kabak Sütlacı
Bildiğimiz sütlaçtan biraz daha farklı bir teknikle yapılan kabak sütlacı, 10 dakika gibi kısa bir sürede yapılıyor. Sütlaç hem sıcak hem soğuk olarak servis edilebilmesiyle de özel bir yere sahip.
21- Kocakarı Gerdanı
İç malzemesi bol fındıkla hazırlanan kocakarı gerdanı, özellikle bayramlarda kurulan sofraların vazgeçilmez tatlılarından. Şerbetli tatlıları sevenler için de ayrı bir lezzet sunan kocakarı gerdanı sizi nefis lezzeti ile büyüleyeceğinden emin olabilirsiniz.
22- Lahana Haşlaması
Rize usulü lahana haşlaması kentin çok sevilen lezzetlerinden biri. Fasulye ile birlikte haşlanan lahana, iyice haşlandıktan sonra süzülüyor ve su eklenerek yeniden pişiriliyor. İçerisine eklenen baharatlarla da oldukça lezzetli ve sağlıklı bir yemek haline geliyor.
23- Turşu Tavalısı
Rize’de pek çok sebzenin turşusu itinayla hazırlanıyor. Turşu tavalısı, önceden hazırlanan fasulye turşusunun, soğan ve sarımsakla harmanlanarak yeniden pişirilmesiyle ortaya çıkıyor.
24- Etli Sarma
Rize’nin mis gibi karalahanası ile pek çeşitli yemekler hazırlanabiliyor. Tazecik karalahana içerisine önceden hazırlanmış bol etli dolma içi eklenince parmaklarınızı yiyeceğiniz bir lezzet ortaya çıkıyor.
52-) ORDU Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Ordu yöresine ait yemekler ve tarifler coğrafi bölgenin çeşitliliğini gözler önüne seriyor.
Ordu’nun yöresel yemekleri hamsi ile sınırlı değil. Keşfedilecek onlarca lezzet var. Sebzeden et yemeğine, tatlıdan tuzluya kadar saymakla bitmeyecek lezzetler diyarındayız. Bir Karadeniz şehri olan Ordu’da akla gelen ilk yemekler hamsi içeriyor. Hamsi köftesi, hamsi buğulama gibi lezzetler bu bölge ile özdeşleşmiş durumda.
Otlar ve Sebzeler
1- Sakarca Kayganası
Ordu yöresinde yetişen oldukça faydalı bir ot çeşidi olan sakarcadan yapılan Sakarca Kayganası, bölgede sıklıkla hazırlanan lezzetlerden biri. Mısır unu, sıvıyağ ve yumurta eklenerek hazırlanan yemek, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında titizlikle hazırlanıyor.
2- Taze Bezelye Kayganası
Önceden ipleri ayıklanan bezelyeler, haşlandıktan sonra mısır unu ve yumurta ile harmanlanır ve sıvıyağ ile kızartılır. Bu lezzetli yemek, Ordu mutfağının sevilen tatları arasında gösterilmektedir. Denemenizi tavsiye ederiz.
3- Fasulye Diblesi
Karadeniz mutfağının sevilen yemeklerinden biri olan fasulye diblesi, kentte sıklıkla pişirilen lezzetlerden bir diğeri. Oldukça faydalı besinlerden oluşan diblenin en lezzetlisini kentte yer alan restoranlarda sipariş verebilirsiniz. Pirinçle birlikte harmanlanan diblenin içerisine yenibahar gibi tatlarda eklenince tadından yenmiyor diyebiliriz.
4- Fırın Fasulyesi
Kurutulmuş fasulye Ordu’da afiyetle tüketilen lezzetlerden biri. Fırın fasulyesi de kurutulmuş fasulyenin soğanla birlikte tavada kavrulmasıyla hazırlanıyor. Denemenizi tavsiye ederiz.
5- Mısır Yarmalı Aş Sarması
Karadeniz usulü bu lezzetin bildiğimiz karalahana sarmasından farkı, mısır yarması ve biraz da bulgur eklenmesi. Salçalı suda bir süre pişirildikten sonra bildiğimiz dolmaların tadını unutturacak bir lezzete kavuşuyor.
6- Pazı Mücveri
Pazı mücveri Ordu’da yiyebileceğiniz en nefis lezzetlerden biri. Pazı, kırmızı biber ve soğanın eşsiz uyumunu hissedeceğiniz yemek, özellikle akşam yemeklerinde sıklıkla pişiriliyor.
7- Galdirik Kavurması
Galdirik, Ordu’da yetişen saplı, yeşil yapraklı bir bitkidir. İlkbahar ve yazlarında yetişir ve sadece gövde kısmı yemekte kullanılır. Galdirik kavurması da bu ot ile hazırlanan hafif, sağlıklı ve lezzetli yemeklerden biri.
8- Pancar Döşemesi
Pancar döşemesi adı verilen bu yemek Ordu mutfağının sevilen lezzetlerinden bir diğeri. Zeytinyağlılar içinde oldukça sevilen pancar döşemesi, haşlanmış pirinç ve pancardan (karalahana) otundan hazırlanıyor. Tadı ise takdire şayan…
Çorbalar
9- Mısır Çorbası
Mısır çorbası herkesin çok sevmediği ancak mısır sevenlerin bayıla bayıla tükettiği başlangıç yemeklerinden biri. Kent geziniz sırasında hem doyurucu hem de lezzetli bir çorba tatmak isterseniz, mısır çorbasını denemenizi şiddetle tavsiye ederiz. İçerisinde ise ezilmiş mısır, süt ve tavuk suyu yer alıyor.
10- Isırgan Çorbası Pek çok derde faydası olduğu söylenen ısırgan otundan hazırlanan ısırgan çorbası, Ordu’nun yöresel lezzetleri arasına girmiş başlangıç yemekleri arasında. Oldukça az malzemeyle parmak ısırtan bir lezzet hazırlamak isteyenler için mısır unu, tereyağı, ısırgan otu ve nane bu yemeği hazırlamanız için yeterli.
Balık ve Etli Yemekler
11- Ordu Yağlısı Karadeniz kentlerinde oldukça meşhur olan bölgeye özgü ürünlerle hazırlanan pideler, Ordu’da oldukça meşhur. Kıymalı harç ile hazırlanan Ordu yağlısının, hamuru oldukça ince bir forma sahip. İsteğe bağlı olarak yumurtalı da seçebileceğiniz lezzetli pide, denemeden dönmemeniz gereken tatlar arasında.
12- Keşkek (Gendeme)
Anadolu’nun pek çok kentinde keyifle pişirilen keşkek, Ordu’da gendeme ismiyle anılıyor. Keşkeklik buğday, fasulye ve tavuk gibi malzemelerden oluşan lezzet, özel günlerde Ordu’da hemen her evde hazırlanır.
13- Hamsi Buğulama
Karadeniz’in simgesi haline gelmiş hamsi balığını buğulaması, kentin en sevilen lezzetlerinden biri. Ordu’ya gidip de denenmeden dönülmemesi gereken lezzetler arasında elbette Hamsi buğulama geliyor. Kentte pek çok restoranda bulabileceğiniz hamsi buğulama, halkında sıklıkla evde pişirdiği yemeklerden biri aynı zamanda.
14- Hamsi Köftesi
Karadenizli olmayanın adından bir haber olduğu bu lezzetli yemek, yapılış bakımından köfteden farksız aslında… Hamsi balığı, ekmek içi, maydanoz ve soğan ile hazırlanan lezzet bombasının tadına bakmanızı şiddetle tavsiye ederiz.
15- Yufka Böreği Ordu’da el emeği göz nuru ile açılmış yufkalar bir süre kurutulmaya bırakıldıktan sonra yeniden börek yapımında kullanılan bir malzeme haline getiriliyor. Yufka böreği de kurutulmuş yufkaların ıslatılarak iç harçla doldurulmasından oluşuyor. Sonrasında ise parmak ısırtan çıtır çıtır bir lezzet sarıyor damakları…
Tatlılar
16- Kabak Tatlısı
Karadeniz’in verimli topraklarında yetişen bal kabakları elbette ki kabak tatlılarıyla sofralarda yerini buluyor. Lezzetli tabaklar şekerli suda yumuşayana kadar pişirildikten sonra isteğe göre ceviz, kaymak veya fındık ile servis ediliyor. Tadı ise nefis.
17- Un Helvası
Pek çok ilimizde titizlikle pişirilen tatlılardan biri olan un helvası, Ordu'nun da yöresel zenginliklerinden biri olarak servis ediliyor. Yapılış teknikleri olarak pek bir farkı olmasa da kullanılan yağ, fındık ve ceviz Ordu’ya mahsus olunca tadından yenmiyor.
18- Cevizli Helva
Ordu’nun Perşembe ilçesinde sıklıkla karşılaşacağınız ceviz helvası, kentin en ünlü yiyeceklerinden biri. Faydaları saymakla bitmeyen helva, yurtdışından da talep gören lezzetlerden biri haline gelmiş. İçerisinde şeker, meyan kökü ve bol miktarda ceviz bulunuyor. En bilinen özellikleri ise B ve E vitamini bakımından oldukça zengin oluşu ve tok tutma özelliği.
19-) ÇORUM Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Leblebisiyle ülkemizin her köşesine nam salmış Çorum mutfağı,
1- Kuzu Tandır
Farklı yörelerde farklı tekniklerle hazırlanan tandır, Çorum yöresinin meşhur yemekleri arasında. Özellikle kuzu etinden hazırlanan, uzun saatler kısık ateşte pişirilen bu lezzeti kentte denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
2- Yaprak içi Aşı
Mercimekten bulgura kuru börülceden nohuta, çeşit çeşit besin ve olmazsa olmazı acı ile yapılan yaprak içi aşı, Çorum ve çevresinde en sık yapılan yemeklerden. Onun farklı bir yere sahip olmasını sağlayan başka bir özelliği de asma yaprağıyla servis ediliyor olması.
3- Pastırmalı Madımak
Çorum ve çevresinde madımak kullanılarak yapılan bu lezzetli yemek, görünüşüyle ıspanak yemeğine benzese de içindeki ince ince doğranmış pastırmalarla apayrı bir lezzete kavuşarak sofraları şenlendiriyor.
5- Söbelek Dolması
Şehirde ve çevresinde yetişen kuzu göbeği ya da morel mantarı olarak bilinen bir mantar kullanılarak hazırlanan söbelek dolması, şehrin en özel yöresel yemeklerinden olduğu için sadece çok özel misafirlere servis ediliyor.
6- Çorum Mantısı
Özenle açılan hamurunun iç harcına dana kıyma kullanılıp ardından bol salçalı sos ve tereyağlı nefis bir lezzetle buluşan mantı, size bu zamana kadar yediğiniz tüm mantıları unutturabilecek lezzette.
7- Yırtma Aşı
Asma yapraklarının yırtılarak kullanılmasıyla hazırlanan yırtma aşı, şehrin en sevilen yöresel yemeklerinden. Yaprakların ekşiliğiyle kendine has bir lezzeti olan yemeğe isterseniz kemikli et ya da kuşbaşı doğranmış et de ekleyerek, lezzetini ikiye katlayabilirsiniz.
8- Keşkek Keşkek,
Anadolu’nun her yöresinde farklı bir teknikle yapılsa da Çorum’da koyun eti ve yarma ile yapılanı lezzetiyle sizi büyüleyecek.
9- İskilip Dolması
Çorum’un İskilip ilçesine has lezzetlerden biri olan ve halk arasında ‘’ca dolması’’ olarak anılan İskilip dolması, bölgenin geleneksel yemeklerinden biri haline gelmiştir. Özel günlerde titizlikle hazırlanan yemek, düğünlerde ‘’dolmacı’’ adı verilen aşçılar tarafından pişirilir ve sofralarda yerini alır. Bu lezzeti tatmak için illa bir düğün beklemenize elbette ki gerek yok İskilip ilçesinde yer alan restoranlarda afiyetle yiyebilirsiniz.
10- Sırık Kebabı
Bu muhteşem kebabının bir örneğini Sinop'ta, diğer bir örneğini ise Çorum’da görebiliyoruz. Halk arasında ‘’eşkıya kebabı’’ olarak da anılan sırık kebabı, kentin Kargı ve Osmancık ilçelerinde sıklıkla hazırlanır. Çorum’un yöresel yemekleri listesinde önemli bir yer tutan kebap, özellikle seçilmiş 4-6 aylık kuzu veya oğlak ile yapılır. Uzun süre geçirildiği şişte çevrilerek pişirildikten sonra yumuşacık ağız sulandıran bir kıvam alır.
11- Hingel Mantısı
Çorum’da hingel mantısı, klasik Çorum mantısının aksine daha büyük formda ve örgü şeklinde haşlanır. İçerisine ise kıyma yerine patates ve çeşitli baharatlardan oluşan lezzetli bir harç eklenir. Mantıların her bir tanesi oldukça büyük ve doyurucu. Sarımsaklı yoğurt ve tereyağı ile buluştuğunda ise tadından yenmiyor diyebiliriz.
Çorum’da Satın Alabileceğiniz Meşhur Lezzetler
12- Çorum Leblebisi
Kuru nohuttan hazırlanan Çorum’un patentli leblebisi, tamı tamına 3 asırdır şehrin en önemli simgesi haline gelmiş. Ahmedi Sever isimli merhum bir zat, ilde bolca yetişen nohutlardan leblebiyi imal etme kararı almış ve o günden beri şehrin en önemli yiyeceği sarı leblebi haline gelmiş. 300 yıldır tarihi dükkanlarda satışa sunulan leblebiler günümüzde 3 veya 4 imalathaneden, Türkiye'nin pek çok iline ihracat yapılmaktadır.
13- Kargı Tulum Peyniri
İnek, koyun ve manda sütünden elde edilen kargı tulum peyniri, adıyla ve tadıyla yörenin köklü mutfak kültürünün en lezzetli parçalarından. Peynirin en dikkat çeken özelliği de hazırlanmasının uzun emek ve zaman alması
Tatlılar
14- Sıkma Baklava
Çorum’da baklava, pek çok şekilde hazırlanarak sofralardaki yerini alıyor. Kente özgü baklavalar arasında sıkma baklava da en popüleri ve sıklıkla tüketilen tatlılardan biri. Dar ve kısa görünümü sebebiyle sıkma olarak anılan baklavanın çıtırlığı ve lezzeti ise parmak ısırtan cinsten.
15- Teltel
Un, şeker ve su ile hazırlanan teltel tatlısı, pişmaniye sevenler için en doğru tercihler arasında. Ayrıca teltel, denediğinizde bir daha vazgeçemeyeceğiniz bir tat vaad ediyor.
37-) KASTAMONU Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Kastamonu yöresel yemekleri kenti ziyaret edenleri kendine hayran bırakıyor. Şehir, kendi bünyesinde ürettiği ürünleri mutfağına yansıtmakta oldukça başarılı. Tosya üzümü ve pirinci, İnebolu kestanesi, Azdavay armudu, Araç ceviz ve kızılcığı, Taşköprü eriği ve sarımsağı; şehrin en bilinen ürünleri. Hamur işi ve et yemeklerinin ön planda olduğu Kastamonu mutfağı, oldukça geniş bir menü sunuyor.
1- Etli Ekmek
Her ne kadar “Etli Ekmek” denince aklımıza Konya gelse de, Kastamonu’nun etli ekmeği oldukça farklı. Önce Anadolu’da sıkça kullanılan sac, hamuru pişirmek için hazır hale getiriliyor.Hamur açıldıktan sonra çiğ kıyma ve incecik doğranmış soğan, tuz, kara biber ve biraz su ile inceltilir daire yufkanın yarısına sürülüp, yarım ay seklinde kapatılır. Ardından saçta ağır ağır pişirilir. Tadı ise takdire şayan!
2- Banduma
Hamur işi ve etin bir araya geldiği bir yemek daha… Karbonhidrat ve protein ağırlıklı bir yemek olan banduma; hindi eti, yufka ve cevizden yapılıyor. Hindi eti yerine tavuk eti de tercih edilebilir.Hindi eti pişirildikten sonra etin suyu yufkanın hazırlanmasında kullanılıyor. Yufkanın üzerine hindi eti ve ceviz dökülüyor ve tadına doyulmaz bir lezzet ortaya çıkıyor.
3- Patates Paçası
Patates paçası, meşhur Taşköprü sarımsağının sahneye çıktığı bir lezzet. Patates haşlandıktan sonra ezilerek püre haline getiriliyor. Püre haline gelen patates daha sonra nişasta, yoğurt ve sarımsak ile karıştırılıyor ki lezzetinin sırrı burada yatıyor. Paça, ocakta ya da fırında yapılıyor. Biz iki çeşidini de yemenizi tavsiye ediyoruz.
4- Ekşili Pilav
Et ve hamur işinden biraz uzaklaşıp, baklagillere ve sebzelere doğru yol alalım. İnce bulgur ve mercimek pişirilirken bir yandan da soğan ile tereyağ hazırlanıyor. Son olarak, bulgur ve mercimeğin üzerine dökülüyor. Sabırsızlar için kötü bir haberimiz var; çünkü ekşili pilavın ocakta ağır ateşte pişirilmesi gerekiyor.
5- Püryan Kuyu Kebabı
Yaklaşık 1,5 metre derinliğindeki özel kuyuların alt kısmında ateş yakılır. Yakılan ateş, kuyunun özelliği gereği dışarıya ısı vermez. Daha sonra kuzular pişirilmeye hazır hale getirilir ve közlenen ateşin üzerine tepsi konur.
Böylece etin yağları tepside biriktirilir. Bu işlemden sonra kuyunun kapağı kapatılır ama burada bilmemiz gereken bir detay var; kapak kapatıldıktan sonra çevresi çamurla kaplanıyor. Yaklaşık 2 saat sonra püryan kuyu kebabı yemeye hazır hale geliyor.
6- Simit Tiridi
Simit tiridini anlatmadan önce, Kastamonu simidinden bahsetmemiz gerekiyor. Böreklik un ile hazırlanan hamur, elma pekmezi ile kaynatılıp fırınlanıyor. En önemlisi; Kastamonu simidinin susamının olmaması.
Bu nedenle şehirde “kel simit” dendiğini de duyabilirsiniz. Bu bilgilendirmenin ardından asıl konumuz simit tiridine geri dönelim. Simit parçalanarak bir tabağa koyuluyor ve üzerine kaynatılmış kemik suyu ve sarımsaklı yoğurt dökülüyor. Son olarak kısık ateşte kavrulan kıyma ile tereyağı ekleniyor.
7- Çekme Helva
Biraz da tatlılardan bahsedelim. Çekme helva, Kastamonu’nun en bilinen tatlılardan biri ve yapılışı oldukça zahmetli. Yaklaşık bir saatte hazırlanan helva, daha sonra mermer bir tezgahın üzerine alınıyor. Burada bir süre 4-6 kişi tarafından çekilerek genişletiliyor. Ilık bir sıcaklığa kavuşunca üzerine baskı uygulanıyor ve bıçakla kesilip son halini alıyor.
8- İnebolu Simidi
Kastamonu’nun sevilen ilçesi İnebolu’ya özgü bu lezzet, parmak yedirten cinsten.. Sabah kahvaltılarının vazgeçilmezi haline gelen İnebolu simidini, tatmadan kentten ayrılmamanızı tavsiye ederiz. İlçeye ait taş fırınlarda her sabah çıkar çıkmaz tükenen bu simitlerin en önemli özelliği susamsız görüntüsü ve gevrekliği..
9- Siyez Bulgur Pilavı
Kastamonu’nun meşhur siyez bulgurundan yapılan domatesli bulgur pilavı, kentin sevilen lezzetlerinden biri. Halk tarafından sıklıkla pişiren pilav içerisine, biraz toz zerdeçal ve bir dişte sarımsak eklenince tadından yenmiyor.
10- Kastamonu Pastırması
Pastırma, Kastamonu’nun yöresel lezzetlerinden biri haline gelmiş. Pek çok sulu yemeğe de eklenen bu lezzet, Kastamonu merkezde pek çok şarküteri dükkanı tarafından satılıyor.
11- Cırık Tatlısı
Lokma tatlısı ile neredeyse eşdeğer lezzet ve görünümde olan cırık tatlısı, Kastamonu köylerinde düğünlerin ve bayramların vazgeçilmezi olarak gösteriliyor. Boza kıvamında yoğrulan hamur toplarının kızartıldıktan sonra şerbete atılmasıyla hazırlanan bu lezzet denemenizi tavsiye ettiğimiz tatlar arasında.
12- Kaşık Helvası
Ege illerinde adını duyuran kaşık helvası, Kastamonu’da da oldukça meşhur… Bildiğimiz un ve şeker ile yapılan un helvasının içerisinde toz şeker yerine pudra şekeri bulunuyor. Bol tere yağında kavrulan un ve şeker, kaşık ile şekillendirilerek servis ediliyor.
13- Mıklama Mıklama
, tercihe bağlı olarak ıspanak veya kıyma gibi malzemelerle hazırlanan parmaklarınızı yedirtecek lezzette bir yemek. Tavada kavrulan harç üzerine yumurta kırılarak servis ediliyor.
14- Üryan Eriği Hoşafı
Üryan eriği yalnızca Kastamonu’da yetişen mayhoş bir meyve… Halk tarafından sıklıkla yapılan erik hoşafı, restoranlarda da servis edilen yöresel lezzetler arasında girmiş.
15- İncir Dolması
Kuru incirlerin suda pişirildikten sonra şerbetlenmesiyle hazırlanan İncir dolması, tam bir lezzet bombası. Kastamonu seyahatiniz sırasında mutlaka denemenizi tavsiye ettiğimiz bu lezzet üzerine dövülmüş ceviz içi, kaymak ve isteğe bağlı olarak dondurma da ekleniyor.
28-) GİRESUN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Sahip olduğu muhteşem doğanın bir getirisi olarak, Giresun’un yöresel yemekleri de ağırlıklı olarak sebze yemeklerinden oluşuyor. Fındığı ve yeşil doğasıyla tanınan Giresun, Karadeniz mutfağının önemli bir kısmını oluşturuyor.
1- Lahana Diblesi
Lahana Diblesi, Giresun’da en çok tüketilen yemeklerden biri. Bir Karadeniz geleneği olan karalahanayı bu yemekte de görmek mümkün. Ancak, Giresun halkı karalahana demek yerine “yayla pancarı” demeyi tercih ediyor. Yayla pancarı ve pirincin birleşimiyle harika bir lezzet ortaya çıkıyor.
2- Tavada Mısır Ekmeği
Karadeniz’de mısır ekmeği ve Vakfıkebir ekmeği en çok tüketilen ekmek türleri. Giresun’da da bu durum değişmiyor. Mısır unu, süt ve yumurtadan yapılan ekmeğin kokusu iştah kabartıyor. Balık ve yoğurt ile birlikte yediğinizde tadına doyamayacaksınız.
3- Isırgan Otu Yemeği
Gerçek bir şifa deposu diyebileceğimiz bir lezzette sıra. Her ne kadar temas ettiğinde canımızı yakmasıyla bilsek de Giresun’da ısırgan denince akla ilk gelen şey bu yemek oluyor. Sebze yemeği sevenler için bulunmaz bir nimet olan ısırgan otu yemeğini, soğan ve mısır ekmeği ile tüketmenizi öneriyoruz.
4- Hamsi Böreği
Hamsi böreğinin kayseri'nin örgülü pilavına benzer bir yapısı var. Önce, yemeğin iç kısmını oluşturacak olan pilav hazırlanıyor. Mısır ununa bulanan hamsilerle pilavın dışı kaplanıyor ve yemek pişiriliyor. Balık ve pilavı bir arada bulacağınız hamsi böreğini kesinlikle denemelisiniz.
5- Pazı Mücveri
Giresun’da hangi yemek olursa olsun, hemen hemen hepsinde pirinç bulunuyor. Bir başka sebze yemeği olan pazı mücveri de bunlardan biri. Pezik, soğan, maydanoz ve yumurta; pazı mücverinin ana malzemeleri. Bu malzemelerle hazırlanan karışım kızartılarak sıcak sıcak yenilecek enfes bir lezzet ortaya çıkıyor.
6- Fındıklı Güllaç
Fındığın olmadığı bir Giresun listesi düşünülemezdi elbette. Birçok farklı yemekte kullanılan fındık, tatlıların da baş tacı. Antep fıstıklısını bildiğimiz güllaç, Giresun’da fındıkla yapılıyor. Alışık olduğunuz güllaç tadını fındıkla birlikte hayal edin. Bu bile fındıklı güllacın tadına bakmanız için yeterli bir neden olacaktır.
7- Karalahana Çorbası
Giresun mutfağının vazgeçilmez sebzesi karalahana, pek çok yemeğe konu olan oldukça sağlıklı bir ürün. Karalahana çorbası da kentte yaz kış tüketilen lezzetlerden biri. İçerisinde mısır yarması, kuru fasulye, tereyağ, zeytinyağı, mısır unu gibi malzemelerin yer aldığı bu lezzet bombası çorbayı şehir restoranlarından birinde denemenizi tavsiye ederiz.
8- Çalıçileği Çorbası
yetişen çalı çileği otundan hazırlanıyor. İçerisine çorbaların olmazsa olmazı mısır yarması, salça ve kuru fasulye gibi malzemeler de eklenince tadından yenmiyor.
9- Fırın Kurusu Fasulye
Taze toplanmış fırın kurusu fasulyelerin ayıklanıp, haşlandıktan sonra doğranıp kuru fasulye ve yarma ile birlikte haşlanmasıyla hazırlanan bu lezzetli yemek aynı zamanda Giresun’un yöresel yemekleri arasında önemli bir yer tutuyor. Bir avuç da pirinç ve tuz eklendi mi tadından yenmiyor.
10- Yağlaş
Giresun usulü kuymak diyebileceğimiz Yağlaşın görünüş itibariyle kuymaktan pekte bir farkı yok. Ancak içerik olarak malzemeleri biraz farklı. Mısır unu ile tereyağının pişirilmesinin ardından biraz da su eklenmesiyle hazırlanan bu lezzetin kuymaktan farkı ise içeriğinde peynirin kullanılmaması. Son olarak ise üzerine kızdırılmış yağ dökülerek servise hazır hale getiriliyor. Denemenizi tavsiye ederiz. ????
11- Taflan Tuzlusu Kavurması
Giresun yemekleri içerisinde farklı sebze ve meyve isimleri duymanız olası. Bunlardan biri de Taflan Tuzlusu Kavurması… Kentte yetişen taflan, tuzlu bir meyve. Yemeğin hazırlanışı esnasında ise taflanların çekirdekleri çıkartılıp suda bekletiliyor ve tuzlarından arınması sağlanıyor. Sonrasında ince doğranmış soğan ve yağ ile birlikte kavruluyor. Tadı ise ilginç olduğu kadar lezzetli.
12- Kiraz Tuzlusu Kavurması
Giresun mutfağı, ekşili tatlılı ve damağınıza mayhoşluk verecek yemeklerle süslü bir mutfak. Kiraz tuzlusu kavurması da yemeklere verebileceğimiz örneklerden bir diğeri. Yemeğin içerisinde çekirdekleri ayıklanmış ve tuzlanmış kirazlar ve soğan dışında pişirmeye yardımcı olmak için biraz da yağ bulunuyor. Hepsi bu…
13- Merevcen
Merevcen bizim bildiğimiz ismiyle diken otu, Giresun’da pek çok yemeğin yapıldığı ot çeşitlerinden biri. Kent halkı şehirde yetişen hemen her otu değerlendirmek için canla başla uğraşmış ve enfes sağlıklı yemekler ortaya çıkartmış. Denemenizi tavsiye ederiz.
14- Fasulye Turşusu Kavurması
Fasulyenin bol bulunduğu Giresun’da bu veli nimet sayılabilecek sebzenin turşusunu kurmamak olmazdı elbette. Tadı nefis fasulye turşulardan kavanoz halinde satın alarak, yakınlarınıza da hediye edebilirsiniz.
15- Sakarca Mücveri
Giresun’un ismi garip tadı nefis lezzetlerinden biri de Sakarca mücveri. Sakarca otundan yapılan bu lezzet bildiğiniz tüm mücverlerin tadını unutturuyor. Bu lezzet bombası mücverin içerisinde sakarca otunun yanı sıra kabak, kapya biber, pırasa, kuru yufka gibi malzemeler de yer alıyor.
16- Tel Kadayıf
Tel kadayıfı bir de Giresun’da deneyin deriz. Çıtır çıtır bu lezzetin içerisine taze çekilmiş fındıkta eklenince tadından yenmiyor. Bayılacağınızdan eminiz. ????
17- Samaksa
Kara üzüm Giresun’da oldukça fazla yetişen bir lezzet. Kara üzüm şırasından yapılan bu muhteşem tatlının önce rengi sonrasında da tadı görenleri kendine hayran bırakıyor. Denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
18- Siron
Pek çok Karadenizlinin severek tükettiği ve hazırladığı bu lezzetin ismi siron… İçi boş yufkaların tereyağ, şeker ve yoğurtla karıştırılmasıyla harika bir lezzet bombası haline gelen bu lezzetin Giresun usulünü deneyenler mutlu, denemeyenler ise bin pişman diyebiliriz.
19- Katmer
Saç tavada hazırlanan Giresun katmerinin el açması kat kat yufkası, yumuşaklığı ve tandır lezzeti tadından yenmiyor. Çoğu evde içine ceviz konularak da pişirilen katmerler sıklıkla içi boş olarak da servis edilebiliyor. Denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
20- Pideler
Giresun’a gidip de, Giresun lezzetlerinin yıldızı pidenin tadına bakmadan dönmek olmaz. Yumuşacık kalın hamuru üzerine yöresel kavurma ve kaşar eklenince bambaşka bir lezzet haline geliyor. Bir de yumurta kırıldı mı tadından yenmiyor. Çoğu restoranda masalara gelen pideler üzerindeki yumurtalar siz ısırdığınız anda bile pişmeye devam ediyor. İsteğe bağlı olarak pastırmalı, kaşarlı, kıymalı ve kuşbaşılı seçeneklerinden birini de tercih edebilirsiniz.
21- Fındıklı Badem
Giresun’un yöresel lezzetleri arasında dikkat çeken fındıklı badem tatlısı, parmak yedirten cinsten… İrmikten yapılan bu lezzetli tatlının içerisine; Hindistan cevizi de katıldı mı bambaşka bir lezzet haline geliyor. Bir o kadar da dövülmüş ceviz eklendikten sonra nefis bir lezzetle baş başa kalıyorsunuz.
67-) Zonguldak’ın Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
Çorbalar
1- Zonguldak’ın İç Isıtan Başlangıcı: Uğmaç Çorbası
Farklı yörelerde de çeşitleri yapılan genellikle oğmaç ve ovmaç olarak anılan bu lezzetli çorbanın ana vatanı Zonguldak desek doğru söylemiş oluruz. Şehrin en meşhur başlangıç yemeklerinden biri olan Uğmaç Çorbası un, süt, su ve nanenin harika birleşiminden oluşuyor.
2- Adı gibi Tatlı Pum Pum Çorbası
Bartın ve Zonguldak’ta akşam yemeklerinin vazgeçilmezi olan Pum Pum çorbası, çok doyurucu olmasının yanı sıra şehirde mısır unuyla hazırlanan nadir çorbalardan biri. İçine pastırma, sucuk gibi isteğe bağlı et parçaları da koyulan çorbayı içtikten sonra başka bir şey yemeye yer bulamayacaksınız bile.
3- Kızılcık Çorbası
Zonguldak’ın yöresel çorbalarından biri olarak gösterebileceğimiz kızılcık çorbası, halkın sıklıkla pişirdiği kış çorbalarından biri. Her derde deva kızılcıktan yapılan bu lezzetin tatlı ekşi tadı bir yana, bağışıklık sistemini demir kadar güçlü hale getirmesi diğer yana.
4- Höttürme
Zonguldak köylerinde sık pişirilen çorbalardan bir diğeri de höttürme. Su, un, yumurta ve tuz gibi malzemelerden hazırlanan leziz başlangıç yemeğinin özellikle kış aylarında sıklıkla hazırlandığı biliniyor.
Ana Yemekler
5- Özel Günlerin Baş Tacı: Tirit
Zonguldak’ta Kurban Bayram’ının geleneksel yemeği haline getirilen Tirit yemeği, yufkanın dilediğiniz et çeşidi ile harika uyumunu tadacağınız muhteşem bir yemek. Hem göze hem mideye hitap eden bu yemek şehre yolu düşenlerin mutlaka tatması gereken bir lezzet.
6- Leziz mi Leziz Kabaklı Börek
Bir böreğe kabak bu kadar mı yakışır dedirtecek Zonguldak’ın bize göre en lezzetli böreği kabaklı börek. Toz şeker, dövülmüş ceviz ve bal kabağının harika uyumunu tadacağınız bu börek pişirildikten sonra şerbetleniyor ve üzerine pudra şekeri serpilerek servis ediliyor.
7- “Tenekede Tavuk Pişer Mi?” Diyenler Burada Mı?
Zonguldak’ın meşhur mu meşhur tenekede tavuk yemeği. Tavuğun tenekede pişirilmesinin yemeğe verdiği lezzet bir başka. Bu farklı yemeği yerinde Zonguldak’ta tadabilmek için valizinizi hazırlamaya başlayın.
8- Sıcak Sıcak Ereğli Pidesi
Kıymalı ve soğanlı içten yapılan Ereğli Pidesi parmaklarınızı yiyeceğiniz bir lezzet. Türk mutfağının vazgeçilmezi hamur işlerinin en lezzetlilerinden biri olan bu pide, bol harçla pişirilmeli ve yanında mutlaka ayranla tüketilmelidir. Şiddetle tavsiye edilir.
9- Pırasa Sevmem Diyenler Henüz ”Pırasalı Mancar”ın Tadına Bakmamış
Pırasanın yanına barbunya ve bulgur eklenince tadından yenmiyor. Tüm doyurucu besinlerin en güzel birlikteliğini göreceğiniz bu yemek, doyuruculuğu ve lezzetiyle nam salıyor. Yolu Zonguldak’a düşenlerin yenilecekler listesine alması gereken Pırasalı Mancarı mutlaka deneyin!
10- Ne Krep, Ne Akıtma Bunun Adı ”Cizleme”
Zonguldak’ın krep ve akıtma yerine cizleme dedikleri, hamurunda maya ve bir tutam da şeker kullanılan kahvaltıların baş tacı olan yiyecektir. Hele sacta pişirilmişse değmesinler keyfinize. Mutlaka yemeli, yemeyenlere de yedirmelisiniz.
11- Malay’ı Denemeyenler Buyrun Zonguldak’a
Karadeniz'in en lezzetli yemeklerinin temel taşı olan mısır unu kullanılarak yapılan yemek Malay, tatlı ve tuzlu olarak tercihe göre şekillendirilebiliyor. Toz şeker ve dövülmüş ceviz eklenerek doyurucu bir tatlı haline gelen yiyeceğe, tereyağ, kaz ciğeri ve soğan ekleyerek harika bir yemek haline de çevirebilirsiniz. Ancak bu yemeğinde en güzelini elbetteki şehir restoranlarında tadacağınızdan eminiz.
12- ”Kabuklu Fasulye” Dört Mevsim Sizlerle
Yazın toplanan fasulyelerin yaz boyunca kurutularak saklandıktan sonra kış aylarında yeniden pişirilmesiyle dört mevsimlik bir yemeğe çevrilen Zonguldak’ın kabuklu fasulyesine, bir de mısır eklendi mi tadına doyum olmuyor.
13- Bol Sarımsaklı Meşhur Zılbıt
Bazı yörelerde ıspıt otu, sağırdili ve kaldırık otu olarak bilinen zılbıt, Zonguldaklıların sık sık tercih ettiği yemeklerden bir tanesidir. Sarımsağı sevenlerin bu lezzete hayır diyebileceklerini sanmıyoruz. Yumurtalı ve bol sarımsaklı olan bu yemek, Karadeniz mutfağında adeta farklı bir tat…
14- Doruk
Bir meşhur sebze yemeği daha söylememiz gerekirse, bu kuşkusuz doruk olurdu. Kök lahanalardan yapılan bu yemek Zonguldak’ın en çok sevilen yemekleri arasındadır.
15- Beddam Mancar Yemeği
Zonguldak’ın elverişli topraklarında yetişen onlarca sağlıklı ottan hazırlanan Beddam Mancar yemeği; kazayağı, pazı, ısırgan otu, ebegümeci, kırmızı pancar, ıspanak, pırasa gibi pek çok yararlı sebzeden meydana geliyor. İnce ince kıyılan otlar tencerede kavrulduktan sonra zeytinyağı, bulgur ve salça gibi malzemelerle birleşiyor.
16- Yaprak Sarma
Türkiye’nin pek çok ilinde meşhur bir diğer lezzet de elbette ki yaprak sarma… Parmak ısırtan bu lezzetin Zonguldak mutfağında da yeri oldukça büyük. Kentte sarmalar tazecik asma yapraklarının içerisine hazırlanan kıymalı, pirinçli harçla hazırlanıyor. Tadı ise nefis denebilecek güzellikte.
17- Çöpele
Patatesin yakışmadığı yemek yoktur. Öyle ki yalnızca patatesle bile harika lezzetler yaratabildiğimiz aşikar. Zonguldak’ın meşhur yemekleri arasında önemli yer tutan çöpele de şehrin leziz yemeklerinden biri. Haşlanmış patatesler, sarımsaklı yoğurt ve önceden kızdırılmış tereyağlı sos ile harmanlanınca ortaya muhteşem bir lezzet bombası çıkıyor.
18- Gartlaç
Kavrulmuş mısırdan lezzetli bir hamur elde edebileceğinizi biliyor muydunuz? Mısır, su ve tuz ile hazırlanan bu lezzetli hamur cıvık kıvamdayken kızdırılmış saçların üzerine dökülür ve alt üst edilerek kızartılır. Özellikle Zonguldak köylerinde bayram dönemi hazırlanan gartlaç sevilerek tüketilir.
19- Pirinçli Börek
Göçmenlerin yöresel lezzetlerinden biri olan pirinçli börek, Zonguldak yöresel yemekleri listesine de çoktan girmiş. Kavrulmuş kuşbaşı et ve haşlanmış pirinçten elde edilen harç içerisine bir de çeşitli baharatlar eklenince ortaya bambaşka bir lezzet çıkıyor. Böreğin çıtırtısı ayrı iç dolgusu ayrı enfeslikte. Bizden tam not alan bu lezzeti denemenizi tavsiye ederiz.
20- Zahmetli Ama Lezzetli Keşkek
Buğday, yulaf, nohut, ve fasulye gibi sebzelerin eklendiği bu yemeği dilerseniz etle de pişirebilirsiniz. Biraz zahmet gerektiren leşkek yemeği, leziz olması ile bu zahmeti ortadan kaldırıyor.
21- Kıymalı Tirit
Türkiy'nin pek çok yerinde tirit ismiyle bilinen bu lezzetli yemek Zonguldak’ta kıyma ile yapılıyor. Halkın sıklıkla pişirdiği lezzetlerden biri olan kıymalı ıslama, ıslak yufkaların üzerine önceden kavrulmuş kıymanın eklenmesiyle hazırlanıyor. Birde yoğurt ve kızdırılmış tereyağı eklendi mi tadından yenmiyor.
Tatlılar
22- Cevizli Dolma
Bulgurdan hazırlanmış köftelerin içerisine önceden hazırlanan ceviz, tuz ve çeşitli baharatlardan oluşan lezzetli harç eklenince tadından yenmiyor. Klasik bir ev yemeği olan cevizli dolmayı denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.
23- Bir Lezzet Bombası da Cevizli Kömeç’ten Gelsin
Karadeniz’de yemeklerde oldukça fazla kullanılan ceviz, kömecinde temel taşlarından biri. Maharetli ellerin hazırladığı hamurun, uzun bir süre dinlendirilmesi sonucu ceviz içi ve çörek otuyla birleştirilerek harika bir lezzet bombası haline getirilen cevizli kömecin, bir diğer püf noktası da üzeri nar gibi kızarana kadar fırında pişirilmesi.
24- Beyaz Baklava mı Olurmuş Demeyin!
Zonguldak’ın meşhur beyaz baklavasıdır. Bol bol cevizin doldurulduğu incecik açılmış yufkaların, lezzet katları haline getirilmesinden oluşan bu muhteşem baklavanın görüntüsü de tadı da tatmin edici güzellikte oluyor. Yolunuz Zonguldak’a düşerse diğer baklavalar gibi ağır bir tadı olmayan bu baklava çeşidini mutlaka denemelisiniz.
25- Sütlü Armut
Kentin en ünlü lezzeti diyebileceğimiz dillere destan bir tatlı olan sütlü armut, Zonguldak’a gider gitmez denemeniz gereken lezzetler arasında. Pek çok restoranda bulabileceğiniz bu leziz tatlı, armutların bir süre tencerede haşlandıktan sonra güveçlerde manda sütü ile birlikte servis edilmesiyle ortaya çıkıyor. Zonguldak’ın meşhur lezzetleri arasında giren sütlü armudun en önemli özelliği ise eklenen sütü biraz içine çektikten sonra aldığı yumuşacık kıva
60-)Tokat Bölgesel ve Yöresel Yemekleri
1- Tokat Yaprağı
Zeytinyağlı sarmayı bilmeyenimiz yoktur. Annelerimizin hünerli ellerinden çıkan sarmalar günün her öğününde sofrada yerini alır. Tokat usulü yaprak sarmanın tadı tahmin edeceğiniz gibi Tokat bağlarından toplanan asma yaprağından geliyor. A ve C vitaminini bolca içinde barındıran yapraklar sofralardan eksik olmaz.
2- Tokat Pağacı
Normal ekmekten biraz daha serttir. Bunun nedeni içine ceviz eklenip fırına verilmesidir. Kahvaltılarda üzerine tereyağı ve bal sürülerek tüketilir. Özellikle köy kahvaltılarında karşımıza çıkar.
3- Kuşburnu
Tokatlıların doğal güzellik malzemesi kuşburnudur. Kuşburnu genelde çay olarak yapılır ama pekmezi de vardır. Kahvaltılarda kuşburnu pekmezi varsa gözlerin onun üzerindedir.
4- Bat
Kısırı andıran bat, Tokat’ın meşhur yemeklerindendir. Bulgur ıslatılır ve tokat baklası, salça ve bol su eklenir. Hatta Pazar ilçesinde “Bat mı yedin de güzelleştin?” diye bir söz de vardır.
5- Bakla Dolması
İç baklayla hazırlanan bir dolmadır. Yemeğin sırrı, kemikli etlerin tencerenin en dibine inci gibi dizilmesinde saklı. Hanımların altın gününde bakla dolması olmazsa olmazlardandır.
6- Tokat Keşkeği
Tokat mutfağında keşkeğin yeri apayrıdır. Ali Paşa Hamamı’nda keşkekli kutlamalar bile olur. Bütün dana eti hafif ateşte bulgur ile kaynatılarak fırına verilir ve kıvama gelmesi beklenir. Misafirliklerde keşkek ikramı da yapılır.
7- Tokat Çökeleklisi
Odun kömüründe yanan saç üzerinde yapılır. Peynir çeşidi olan Tokat Çökeleklisi çay ile harika ikili olur.
8- Niksar Cevizi
Orhan Pamuk’un “Kar” romanında adı geçen ceviz Niksar cevizidir. Çöreklerde ve çeşitli tatlılarda kullanılan ceviz Tokatlılar için önemlidir.
9- Niksar Çöreği
Yerel lezzet arasında Niksar çöreğini unutmamak gerek. Önce Tokat’a daha sonra çevre illere yayılan çörek mutlaka tadılması gereken lezzetler arasında yer alıyor.
10- Zile Pekmezi
Zile ilçesinin tanınmasında rolü büyüktür. Kendine has bir üretim süreci vardır. Beyaz renkli pekmez ilk bakışta görenleri şaşırtıyor. Akıllardaki kırmızı renkteki pekmeze pek benzediği söylenemez.! Zile’de üretilen bu pekmezin 30 ülkede dağıtımı yapılıyor.
11- Tokat Kebabı
Patlıcan, kemikli kuzu eti veya köftenin özel domatesli sos ile buluşmasına Tokat kebabı denir. Görüntü itibariyle Sivas kebabı ile benzeştiği için arada tartışmalar çıkar.
12- Tokat Çemeni
Orjinal Tokat çemeninin içinde kıyma da katılır. Sarımsaklı ve çemenli yiyecek çokça tüketilir.