TÜRKİYENİN YÖRESEL VE BÖLGESEL GASTRONOMİ KÜLTÜRÜ

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

Mahalli yemeklerimiz var, henüz literatüre aksetmemiş. Yapımı köklü geçmişe dayanan ve farklı isimlerde anılan yemeklerimiz var. İsmi aynı olup yapılışları farklı olan yemeklerimiz var. Henüz keşfinden nakledilmemiş yemekler mevcut. Şehirler arası yöre yemeklerinin, yemek isimlerine atfen, bizimdir iddiaları her zaman olacaktır. Yürüklerin göçtüğü yörelerde bıraktığı kültür yemeklerinin izlerdir aslında. Ne yazık ki  ülkemizde çoğu yemek isimleri tescillenmediği için, diğer ülkelerin boşluğu doldurması söz konusu. Yunanistan kurtuluş savaşı öncesi bizim yöresel yemek lezzetlerini, kendilerinin miş gibi lanse etmesi gibi. Yerel yönetimler ile kurum ve kuruluşların kendi yöresel yemeklerini, tescil etmeye mecburdurlar. Devlet yapsın ne milazımcılığını gastronomi kültürü kaldırmaz. Ana dolunun  dünden bu güne mutfak kültürünün, manevi değeri olduğu unutulmamalıdır. Yokluk ve varlıklarda mevcut füzyon etkisiyle, yemek kültürümüz gelişmiştir. Tescil ve patent alamama acizliğimizi, tarih gelecek zamanda bizleri asla af etmez. Kişisel becerilerimiz ile malzemelerin bir diğeriyle buluşmasını, ön plana çıkartarak marifet yaptığını zannedenler. Önceliğiniz mevcudiyetteki kültür yemeğinizin sunumuna ve tanıtımına öncelik verin.Tabi ki sizlerin de çağa ayak uydurup uluslar arası arenada başarılarınız taktir edilecektir. Ne var ki geçmiş gastronomi kültürüne vermezseniz hak ettiği değeri, sizin de  yaptıklarınıza ileride değer verilmeyecektir. Mezepotomya dan dünyaya yayılan yemek kültürünün özünde, duygu var, his var, acılar ve sevinçlerin özgün değerleri var. Yemeklere verilen lezzetin ana temasıdır. El becerisi yapılan yemeğe, duygu ve his katarak karıştırdığınız her kaşıkta tad bulur, lezzet bulur, analarımızın yaptıklarına eş değer hayat bulur.Töre, örf adet ve ananelerimizdeki değerlerimizle beraber, yemek kültürümüz de yaşama tutunur. İnsanlar var olduğu sürece, lezzet ve tad cazibesine değer katmaya devam edecektir.

DOĞU ANADOLU

04-) AĞRI Bölgesel ve Yöresel Yemekleri 

1- Abdigör Köftesi

Yağsız, sinirsiz ve kemiksiz sığır eti, yumurta, soğan ve baharatlardan yapılan Abdigör köfte, Ağrı’nın en meşhur ve lezzetli yemeklerinden. Et bir tokmak yardımı ile iyice ezilinceye kadar dövülür. Kıvamı aldıktan sonra dinlendirilir. Bu lezzetli köfte pilavla birlikte servis ediliyor.

2- Alabalık

Balık Göl’ü, derecik suları ve Cuma Çay’ında bulunan alabalık, lezzetli tadından ziyade ortopedik tedavilerde ilaç olarak kullanılıyor.

3- Haşıl

Bulamaç şekline getirilen ince yarmanın ortası açılır ve içine tereyağı koyulur. Üstüne de sarımsaklı yoğurt dökülerek hazırlanır. Ortasına tereyağı dökülmesi nedeniyle aynı kapta yenir.

4- Hengel

Buğday unundan hazırlanan hamur dinlendirildikten sonra yufka şeklinde açılarak, kareler şeklinde kesiliyor. Ardından kaynar suda haşlandıktan sonra süzülerek, tepsiye koyuluyor ve üzerine sarımsaklı yoğurt ile yöreye ait hengel sosu dökülerek, sıcak bir şekilde servis ediliyor.

5- Murtuğa

Un, süt, su ve şekerin karıştırılmasının ardından yağda kızartılıp helva şekline getirilen Murtuğanın içine dilerseniz ceviz içi ya da fındık koyabilirsiniz ya da sade de yiyebilirsiniz.

6- Halise

Tandırda tuz katmadan saatlerce pişirilen tavşan eti ve kabuğu alınmış buğdayın birleşimiyle yapılan Halisenin üzerine yağ ve tuz katılarak hazır hale getirilir. Halise özellikle bayram sofralarının vazgeçilmez yemeği.

7- Yalancı Köfte

 Un, bulgur, öğütülmüş buğdayın karıştırılarak, misket haline getirilmesinin ardından köftelere yağ, su ve salça eklenip kaynatılarak hazırlanan yalancı köfte mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden.

8- Ayran Aşı Kabuğu alınmış buğdaya ayran ve nane eklenir, doğranmış kabağın içine koyularak kaynatılır ve yemek için hazır hale getirilir.

9- Çiriş Ketesi

Buğday unundan hazırlanan hamur yufka şeklinde açılır, içine yörede yetişen çiriş

bitkisi konularak saç üzerinde pişirilir ve dinlendirildikten sonra içine tereyağı dökülerek hazır hale getirilir.

10- Pişi Erdek

Süt ya da su ile mayalanarak yoğrulan hamurun elle ekmek şekline gelene kadar çevrilip, kızgın yağa atılıp kızartılmasıyla yapılan pişi, kolay hazırlanışı ve lezzetiyle Ağrı’nın en çok tercih edilen yemeklerinden.

11- Hasude

 Hazırlanan şerbetin üzerine un katılır ve çırpılır, daha sonra tavada ısıtılan yağ, şerbetle un katılarak karıştırılır ve ateşte pişirilerek hazır hale getirilir. Hasude, Ağrı’nın tatlı bir yemek çeşitidir.

12- Beyaz Bal

Farklı kokusu ve binlerce renkli yayla çiçeğinden elde edilen, ülkemizin en lezzetli beyaz balı Ağrı’da yetişiyor.

13- Saç Kavurma

Kuzu eti ya da taze oğlak, tereyağı ve sarımsaklı yoğurtun birleşimiyle yapılan saç kavurma, eşsiz lezzetiyle Ağrı’yı ziyaret ettiğinizde mutlaka denemeniz gereken bir tat.

14- Göşteberg Et

Oğlak ya da kuzu etinden yapılan Ağrı’nın muhteşem lezzeti Goşteberg eti yemeği, tereyağ ve salça ile yoğrulan etin, goşteberg etiyle harmanlanmasından oluşuyor. Tadı ise bir hayli lezzetli. Özel günlerin vazgeçilmezi lezzet, toprak üzerine yakılan kızgın ateş üzerinde pişiriliyor.

15- Kete

Sıvı yağ, yaş maya, un ve sıvı yağ gibi malzemelerle hazırlanan ketenin Ağrı yöresine özgü versiyonu içli kete olarak biliniyor. Kat kat konulmuş el açması yufkaların içerisine isteğe bağlı malzemelerden hazırlanmış harç ekleniyor. Oldukça lezzetli Ağrı ketesini günün her öğünü tüketebilirsiniz.

16- Keledoş

Nohut ve Buğday bir tencerede haşlanırken, pişmeden içine mercimek ilave edilir. Hepsi bir piştikten sonra ak pancar ve kavurma eti konulur. Malzemeler muhallebi kıvamına gelinceye kadar pişirilmeye devam edilir. Üzerine tereyağı parçası konur ve bu yağ yemeğin sıcağıyla kendiliğinden erir.

17- Erişte

 Önceden ev hazırlanıp kesilen erişte ve mercimek ile yapılır. Erişte ve mercimeği bir tencerede haşlayıp suyu süzülür. Tencerenin dibine patatesler yerleştirilir. üzerine suyu süzülen erişte ve mercimekler ilave edilir. En sn hepsinin üzerine kızdırılmış yağ dökülür. Patatesler kızarana dek pişirilir ve ters çevrilerek servis edilir.

13- BİTLİS Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1. Turşu Aşı Çorbası

Bitlis’in meşhur yemeklerinden turşu aşı çorbası, özellikle de kış aylarında Bitlis sofralarında en sık yer alan çorbalardan birisi. Kışın soğuk günlerinde içimizi ısıtan bu güzel çorba, içerisinde taze fasulyeden aşurelik buğdaya kadar doyurucu bir çok lezzeti barındıran çorbaya asıl tadı katan önemli şey ise, içerisine konan ekşi erik pestili. Ezme şeklinde olan ekşi pestilden birkaç kaşık atıldığında oldukça ilginç bir tada sahip olan çorbayı içtiğinizde, ağzınızda bıraktığı ilginç ve güzel tadı unutamayacaksınız.

2. Gebol Çorbası

 Bitlis yöresel yemekler listemizde yerini alan diğer bir çorba da meşhur gebol çorbası. Darı ile yapılan çorba aslında her evde başka bir usulle yapılıyor desek yanlış olmaz. Kurut aylanı katılarak yapılan çorba üzerine tereyağı ve toz biber döküldükten sonra servis ediliyor. Bazen sulu bazen katı olarak yapılabilen gebol çorbasını, Bitlis’te mutlaka tatmalısınız.

Ana Yemekler

3. Corti Aşı

 Bitlis mutfağının sevilen yemeklerinden olan corti aşı, lahana turşusundan yapılan oldukça lezzetli bir yemek. İsteğe göre çorba, isteğe göre daha koyu bir şekilde ana yemek gibi tüketilen corti, büyük bir tencerede kemikli bir etle ve buğday gibi baskın lezzetlerle birlikte pişirilerek hazır hale geliyor. Genellikle akşam yemekleri sofralarında yerini alan corti aşıyla, Bitlis’in çoğu evinde karşılaşabilirsiniz.

4. Büryan

Bitlis ve Siirt’in en meşhur et yemeklerinden Büryan, kebap usulünde yapılan parmak ısırtan cinsten özel bir lezzet. Özellikle Ramazan aylarında daha sık tüketilen büryanlar, Bingöl evlerinin çoğunda yer alan özel kuyu tandırlarında pişirilerek yapılıyor. Tandırda pişen bir yemeğin de haliyle tadı nefis oluyor. Kuzu etinden hazırlanan büryan, yine aynı fırında pişirilen tandır ekmeğinin üzerine konularak servis ediliyor.

5. Bitlis Köftesi

İsminden de anlaşılacağı üzere Bitlis’in de kendine özgü bir köftesi bulunuyor. Bitlis sofralarında yerini alan meşhur Bitlis köftesi aslında bir nevi içli köfte desek yanlış olmaz. Ancak her yörenin yemeği kendine has baharatlara ve yapım usullerine sahip olduğu için Bitlis köftesi de içli köfteden biraz ayrılıyor. İnce köftelik bulgurdan yapılan soğanlı köfteler, kızartma yerine haşlama usulüyle pişirilerek sofralarda yerini alıyor.

6. Katıklı Dolma

 Yaprağından biberine, dolmanın her halini sevenlerdenseniz Bitlis yöresel yemekler listemizin lezzetli dolması olan katıklı dolmayı da seveceğinize eminiz. Kabaktan yapılan katıklı dolma, halka şeklinde kesilen kabakların içerisine kıyma ve soğanlı iç harç konularak tencerelerde pişiriliyor. Üzerine bir de sarımsaklı yoğurt ve tereyağı eklenince lezzetine lezzet katan dolmayı, size de afiyetle yemek düşüyor.

7. Keledoş

Türkiyr'nin Doğu yöresinde yer alan çoğu şehirde sevilerek tüketilen keledoş yemeği, Bitlis mutfağında da sık sık pişiyor. Aslında Van yöresine ait olan bir lezzet olarak bilinse de, doğuya özgü bir yemek olduğu için Bitlis yemeği olarak da biliniyor. Kuşbaşı kuzu eti ve buğday gibi lezzetlerin bir araya gelmesiyle yapılan yemek, üzerine yoğurt eklenerek servise hazır hale geliyor.

8. Halise Yemeği

Halise yemeği aslında keşkek yemeğine görsel ve lezzet olarak fazlasıyla benziyor. Aşurelik buğday, et ve nohut ile yapılan halise, etin lezzetiyle harmanlandıktan sonra üzerine tereyağı dökülerek servis ediliyor. Genellikle akşam yemeklerinde yenilen halise, tek başına dahi oldukça doyurucu bir yemek.

9. Ciğer Taplaması

Et yemeklerini, hele ki ciğeri seviyorsanız, Bitlis yöresel yemekler listemizin en lezzetli et yemeklerinden olan ciğer taplamasına da bayılacaksınız. Koyun ciğeri ve köftelik bulgurla yapılan ciğer taplaması, köfte gibi pişirildikten sonra üzerine yağ sosu dökülerek yapılıyor. Yanına pirinç pilavının fazlasıyla yakıştığı bu lezzeti, Bitlis’in pek çok restoranında bulabilirsiniz.

10. Glorik

Bitlis yöresel yemekler listemize şehrin sevilen et yemeklerinden glorikle devam ediyoruz. Köftelik bulgurla yapılan küçük köftelerin nohut, kıyma ve salça gibi malzemeler katılarak bir nevi aş haline getirilmesiyle yapılan glorik yemeği, Bitlis’in en çok yenilen sulu yemeklerinden birisi olarak karşımıza çıkıyor.

11. Şemşemok

 İsmiyle de oldukça dikkat çeken şemşemok yemeği, Bitlis’te sık sık yapılan hamur işi ve et yemeklerinden. Elde açılan hamurların içerisine kuşbaşı et, pirinç ve baharatların eklenmesiyle yapılan şemşemok, isteğe göre kızartılarak ya da suda haşlanarak yapılıyor. Genellikle üzerine baharat dökülerek servis edilen yemeği, Bitlis’te deneyemeseniz dahi kendiniz de kolayca yaparak tadına bakabilirsiniz.

12. Murtağa

Bitlis mutfağında belki de en kolay ve az malzemeyle pişirilen murtağa yemeği, tereyağı, un ve yumurtanın en güzel birleşimlerinden biri. Kavrulan unun üzerine eklenen yumurtalar tıpkı mıhlamaya benzer bir görüntü ortaya koyuyor. Özellikle de sabah kahvaltılarında sofralarda yerini alan murtağayı, dilerseniz üzerine pekmez dökerek de yiyebilirsiniz.

Tatlılar

13. Şeker Helvası

Bayramlardan mevlitlere her türlü özel günlerde evlerde tabak tabak yenilen helvalar, her şehrin vazgeçilmez tatlılarından biri oluyor. Bitlis yöresel yemekler listemizde yerini alan önemli yöresel tatlı da meşhur şeker helvası. Un, şeker ve tereyağı gibi malzemelerle yapılan şeker helvası, içerisine çekilmiş ceviz de katıldığında harika bir tada sahip oluyor.

14. Ahlat Lokma Tatlısı

Çıtır çıtır ve bol şerbetli lezzetiyle Bitlis’in en sevilen tatlılarından biri olan lokma, şehrin Ahlat ilçesine ait oldukça meşhur bir lezzet. Unla yapılan top şeklindeki hamurların kızgın yağlı şerbetle tatlandırılarak yapılan lokma tatlısı, üzerine toz tarçın dökülerek de yenebiliyor.

15. Güzbez Tatlısı

 Bitlis’in meşhur bir diğer tatlısı da, Bitlisliler dışında çok fazla yaygın olmasa da, şehre gelenlerin denedikten sonra mutlaka bir daha yemek istediği bir tatlı. Kendi topladıkları ceviz ve ballarla yaptıkları güzbez tatlısı, Bitlis’in Hizan ilçesinden ortaya çıkmış bir lezzet. Ateşte kaynatılan bala ceviz eklenmesiyle yapılan tatlıyı, Bitlis geziniz sırasında mutlaka denemelisiniz.

16. Teter

 Bitlis yöresel yemekler listemizin son maddesinde yer alan tatlı olan Teter, Muş  şehrinin de en sevilen yöresel tatlısı olarak biliniyor. Pekmez, tereyağı ve bayat ekmek dilimleriyle yapılan teter tatlısı, kaynamış pekmezin dizilmiş ekmeklerin üzerine dökülmesiyle ve çekilmiş ceviz eklenmesiyle hazır hale geliyor. İsteğe göre üzerine taze kaymak ya da dondurma eklenebilen teter tatlısı, yanına taze bir çay fincanla harika bir ikili oluyor.

12-)   BİNGÖL Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1. Ayran Çorbası

 Bingöl yöresel yemekler listemize şehrin sevilen çorbalarından biri olan bol yoğurtlu ayran çorbasıyla başlıyoruz. İçerisinde döğme ve nohut katıldıktan sonra yoğurt ve yumurta ile terbiye edilen çorba, yaz kış fark etmeden, yazın soğuk, kışın ise sıcak şekilde Bingöl sofralarında yerini alıyor. Nohut ve döğme sayesinde oldukça doyurucu bir başlangıç olan çorbayı, Bingöl’de sevilerek tüketilen tandır ekmeğiyle birlikte yiyebilirsiniz.

2. Tutmaç Çorbası

Özellikle de kış aylarında sofraların vazgeçilmez lezzetlerin biri olan çorbalar, Bingöl mutfaklarında da sık sık pişiyor. Elde açılan hamurlardan yapılan erişte, mercimek ve kavurma gibi malzemelerle yapılan çorba, üzerine eklenen tereyağının kokusuyla tok insanın dahi iştahını açıyor. İçerisinde bol malzeme olduğu için tek başına da içilen çorba, Bingöl’e geldiğinizde mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden.

Ana Yemekler

3. Mastuva

 Bingöl’ün belki de en az malzemeyle yapılan yemeklerinden biri olan bu ilginç isimli yemek, ilk kez deneyenleri lezzetiyle şaşırtıyor. Pirinç, ayran ve tereyağı ile yapılan mastuva, aslında bir nevi yoğurtlu pilav. Ancak pilavların su yerine direkt ayranla pişirilmesi pirince bambaşka bir lezzet katıyor. Piştikten sonra üzerine tereyağı gezdirilen mastuva yemeğini, Bingöl’de çoğu yerde bulabilirsiniz.

4. Löl

Bingöl yöresel yemekler listemizde yerini alan şehrin hamur işi lezzetlerinden birisi de, meşhur löl böreği. Elde açılan hamurun içerisine çökelek, kavurma ve peynir eklendikten sonra fırında pişirilen börek, rulo şeklinde sarma gibi farklı işlemlerden geçirilerek hazır hale getiriliyor. Yapımı biraz uzun sürse de, lezzetiyle dakikalar içinde biten löl böreği, Bingöl mutfaklarında bayram gibi özel günlerde mutlaka pişiriliyor.

5. Sorina Pel

Türkiye'nin  pek çok yöresinde farklı isimlerle bilinen yufkalı bu özel lezzet, Bingöl’de ise sorina pel, ya da sirina pel ismiyle biliniyor. Elde açılan ya da yufkacılarda hazır halde bulunan sorina yufkalarıyla yapılan yemek, fırında pişirildikten sonra üzerine sarımsaklı ve tereyağlı sos eklenerek servis ediliyor. Az malzemeyle oldukça lezzetli bir öğün yiyebileceğiniz sorina peli, dilerseniz kendi evinizde de kolayca yapabilir, ya da Bingöl’ün restoranlarında bulabilirsiniz.

6. Keldoş

 Bingöl’ün sevilen geleneksel tatlarından birisi de, farklı yörelerde keledoş, geledoş gibi isimlerle bilinen Bingöl’ün lezzetli yemeği keldoş. Elde açılan hamurun köz üzerinde kızartıldıktan sonra sanki papara yapılıyormuş gibi parçalanmasıyla yapılan yemek, üzerine yoğurtlu ve tereyağlı sosun dökülmesiyle servise hazır hale geliyor.

7. Kaburga Dolması

 Et yemekleriyle arası iyi olanlardansanız, Bingöllülerin severek tükettiği bol malzemeli kaburga dolmasına da bayılacaksınız. Her yörede farklı farklı usullerle yapılan dolma, kuzu kaburgasından yapılıyor. İçerisine pirinçten çeşit çeşit çeşnilere kadar pek çok malzeme eklenen dolma, isteğe göre çeşitli sebzelerle tatlandırılabiliyor. Fırında pişen dolmaların mis gibi kokusuyla, size de afiyetle yemek düşüyor.

8. Gömme

Bingöl’ün geleneksel lezzetlerinden birisi olan gömme, aslında yine listemizde bahsettiğimiz keldoş yemeği ile oldukça benzerlik gösteriyor. Ancak gömme yemeğini özel kılan neyle yapıldığından daha çok nasıl yapıldığı. Özel olarak yapılan killi ocakta ve sacta pişirilen hamur ile yapılan gömme yemeği, Üzerine ayran, sarımsak ve tereyağı dökülerek servis ediliyor.

9. Su Böreği

Türkiye’de Edirne'den Kars'a neredeyse herkesin severek yediği bir börek çeşidi olan su böreği, Bingöl mutfağında da artık bir gelenek haline gelmiş. Bingöllü kadınların evlerde kendi elleriyle özel yaptığı su börekleri, yanında tazecik demlenmiş bir çayla harika bir ikili oluyor.

10. Kuru Dolma

Bingöl’de sık sık yapılan dolmaların başında gelen kuru dolma, yaz aylarında kurutulan patlıcan ve biberlerle yapılıyor. Normal dolmalara göre daha da lezzetli olarak bilinen kuru dolmalar, içerisine kıymalı ve bulgurlu dolma harcı doldurulduktan sonra hazır hale geliyor. Üzerinde bir de süzme yoğurt eklendiğinde daha da lezzetli hale gelen kuru dolmalar, özellikle akşam yemeklerinde sevilerek tüketiliyor.

11. İçli Köfte

Diğer yörelerde genellikle büyük şekilde kızartması yapılan içli köfteler, Bingöl’de daha küçük bir şekilde ve haşlama usulüyle tercih ediliyor. İnce köftelik bulgurla yapılan içli köfteler kıyma, soğan ve salça gibi malzemelerle yapılan iç harcın eklenmesiyle yapılıyor. Suda haşlanan içli köfteler, günün her saati öğün fark etmeden sofralarda yerini alıyor.

12. Kalbur Hurması

 Bingöl yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer hamur işi lezzeti de, meşhur kalbur hurması olarak bilinen bir nevi pişi yemeği. Ancak kahvaltılık pişiye göre daha yoğun bir sosla servis edilen kalbur hurması, oval şekil verilmiş hamurların kızartıldıktan sonra üzerine yağlı ve baharatlı sos dökülmesiyle servis ediliyor.

13. Tandır

 Doğu illeri dendiğinde akla gelen ilk ekmeklerden birisi de tandır ekmekleri oluyor. Yüzyıllardır süre gelen geleneğin hala devam ettiği Bingöl’de de, tandır ekmekleri hala sofralarda yerini alıyor. Özel olarak hazırlanan tandır fırınlarında pişirilen, Bingöllü teyzelerimizin elinde açtığı hamurlar, mis gibi kokusuyla sıcak sıcak yeniyor. Türk mutfağında yer alan en lezzetli ekmeklerden biri olan tandır ekmeğini, içerisine tereyağı sürerek mutlaka denemelisiniz.

14. Yaprak Sarması

Sofralarımızın baş tacı, özel günlerin en sık yapılan yemeği yaprak sarmasını, Türkiye’de en sevilen lezzetler arasına eklesek yanlış olmaz. Bingöl yöresinde de her türlü yapraktan tencere tencere yapılan yaprak sarmalar, genellikle en sık asma yaprağından yapılıyor. Etlisi, zeytinyağlısı derken, bayramlardan, mevlitlere her özel anda sofralarda yer alan sarma, her haliyle parmakları ısırtıyor.

Tatlılar

15. Kabak Tatlısı

 Bingöl yöresel yemekler listemize şehrin sevilen tatlılarından biri olan kabak tatlısıyla devam ediyoruz. Bal kabaklarından yapılan bu harika tatlı, bol şekerle pişirildikten sonra üzerine tarçın ve çekilmiş ceviz dökülerek servis ediliyor. Herkesin farklı kıvamda sevdiği bu tatlı, farklı farklı şekillerde yapılsa da, Bingöl sofralarının baş tacı olarak karşımıza çıkıyor.

16. Baklava

 Baklava deyince çoğumuzun aklına direkt Gaziantep geliyor ancak Bingöllüler de en az Gaziantep kadar baklavaya düşkün. Özel günlerde Bingöllü hanımların özenle ve uzun uğraşlarla elde açtığı baklava hamurlarıyla yapılan baklavalar, oldukça hafif ve lezzetli bir şekilde ortaya çıkıyor. Siz de şerbetli tatlı sevenlerdenseniz, Bingöl’ün kendine has lezzetiyle ortaya çıkan ev baklavasını da mutlaka denemelisiniz.

17. Kadayıf Tatlısı

Bingöl yöresel yemekler listemizin son maddesinde bayramların meşhur tatlısı olan kadayıf tatlısı yer alıyor. İnce ince tel kadayıflarla yapılan tatlı, üzerine çekilmiş ceviz eklendikten sonra fırında pişiriliyor. Piştikten sonra üzerine bir de kıvamlı bir şerbet eklendiğinde lezzetli bir hale gelen tatlı, üzerine taze kaymak ya da dondurma eklenerek yenebiliyor.

23-) ELÂZIĞ Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1- Harput Çorba

İftar sofralarının başlangıç yemeğidir. Ayran aşı olarak da bilinmektedir. Harput çorbası, soğuk olduğu için yaz aylarında tüketilmesi daha uygun.

2- Lobik Çorbası

Elazığ’da börülce lobik ismiyle anılıyor. Halk dilinde lobik çorbası aslında börülcelerden hazırlanan leziz bir başlangıç yemeği. Çorba kategorisinde yer alsa da bize göre ana yemek olarak da tüketilebilen lobik çorbası içerisinde börülcenin yanı sıra buğday, kuru fasulye, nohut gibi pek çok doyurucu kurubaklagil de ekleniyor.

Ana Yemekler

3- Gömbe

Elazığ lezzetlerinin olmazsa olmazıdır. Cevizle yapılan bir yemektir. Bazı yörelerde kıyma ile yapıldığı da görülmüştür.

4- İçli Köfte

Bilindik bir içli köfte değik Elezıg’ın içli köftesi. Elazığ’ın meşhur yemekleri arasında yer alan içli köftenin özel bir sunumu var. Yoğurt ile servis ediliyor ve kentin en sevilen lezzetlerinden biri olarak gösteriliyor. Elazığ’ın en çok beğenilen yemekleri arasında içli köfte mutlaka tatmanız gerekenlerden biri.

5- Sırın

Elazığ yöresine has lezzetlerden biri olan sırın, mantıya benzerliği ile oldukça sevilen tatlardan biridir. Şeritler halinde kesilen yufkaların arasına leziz mi leziz kıymalı harç eklendikten sonra yuvarlanarak tepsiye diziliyor. Fırında biraz pişirildikten sonra sarımsaklı yoğurt ve tereyağlı sos ile tadından yenmez bir hale geliyor.

6- Küncülü Köfte

Susum köftesi olarak da bilinen küncülü köfte, ince köftelik bulgur, biraz kıyma ve diğer malzemelerden hazırlandıktan sonra önceden kavrulmuş susama bandırılıp öyle kızartılıyor. Elazığ’ın yöresel yemekleri listesinde önemli bir yer tutan küncülü köfte, tadından yenmeyen lezzet bombaları arasında.

7- Kibe Dolması

İşkembe dolmasına Elazığ’da, kibe dolması deniyor. Doğu illerimizin meşhur yemeği kibe dolması, işkembe severler için harika bir lezzet olsa da kimimizin damak tadına da oldukça uzak bir yerde. Ancak Elazığlılar en lezzetli kibe dolmasının kendilerinden çıktığı iddiasında. Bu iddia da denemeye değer bir lezzet olduğunu düşündürüyor…

8- Patile

Bir nevi börek olarak tarif edebileceğimiz patila, Elazığ mutfağının vazgeçilmez yemeklerinden biri. Kentte patila genellikle kıymalı veya peynirli yapılıyor. İncecik açılmış kat kat yufkaların arasına leziz iç harç eklendikten sonra bir süre pişirilip sofralardaki yerini alıyor. Tadı ise enfes güzellikte.

9- Harput köftesi

Elazığ’ın Harput ilçesine has lezzetlerden biri olarak adını tüm Türkiye'ye duyuran Harput köfte, kentin simgesi haline gelmiş lezzetlerden bir diğeri. Birçok köfte tarifine kıyasla bu köfteyi özel kılan ise bol salçalı sosla harmanlanması ve reyhan gibi baharatlarla birlikte pişirilmesi. Elazığ’da maden köftesi olarak da anılan lezzetin olmazsa olmazı reyhan, tadı ise parmak ısırtan cinsten.

10- Balakgazi Böreği

Kokusu ve görüntüsüyle bir kez tadanların müdavimi olduğu balakgazi böreği, denemenizi şiddetle tavsiye ettiğimiz Elazığ yemeklerinden bir diğeri. Canı çıtır çıtır börek isteyenler için bu börek galeta ununa batırıldıktan sonra kızartılıyor iç harcında ise kaşar peyniri ve leziz kavurma yer alıyor.

11- İşgene işkene

Görünümü oldukça karışık tadı ise görünümünün aksine bir hayli lezzetli olan işgene, Elazığ’ın yöresel yemekleri listesinde yer alıyor. İçeriğinde ise kavurma, tandır ekmeği, bol yağ, salça ve soğan yer alıyor.

12- Orcik (Cevizli Sucuk)

Elazığ yöresine ait bir lezzettir. Pekmez ve cevizin lezzetlerini ayrı ayrı hissedebiliyorsunuz. Elazığ yöresinde Orcik olarak bilinen bu lezzetin diğer adı da “cevizli sucuk”tur.

13- Pekmez

Elazığ mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan üzüm pekmezi, kentte ayrılmadan mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden biri. Onlarca faydası bir yana dursun pekmez, kentten ayrılanların da yakınları için aldığı hediyelik eşyalardan biri olarak gösteriliyor.

14- Bastık

Orcik’in preslenmiş hali olarak marketlerde yerini alan bastık, Elazığ’ın yöresel ürünleri arasında hem çok tüketilen hem de çok satın alınan lezzetlerden biri.

15- Ağın Leblebisi

Elazığ’ın Ağın ilçesine has bir lezzet olan Ağın leblebisi, genellikle sonbahar aylarında yapılan bir lezzet. Bölgeye yetecek kadar hazırlanan leblebiler kış aylarında satışa sunuluyor. Yolunuz Ağın’a düşerse ziyaret etmenizi şiddetle tavsiye ederiz.

16- Çedene Kahvesi

Çedene Kahvesi, Elazığ ziyaretinizde mutlaka tatmanızı ve hatta satın almanızı tavsiye ettiğimiz lezzetlerden biri. Esasen yeşil bir meyve olan çedene, ağaçtan toplandıktan sonra kurutmaya bırakılır. Kurutulmuş çedeneler çerez olarak tüketildiği gibi toz haline dönüştürülerek kahvesi de içilir.

Kahvenin lezzeti bir yana faydaları da saymakla bitmiyor. Özellikle boğaza, gözlere ve kalbe iyi geldiği bilinen bu lezzetin tadına bakmanızı şiddetle tavsiye ediyoruz.

17- Dolanger Tatlısı

Elazığ’ın meşhur dolanger tatlısını şehre gidip de denemeden dönmek olmaz. İçi leziz çıtır dışı kıtır olan bu lezzet sarma tatlılardan. Bu leziz tatlıyı Elazığ restoranlarının hemen hepsinde yemek sonrası sipariş verebilirsiniz. Diğer yandan Elazığ seyahat edenler yolculuğa çıkmadan önce kutularca dolan ger stoklayıp yakınlarına hediye olarak da götürüyorlar. Denemenizi tavsiye ederiz.

18- Menengiç Kahvesi

İçerisinde yedi adet özel bir karışım barındıran menengiç kahvesi. Elazığ’ın hemen her kafesinde bulmak mümkün. Oldukça şifalı ve bağırsak problemlerine iyi geldiği biliniyor.

24-) ERZİNCAN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1- Erzincan Çorbası (Kesme Çorba)

Hem şifalı hem leziz hem de doyurucu bir lezzet arayışında olanlar için Erzincan çorbası ( Kesme çorba) denemenizi şiddetle tavsiye ettiğimiz başlangıç yemeklerinden biri. Kesme hamur, kemik suyu, yeşil mercimek gibi malzemelerden oluşan kentin simgesi haline gelmiş lezzeti pek çok restoranda deneme şansı bulabilirsiniz.

2- Isırgan Aşı

Kentte kış aylarının vazgeçilmez çorbalarından biri olan ısırgan aşı, her derde deva ısırgan otundan hazırlanan oldukça faydalı bir başlangıç yemeği. Isırgan otu haşlanıp püre haline getirildikten sonra un, süt ve su gibi malzemelerle karıştırılıyor ve tadına doyum olmayan bir hale geliyor.

3- Pirpirim Aşı

Gaziantep yöremize has lezzetlerden biri olarak adını duyuran Pirpirim Aşı, halk tarafından Erzincan’ın yöresel yemekleri listesine de dahil edilmiş… İçerisinde et veya mercimek, nohut, bulgur ve semizotu yaprağı gibi baklagiller katılan çorba, pek çok restoran da ana yemek olarak da servis ediliyor. Lezzeti muazzam olduğu gibi doyuruculuğuna da tam puan verebiliriz.

4- Un Çorbası

Tavuk suyu ile hazırlanan leziz un çorbası yapımı oldukça basit olmasına rağmen hem faydalı hem de leziz yöresel lezzetlerden biri. Unu ateşte kavurduktan sonra tavuk suyu ekleyerek pişirilen çorbaya sonradan eklenen karabiber ve tuz gibi baharatlar tam bir lezzet bombası haline getiriyor. Söylemesi bizden denemesi sizden!

5- Ayran Aşı

Türk yemekleri arasında ön plana çorbalar arasında ayran aşı simgemiz haline gelmiş lezzetlerden. Hem besleyici hem de doyurucu oluşuyla ünlü bu çorba özellikle yaz aylarında sıklıkla yapılıyor. Pişirildikten sonra buzdolabında soğumaya bırakılan çorbayı afiyetle tüketebilirsiniz.

Ana Yemekler

6- Erzincan Döneri

“Döner, her yerde dönerdir.” diyorsanız muhtemelen henüz Erzincan dönerini yemediniz. Yaprak dönerin en lezzetli halinin bulunduğu Erzincan’da döner yedikten sonra bir daha başka bir yerde yemek istemeyeceksiniz.

7- Etli Üzüm Yaprağı Sarma

Erzincan’ın meşhur üzüm bağlarında Mayıs aylarında toplanan yaprak salamura yapılıyor. Erzincan’ın meşhur asma yaprağı ile yapılan sarmaların tadı ise bir başka. Minik minik sarılan sarmalar içerisinde kıyma da ekleniyor. Diğer etli sarmalardan farkı ise güveçte pişirilmesi ve güvecin içine erik kurusu kemikli et gibi malzemelerin de eklenmesi.

8- Babikko

Erzincan’ın yöresel yemekleri içerisinde güçlü bir yer tutan meşhur babikko yemeğini Doğu Anadolu’nun pek çok şehrinde görebilmeniz mümkün. İlk bakışta kalori bombası bir yemek olarak anlaşılsa da tadına bir kez bakanlar ne kaloriye önem veriyor ne de kiloya…

Aslında yemeğin içerisindeki pek çok malzemenin sağlık açısından birçok faydası var.  Hamurdan yapılan etsiz sarımsak soslu bir mantı olarak düşenebileceğiniz bu lezzet, Erzincan mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olarak gösteriliyor.

9- Kelecoş

Pek çok yörede farklı yorumları bulunan kelecoş, Erzincan ve Elezığ’da bu isimle alınırken Erzurum’da Keleçaşı,  Ağrı, Van ve Hakkari illerimizde Keledoş ismiyle anılmaktadır. Malzemeler de ufak tefek değişiklikler görülse de yemeğin lezzeti tüm illerde aynıdır. Özellikle kırsal kesimlerde hazırlanan etli bir hamur işi yemek olan kelecoşu Erzincan’ın birçok restoranında bulabilirsiniz.

10- Evelik Dolması

Erzincan’da yetişen ot türlerinden biri olan evelik, yaprakları yenebilen ve hatta tohumlarından çay yapılabilen ıspanağa benzer bir sebzemiz. Evelik otu pek çok yemekte kullanıldığı gibi küçük küçük sarılarak dolma halinde de sofralarda yerini alıyor. Kuzu kulağına benzer bu otun en önemli özelliği ise köklerinde nişasta, şeker ve C vitamini bulundurması. Fosfor açısından da zengin olan eveliğin sağlığa pek çok faydası olduğunu da belirtelim.

11- Boranı

Anadolu’nun pek çok şehrinde titizlikle hazırlanan borani, Erzincan yemekleri arasında sayabileceğimiz lezzetlerden biri. Çoğu yemekte olduğu gibi et kullanarak hazırlanan borani yemeğinde kuzu eti, ıspanak, nohut, süzme yoğurt gibi malzemeler kullanıyor.

13- Haşıl

Erzincan usulü haşılın pek çok çeşidi var diyebiliriz. Sütlü haşıl, pekmezli haşıl, ballı haşıl ve yağlı haşıl olmak üzere 4 değişik tarif ile hazırlanan haşılın ana malzemeleri aynı olmakla birlikte son dokunuş olarak tercihe bağlı bal, süt, pekmez veya yağ döküldüğünden bu isimleri almıştır. Tarifte yer alan malzemeler ise un ve sudur. Diğerlerinden farklı olarak sütlü haşıl içerisine aş yarması da eklenir.

14- Keşkek

Erzincan’da keşkek, bol etli bir lezzet olarak sofraları süslüyor. Genelde ana yemek yerine tüketilen keşkeğin farklı yorumları da yok değil. Bazı köylerde daha farklı usulle yapılırken restoranlarda aşurelik buğday ve kuzu gerdanı kullanılarak hazırlanıyor. Tadı ise parmak ısırtan cinsten diyebiliriz.

15- Ziron

Doğu illerimizde adına sık rastladığımız doyurucu yemeklerden biri ziron…  Hazır yufka, kavrulmuş kıyma ile hızlı ve basit bir şekilde hazırlayabileceğiniz yemeği, yalancı mantı olarak da nitelendirebiliriz. Tek farkı yufkaların fırında pişirilmesi ve çıtır çıtır bir kıvam alması.

16- Kaküllü Pilav

Kuru-pilavın Erzincan’daki en büyük rakibi kaküllü pilav, kentteki en çok tüketilen yemeklerin başında geliyor. Kurutulmuş ya da normal taze fasulye ve bulgurla hazırlanan kaküllü pilav, damağınızda harika bir tat bırakacak.

17- Kete

Erzincan’ın birçok yerinde ekmek yerine tüketilen kete, şehrin en ünlü hamur işi lezzeti. Hamurun içine konulan kavrulmuş un ve kıyma (isteğe bağlı) ile tadına doyum olmayan bir lezzet ortaya çıkıyor.

18- Çökelek Piyazı

Çökelek piyazı, Erzincan mutfağının en sağlıklı lezzetlerinden biri. Dereotu, maydanoz ve yeşil soğanın çökelekle birleşimi; piyazın ne kadar sağlıklı olduğunun bir başka göstergesi. Dilerseniz üzerine pul biber de ekleyebilirsiniz.

19- Kemah Tiridi

Erzincan’a gelip de yolu Kemah’a düşenlerin bir de bayram dönemi ziyaret edenlerin mutlaka tatması gereken Kemah Tiridi, mis gibi koyun etinin önceden hazırlanmış mayalı ve toz şekerli hamur yufkaların üzerine dökülmesinden oluşuyor. Oldukça doyurucu ve leziz yemek, halkın sıklıkla pişirdiği meşakkatli ana yemeklerden biri olarak gösteriliyor.

20- Ayva Kalyesi

Ayvalı kalye, Erzincan yöresine has lezzetlerden bir diğeri. Osmanlı mutfağı yemeklerinden biri olan bu leziz yemek kuzu kıyma, ayva, üzüm pekmezi gibi malzemelerle hazırlanıyor.

Tatlılar

21- Sarığı Burma TatlısI

Hamur işinin ağırlıklı olduğu Erzincan mutfağında, şerbetli bir tatlıdan bahsetmeden olmaz. Sarığı burma tatlısı, Erzincan’ın baklava ile yarışan tatlısıdır. Bol cevizle hazırlanan tatlıya, isteğe bağlı olarak kaymak da eklenebilir.

22- Gasefe

Biz her ne kadar kayısıyı Malatya ile ilişkilendirsek de, Erzincan’da da kayısı ile yapılan en lezzetli yemeklerden biri gasefe… Kayısılar haşlanıyor ve üzerine; tereyağ, ceviz, fındık ya da fıstık ekleniyor.

23- Erzincan Lokumu

Erzincan lokumu, görüntüsü kadar leziz ve pratik bir yöresel lezzet. Oldukça hafif bir çay yanı tatlısı olarak tüketebileceğiniz Erzincan lokumu içerisinde tereyağı, un, yumurta, zeytinyağı gibi malzemeler yer alıyor. Fırında bir süre pişirildikten sonra ise bol pudra şekeri dökülerek servis ediliyor.

24- Erzincan Tulum Peyniri

Şehrin en bilinen lezzetlerin bir diğerinde sıra; Erzincan tulum peyniri… Kahvaltıların vazgeçilmezi olan peynirin ünü Erzincan sınırlarını aşsa da, en lezzetlisini Erzincan’da yiyeceğinizi söyleyebiliriz. Kuru lavaşı biraz ıslatarak içine tulum peyniri koyarsanız, yeni bir kahvaltı alışkanlığı kazanmanız işten bile değil.

25- Dut Pekmezi

Erzincan kahvaltılarında sıklıkla göreceğiniz dut pekmezi, bölgenin meşhur yöresel lezzetlerinden biri. Özellikle Kemaliye ilçesi ve ilçeye bağlı köylerde dut toplama mevsimi geçtikten sonra yöre kadınları tarafından yapımına başlanan pekmez, kavanozlanarak raflarda yerini alıyor.

25-) ERZURUM Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1- Aşotu Çorbası

Erzurum’un soğuk akşamlarında içinizi ısıtacak bir çorbada sıra: Aşotu çorbası. Ayran çorbasına benzeyen aşotu çorbası; yoğurt, soğan, buğday ve yumurta gibi malzemelerle hazırlanıyor. Oldukça sağlıklı olan aşotu çorbasına, isteğe göre kıyma da eklenebilir.

Ana Yemekler

2- Cağ Kebabı

Cağ kebabı, Erzurum’un en bilinen yemeği. Keçi ya da kuzu eti önce özel bir karışımla hazırlanıp, bir gün boyunca dinlendiriliyor. Arından dönerin aksine yatay bir şekilde pişiriliyor. Cağ kebabını Erzurum dışında da birçok şehirde yiyebilirsiniz; ancak taş yerinde ağırdır.

3- Şalgam Dolması

Şalgam dilimleri arasına; kıyma, salça, pirinç, bulgur, tuz ve baharat karışımı eklenerek hazırlanan yemek Erzurum’da oldukça popüler. İki farklı şekilde hazırlanabilen şalgam dolmasının şekli değişse de lezzeti aynı.

4- Lalanga

Erzurum kahvaltılarının vazgeçilmezi lalanga için bir nevi krep, hatta kreplerin atası bile diyebiliriz. Yumurta, süt, un ve yağı gibi temel gıda maddeleriyle hazırlanan yemek Erzurum’da yapacağınız bir kahvaltıda mutlaka olmalı.

5- Lor Dolması

Şekil itibariyle yaprak sarmaya benzese de lor dolması lezzet olarak oldukça farklı. Pazı, bulgur ve lor peyniri ile hazırlanan dolma,Erzurum'un kültürel değerlerini sonuna kadar yansıtıyor.

6- Su Böreği

Her ilde, her ilçede değil; her mahallede bulunan pastanelerden hatırlıyoruz su böreğini. Ezurum’da ise durum biraz farklı. Erzurum’a has tel peyniri ve her hamura bir yumurta gelecek şekilde hazırlanan Erzurum usulü su böreği de şehirde yapacağınız kahvaltıların baş tacı olacak.

7- Hasuta

Erzurum’un yöresel tatlılarından biri olan hasuta, dut pekmezi, nişasta ve isteğe bağlı olarak eklenen şekerden oluşuyor. Bazı yöreler de katı püre halinde bazı yerlerde ise sıvı çorba kıvamında pişirilen bu gelenekselleşmiş lezzeti tatmanızı tavsiye ederiz.

8- Çiriş yemeği

Kentte yetişen nadir otlardan biri olan çiriş, Erzurum mutfağında birçok yemekte kullanılan leziz bir ot çeşidi. Genelde Nisan ayında toplanan otlar ayıklandıktan sonra tavada kavruluyor. Üzerine yumurta kırılıp bir süre pişirildikten sonra leziz bir yemek haline geliyor.

9- Dut çullaması

Erzurum’un meşhur yemeklerinden biri olan dut çullaması, kentte yetişen karadutların toz şeker ve tereyağ ile tavada kavrulması ile hazırlanıyor. Tatlı ihtiyacınızı doğal yollardan karşılamak isterseniz bu tarifi denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.

10- Çaşır

Çaşır otu, Doğu illerimizde sıklıkla yetişen ot çeşitlerinden biri. Pek çok faydası olduğu bilinen çaşır otundan yapılan yemekler de parmak ısırtan cinsten. Çaşır tavada kavrulduktan sonra harika bir lezzet haline geliyor.

11- Erzurum ketesi

Erzurum’a gidip de yöreye has ketenin tadına bakmadan dönmek olmaz. Birçok pastanede bulabileceğiniz bu leziz hamur işi ekmek, kentin simgesi haline gelmiş lezzetlerden biri. Özellikle Ramazan aylarında sahur sofralarının vazgeçilmezi bir lezzet. İftardan sonra sahura fırınlarda çıkan tazecik kete satın almalısınız.

Tatlılar

12- Kadayıf Dolması

Erzurum mutfağında tatlı denince akla gelen ilk lezzet kadayıf dolmasıdır. Tel kadayıfın içine; ceviz, veya fıstık konulduktan sonra kadayıf dolma şeklinde sarılıyor ve yağda kızartılıyor. Kızartma işleminde sonra şerbetlenen tatlının, Erzurum’un soğuk havasında daha bir lezzetli olduğunu söyleyelim.

30-) HAKKARİ Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

 Çorbalar

1- Maşin Çorbası

Tok tutucu bir özelliği var. İçerisinde bol miktarda nohut ve buğday kullanılır. İftar sofralarında sıklıkla rastlayabileceğiniz bir lezzettir.

2- Gulul Çorbası

Yoğurt çorbası olarak tarif edebileceğimiz gulul çorbası içerisinde, yeşil mercimek ve kesme hamur yer alıyor.  Buğday ve çeşitli yöresel otlarında katıldığı çorba özellikle yaz aylarında serinletici özelliği sebebiyle sıkça tercih ediliyor.

Ana Yemekler

3- Otlu Peynir

Hakkari yöresinin nefis peynirlerinden bir tanesidir. Kahvaltıların baş tacıdır. Genellikle hamur işlerinin iç harcında kullanılır. Genellikle Nisan ayında taze sütten mayalanmaktadır.

4- Kemikli Kavurma

Et yemeklerinin arasında en sevilen bir lezzettir. Etin kendi yağıyla kavrulmaktadır. Taze pirinç pilavı ile servis edilmektedir.

5- Parmak Kebabı

Bir Yüksekova lezzeti olan parmak kebabının, ana malzemesi parmak şeklinde kesilmiş patlıcandır. Çeşitli baharatlarla şaşırtıcı olabilir.

6- Keşkek

Hakkari’nin meşhur lezzetlerinden biri olan keşkek hemen hemen her halk lokantasında rastlayabileceğiniz bir yemek. Ana malzemesi kırmızı et ve buğday.

7- Tandır Ekmeği

Odun ateşinde pişirilen bir ekmek olan tandır ekmeği, uzun süre taze kalmasıyla ünlüdür. Sobanın üzerinde ısıtılarak servis edilmesi ise lezzet keyfini arttırmaktadır.

8- Yüksekova Kebabı

İlçenin simgesi haline gelmiş Yüksekova kebabı, tattığınız kebaplardan çok çok başka bir lezzete sahip. İçerisinde kıyma, kuyruk yağı, maydanoz ve çeşitli baharatlar yer alan lezzet, kentte yer alan restoranlarda denemenizi tavsiye ettiğimiz yemeklerden biri.

9- Jajik

Jajik, kentte sıklıkla hazırlanan lezzetlerden biri. Yoğurt ve bol rendelenmiş salatalıkla hazırlanan bu leziz aperatif, biraz sarımsak da eklenince tadından yenmiyor.

10- Sengeser

Van ve Hakkari yöresinde sıklıkla göreceğimiz geleneksel bir lezzet olan sengeser, sert geçen kış aylarında sıklıkla pişirilen bir yemek. Besleyici ve kuvvetlendirici olması sebebiyle sıkça hazırlanan sengeser bir tencerede et, diğer bir tencerede pişirilen mercimeğin birleştirildikten sonra kurut ve çeşitli baharatlarla tekrardan pişirilmesinden oluşuyor.

11- Çorti Aşı

Hakkari’de küçük küçük doğranmış lahana turşusuna çorti deniyor. Çorti aşı ise aşurelik buğday, çorti, acı biber turşusu ve kemikli etlerden hazırlanan hem besleyici hem de leziz bir yemek.

12- Doleme

Hakkari usulü doleme yemeğinde bol bal kabağı, kırık pirinç ve kıyma yer alıyor. Pirinçle karıştırılan kıyma büyük yuvarlaklar şeklinde yuvarlanarak köfteler haline getiriliyor ve iri kesilmiş bal kabağıyla birleşince leziz bir sulu yemek haline geliyor.

13- İçli Köfte

Ülkemizin pek çok ilinde leziz örneklerini tattığımız içli köfte, Hakkari halkı içinden vazgeçilmez yemeklerden biri. Akşam yemeği sofralarını süsleyen içli köftenin tadına kent kebapçılarında bakabilirsiniz.

14- Doğaba

Yapımı meşakkatli tadı ise tüm uğraşlara değer nitelikte olan doğababa yemeği, pek çok malzemeyi bir arada barındıran leziz bir yemek. Hakkari’nin yöresel yemekleri içerisinde büyük bir yer tutan lezzet içerisinde aşurelik buğday, kol veya kaburga, süzme yoğurt, un, yumurta gibi pek çok malzeme yer alıyor.

15- Kepaye

Pek çok kişiye hitap etmeyen görünümüyle kepaye, Hakkari mutfağını vazgeçilmezlerinden biri. Bağırsak ve işkembeden hazırlanan bu yemek önceden hazırlanmış kıymalı pirinçli iç harcı ile dolduruluyor ve sulu bir yemek olarak sofralarda yerini alıyor.

16- Keledoş

1800 yıllık bir lezzet olarak Doğu Anadolu mutfağının lezzet listesine giren keledoş, dağlardan toplanan otlar bir süre kurutulduktan sonra hazırlanıyor. Tescillenmiş bir yemeğimiz olan keledoş için hiç doğum yapmamış dişi koyun eti tercih ediliyor.

17- Cevirmali Pilav

Hem doyurucu hem de nefis bir lezzet denemek isteyenlere çevirmali pilav, önerdiğimiz yemeklerden biri. Tencere dibine önce kuş başı et ve çeşitli sebzeler sonrada önceden kavrulmuş tane tane pilav ekleniyor. Ters çevrildikten sonra da ortaya leziz bir yemek çıkıyor.

18- Köftesir

Hakkari’nin yöresel yemekleri listesine giren simgesel bir yemek de köftesir… Kent yemeklerinde kullanılan iki malzeme et ve doğal otlardan oluşan bu lezzet, Hakkari’nin meşhur lezzetleri arasında. Köftesir yemeği özellikle akşam yemeği sofralarını renklendiren nefis bir yemek. İçerisinde kavurma etinin yanı sıra köftelik bulgur da yer alıyor.

19- Lalaped

Görüntü anlamında lokma tatlımıza benzeyen lalaped, Hakkari usulü bir hamur tatlısı. Tere yağı, yoğurt, yumurta ve süt gibi malzemelerden hazırlanan hamur, tencere de kızartıldıktan sonra şerbetleniyor ve çekilmiş cevizle birlikte servis ediliyor. Hakkari merkezde yer alan fırınlarda özellikle Ramazan aylarında sıklıkla göreceğiniz bu tatlının tadına bakmanızı tavsiye ederiz.

20- Kiriş

Kiriş, gulik ismiyle de anılan Hakkari dağlarında yetişen bir ot çeşidi. Pek çok yemeği hazırlanan kiriş otunu bir süre haşladıktan sonra tavaya alıyoruz ve üzerine yumurta kırarak bir süre pişiriyoruz. Tercihe bağlı olarak şekillenen bazı baharatlarla da şekillendirildiğinde tadından yenmiyor.

Tatlılar

21- Cembeli Tatlısı

Pekmezli tatlılar Hakkari’nin olmazsa olmazlarından… Bu yapımı oldukça basit tadı ise oldukça güzel olan cembeli tatlısı, bayat ekmeklerin değerlendirilmesiyle harika bir tatlı olarak sofralarda yerini alıyor. Tereyağı ile tavada kızartılan ekmekler üzerine pekmez de eklenip bir süre daha pişirildikten sonra tadından yenmiyor.

22- Çukurca Tahini

Çukurca yöresinde yetiştirilen susamlar kısık ateşte kavrularak tahin yapımında kullanılmaktadır. Özel bir aromaya sahiptir.

76-) IĞDIR Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1- Katık Çorbası

Yörenin en sevilen lezzetlerinden biri katık çorbası… Ekşili bir tadı vardır. Ana malzemesi yoğurt ve lepeden oluşuyor. Taze köy tereyağı kızdırılmış baharat çeşnileriyle sunuma hazır hale gelir.

2- Kelecoş

Erzurum,Erzincan,Ağrı,Van ve Hakkari olmak üzere doğu illerimizin pek çoğunda adından söz ettiren kelecoş yemeği, Iğdır’da biraz daha farklı bir yorumla pişiriliyor. Iğdır’da bir çeşit çorba olarak sofralarda yerini alan kelecoş bulgur, kuru erik, lepe, lor peyniri ve soğan ila hazırlanan faydalı bir yemek.

3- Ayranaşı

Ayranaşı, Türk mutfağının temel taşlarından biri olan nefis çorbamız. Hem doyurucu hem de besleyici olması sebebiyle yediden yetmişe herkesin severek yediği bu lezzet, Iğdır’ın sıcak yaz aylarında serinletici bir alternatif aynı zamanda. Nohut, buğday ve yoğurttan hazırlanan bu faydalı lezzetin tadına bakmanızı tavsiye ederiz.

4- Süt Hörresi

Zorlu geçen kış aylarında içinizi ısıtacak bir lezzet hörre çorbası… Un çorbası olarak da tarif edebileceğimiz bu başlangıç yemeği, kentin en ünlü yöresel lezzetlerinden biri.

Ana Yemekler

5- Zibilli Pilavı

İçeriği zengin bir pilav olan zibilli pilavı, doyurucu ana yemek olma özelliğine sahip. Baharat çeşitleriyle aromatik bir tat katılır.

6- Katlet

Iğdır yöresine has bir yemek olan katlet, kafkasların doğal lezzetlerinden ilham alınarak hazırlanmıştır. Yemeğin ana malzemesini kıyma oluşturur. Iğdır’da mutlaka denemeniz gereken yöresel yemekler arasındadır.

7- Cılvır

Kaz ayağı ve pirinçten hazırlanan cılvır, Iğdır’ın pek duyulmamış yöresel yemeklerinden biri. Kentte meşhur bir lezzet olan cılvır, üzerine yumurta kırılarak servis ediliyor.

8- Tavuk şorva

Tavuk etinin çok sevildiği Iğdır ilimizde, bagetlerle yapılan bu sulu yemek tadına doyum olmayan bir lezzet. İçerisine patates, soğan, haşlanmış nohut gibi birçok besleyici besinin de katıldığı tavuk şorva hem evlerde hem de restoranlarda ana yemek olarak servis ediliyor.

9- Çizdik

Koyun kuyruğundan yapılan bir yemek olan çizdik, çoğu damak tadına uymasa da halkın severek pişirdiği Iğdır lezzetlerinden biri. Kuş başı halinde kesilen koyun kuyruğu tavada pembeleşinceye kadar kızartıldıktan sonra servis edilir.

10- Salmanca

Iğdır’ın sulak bölgelerinde kendiliğinden yetişen bir ot olan salmanca, oldukça faydalı bir bitki türü. Yemeklere katıldığı gibi kavurması da yapılan lezzet, genellikle üzerine yumurta kırılarak pişiriliyor.

11- Taş Köfte

Iğdır’a gidip de leziz taş köftenin tadına bakmadan dönmek olmaz. Büyük toplar halinde yuvarlanan köfteler, patates ve diğer malzemelerle birleşince tadından yenmiyor.

12- Bozbaş

Iğdır’ın yöresel lezzetlerinden biri olan Bozbaş, kuzu inciği, kuyruk yağı ve nohut gibi malzemelerle hazırlanan geleneksel bir yemek. Restoranlarda kendi özel tasında pişirilerek servis edilen bu yemeğin besleyiciliği ve lezzeti beğeni topluyor. Iğdır merkezde bulunan restoran ve lokantalar da sipariş verebilirsiniz.

14- Lepeli Ekşili Pilav

Doğu’da hemen her yemekte et görmeniz olası. Iğdır mutfağının da yapı taşlarından biri olarak et çeşitleri gösteriliyor. Lepeli ekşili pilav yemeği içerisinde et, lepe ve çeşitli baharatların yer aldığı oldukça doyurucu bir pilav.

Tatlılar

15- Fetir

Iğdır mutfağının parmak ısırtan tatlısı fetir, kuru maya, şeker, tereyağı, yumurta ve yoğurt gibi malzemelerle hazırlanan tatlı bir çörek.

16- Omaç Helvası

Özellikle kış aylarında Iğdır’da sıklıkla yapılan bir tatlı olan omaç helvası, uzun yıllardır şehirde yapılan geleneksel bir tatlıdır. İlk kez görenler için un helvasından bir farkı olmasa da bu helvanın yapılış şeklinde çeşitli farklılıklar vardır. Malzemeler eklenirken ovalama yöntemi ile harmanlanması sağlanır. Ovalama işlemi bittikten sonra unun ıslak kum haline gelmiş olması başarılı olunduğunun kanıtıdır. Sonrasında pişirme aşamasına geçmeniz gerekir.

17- Kavut

Kavut unundan hazırlanan bu leziz tatlı ismini de içerisine katılan undan alıyor. Un ve sudan elde edilen hamurun üzerine ise önceden hazırlanmış şerbet ekleniyor ve emmesi bekleniyor. Sonrasında biraz pekmez biraz da ceviz içi ile afiyetle yiyebilirsiniz.

18- Nabat

Yemeklerin içinde kullanarak tatlı bir aroma yaratılan nabat hazırlanışı oldukça zahmetlidir. Şekerler ipe dizilerek gün ışığında kurutulmaktadır.

19- Patlıcan Reçeli

Reçelin en yumuşak hali patlıcan reçeli.. Diğer reçel çeşitlerine göre değişik bir tat aromasına sahip olan patlıcan reçeli Iğdır mutfağının sembollerinden biri haline gelmiştir. Genellikle kahvaltılarda tüketilir. Besleyici bir ara öğündür.

36-) KARS Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

1. Hengel

Kars yöresel yemekler listemize, Kars’ın en meşhur lezzetlerinden Hengel yemeği ile başlıyoruz. Anadolu’nun farklı yerlerinde hıngal ya da hınkel olarak da bilinen yemek aslında bir çeşit mantı. İnce açılan hamur üzerine yoğurt döküldükten sonra, üzerine kavrulmuş soğan ekleniyor. Elbette yapılışı anlatımı kadar kolay değil; ancak tadı görünüşünden çok daha güzel olduğunu söyleyebiliriz.

2. Kars Ketesi

Kete denince akla geleneksel bir Anadolu lezzeti gelebilir; zira birçok şehirde farklı türleri yapılıyor. Kars ketesi kendine has şekli ve lezzetiyle benzerlerinden biraz ayrılıyor. Oldukça az bir malzeme ve kolayca yapılabilen kete, kendine has bir lezzete sahip. Hamur işi kategorisinden Kars’ın en dikkat çeken yemeği keteyi, çayla birlikte yemenizi tavsiye ediyoruz.

3. Kars Kazı Ve Pilavı

Kaz eti, artık adı Kars ile özdeşleşmiş meşhur bir et. Oldukça sağlıklı olan et aynı zamanda yüksek lezzete de sahip. Kaz etinin suyuyla hazırlanan pilavla bir arada sunulduğunda ise, gerçek bir lezzet şöleni ortaya çıkıyor. Kaz etini sevmeyenler için, yalnızca et suyu ile pişirilen pilav da bir diğer seçenek olabilir.

4. Kars Katmeri

Kars yöresel yemekler listemizde yer alan önemli bir diğer lezzet olan Kars ketesi, yöresel halkın sık sık yaptığı hamur işlerinin başında geliyor. İnce ince açılan 5-6 yufka araları yağlanarak rulo yapılmasıyla, yumurta sürülerek pişirilen katmer, şekil olarak da diğer katmerlerden farklı. Günün her saatinde yiyebileceğiniz katmeri, yanında güzel bir çayla, ya da soğuk bir hoşafla yiyebilirsiniz.

5. Haşıl

Karslıların genellikle kış aylarında daha çok yaptığı ve tükettiği yemek olan haşıl, lezzetinin yanı sıra oldukça sağlıklı bir yemek. Buğdaydan hazırlanan bulgurla yapılan yemek, üzerine tereyağı ve sarımsaklı yoğurt döküldükten sonra servis ediliyor. Görüntüsüyle gözünüze hitap ettiği kadar, lezzetiyle midenize hitap edeceğinden de emin olabilirsiniz.

6. Hörre Çorbası

Kars mutfağını yazarken, hamur işi ve et yemeklerinden bahsedip de çorbalardan bahsetmemek olmaz. Soğuk kış aylarında içinizi ısıtacak hörre çorbası, Kars mutfağının en bilinen lezzetlerinden. Un, tereyağ ve salça ile hazırlanan çorba, karabiber ya da pul biber ile de tercih edilebilir.

7. Kars Gravyeri

Kars’ın dünyaca ünlü meşhur lezzeti olan Kars gravyeri, yani diğer adıyla Kars kaşarını yemeden önce iki kez düşünmelisiniz; çünkü Kars’ta yediğiniz kaşarı başka bir yerde yemeniz mümkün değil. Dünyanın pek çok noktasına satış yapan Karslılar, büyük bir pasta görünümündeki kaşar peynirini üçgen olarak dilimliyor ve kahvaltıdan, şarap sofralarına kadar taşıyor. Lezzetiyle bilinen Kars Gravyeri, zahmetli yapımı nedeniyle oldukça kıymetli ve değerli.

8. Kars Böreği

 Türkiye'de böreğin her türlüsü sofralarda yerini alıyor. Sabah kahvaltısından, çay saatine, akşam yemeğinden, özel günlere her daim sevilerek yenilen börek, Kars mutfağının da vazgeçilmezlerinden. Normal bir börekten çok farkı olmayan böreğin lezzetini sağlayan en önemli şey ise, meşhur Kars gravyeri ile yapılması.

9. Sulu Köfte

Sofraların meşhur etli sulu yemeklerinin başında gelen sulu köfte, Kars sofralarının vazgeçilmezlerinden. Küçük küçük şekilde ufalama köftelerin katıldığı patatesli soğanlı yemek, isteğe göre farklı sebzeler veya pirinç eklenerek de yapılabiliyor. Dilerseniz tek başınıza yiyebileceğiniz yemeği, yanına ya da bulgurla da yiyebilirsiniz.

10. Erişte Pilavı

Kars sofralarından yerini alan en güzel pilav çeşitlerinden birisi olan erişte pilavı, et yemeklerinden, sebze yemeklerine her yemeğin yanına yakışan oldukça lezzetli bir pilav. İsteğe göre et suyuyla da yapılabilen erişte, üzerine tereyağı ve yoğurt döküldüğünde de harika oluyor.

11. Ekşili Et

Et yemeğini sevenlerdenseniz, Kars’ın meşhur et yemeği ekşili eti de fazlasıyla seveceğinize eminiz. Kuşbaşı şeklinde kesilen etlerin, domatesli soğanlı suda haşlanmasından sonra, üzerine yumurtalı terbiyesi yapılarak pişirilen yemek, oldukça güzel bir lezzete sahip. Akşam yemeği sofralarının vazgeçilmezi olan ekşili eti denemediyseniz mutlaka tadına bakmalısınız.

12. Feselli

Kars mutfağında yer alan lezzetli hamur işlerinden biri olan feselli, içerisine yağ sürülen yufka ya da el açması hamurun tavada kızartılmasıyla yapılıyor. İsteğe göre sac üzerinde de pişirilebilen feselli, pratik olması nedeniyle özellikle sabah kahvaltılarında yer alıyor. Dilerseniz içerisine başka malzemeler katarak da yapabileceğiniz feselliyi, tazecik demlenmiş bir çay ve zeytin, peynirle severek yiyeceğinize eminiz.

13. Tencerede Şiş Kebap

Kebabın en güzel hallerinden biri olan şiş kebap, kuşbaşı etler kadar kesilen domates ve biberlerin, etlerle beraber sıra sıra çöpe dizilmesiyle yapılan kebap, tencerenin içerisinde tereyağı ile birlikte pişiriliyor. Oldukça lezzetli olan et yemeği genellikle, yanında pilavla ya da lavaş üzerine konularak servis ediliyor.

14. Sarı Yağ

Kars mutfağında kavanozlarda görebileceğiniz her evin vazgeçilmezlerinden olan sarı yağ, aslında tereyağının kaynatılarak süt ve köpükten ayrılmış sade hali. Genellikle yemeklerde kullanılan konserve ürün, pilavlara da harika bir tat veriyor. Kars sarı yağı olarak satın alabileceğiniz ürünü, Kars’ın pek çok yerinde bulabilirsiniz.

15. Kesme Aşı

Yöresel mutfaklardan bahsederken, sofraların kıymetlisi, doyurucu yemeği çorbalardan bahsetmemek olmaz. Kars yöresel yemekler listemizde yer alan kesme aşı çorbası, Erzurun’dan Konya’ya Türkiye’nin pek çok ilinde sevilerek tüketiliyor. İçerisinde mercimekten, ince hamurlara ve hamur toplarına kadar doyurucu birçok malzemenin yer aldığı çorba, aş çorbası olduğu için tek yemek olarak da tüketilebiliyor.

16. Sinor

Samsun'da Ziron, Kars’ta Siron ya da Silor. Her yörede farklı farklı isimlerle bilinen bu yöresel yemek, lezzetiyle adından sık sık söz ettiriyor. Hazır olarak satılan siron hamuru ya da elde açılan yufkaların teker şeklinde sarılmasıyla yapılan yemek, fırında pişirildikten sonra üzerine sarımsaklı yoğurt ya da isteğe göre biberli sos dökülerek servis ediliyor.

17. Piti Kebabı

Nohut ve etin birbirine en çok yakıştığı lezzetlerden biri olan, piti kebabı, sadece Kars’ın değil aynı zamanda Iğdır’ın Igdır’ın da sevilen yöresel yemeklerinden. Haşlanan nohutlarla kuşbaşı dilimlenmiş etlerin buluştuğu meşhur kebap, ince ince kesilmiş ve kızartılmış yufkalarla birleştikten sonra, üzerine yoğurt döküldüğünde harika bir tat ortaya çıkıyor.

18. Kars Balı

Kars’ın meşhur gravyerinden sonra en çok bilinen bir diğer ürünü de şüphesiz ki, her derde deva organik kars balıdır. Kafkas arısı da denilen, Kars ve Ardahan  Ardahan  bölgesinde ki yaylalardan polen toplayan arılar, yöreye özgü binlerce çeşit bitki ve çiçeğin değerli polenlerini içinde barındırıyor. Oldukça faydalı olan Kars balını, Kars’ta yer alan satış noktalarından alabileceğiniz gibi, internette yer alan güvenilir firmalardan da satın alabilirsiniz.

Tatlılar

19. Umaç Helvası

Anadolu’nun neredeyse her yöresinin mutfağında yer alan helvalar, özellikle kış aylarında sık sık tüketiliyor. Kars mutfağında yer alan helva da, meşhur umaç helvası. Normal un helvasını sevenlerdenseniz, Kars’ın umaç helvası da tam size göre. Zira normal un helvasından farklı olarak sadece süt eklenen helva, oldukça lezzetli.

20. Hasuda

Kars’ın sevilen pratik tatlılarından hasuda, Sivas yöresinde de sıklıkla yapılıyor. Genellikle lohusalara da yedirilen tatlı, unla yapılan oldukça lezzetli tatlılardan biri. Unun kavrulmasıyla yapılan tatlı, isteğe göre pekmez eklenerek de yapılabiliyor. Pekmezin faydaları nedeniyle oldukça sık tüketilen tatlı, üzerine çekilmiş ceviz dökülerek servis ediliyor.

44-) MALATYA Bölgesel ve Yöresel Yemekleri 

1- Analı-Kızlı Çorbası

Büyüklü küçüklü hazırlanan köftelerin ağır ağır pişmesiyle oluşan muhteşem lezzet. Malatya yöresinin en güzel çorbalarından olan Analı-Kızlı, damakları şenlendiriyor.

2- Kayısılı Kavurma

Tatlı kayısıyı daha önce yemekle denemediyseniz bu tarife göz atmanızı öneririz. Kavrulmuş kayısıların, soğan ve kavurmalara uyumu inanılmaz bir lezzeti ortaya çıkartıyor.

Malatya’ya has kara nohuttan yapılan Kara çorba, rengi ve yoğun kıvamı sebebiyle bu isimle adlandırılmış, besleyici ve oldukça lezzetli bir başlangıç yemeğidir. Aşure çorbası olarak da anılan bu sağlık açısından zengin gıdalara sahip çorbayı denemenizi tavsiye ederiz.

3- Gırık

Malatya’nın yöresel yemeklerinden olan gırık, hem lezzetli hem de doyurucu yemeklerden biri. Yuvarlanmış küçük köfteler, sebzelerle beraber yavaşça kaynatılıyor. Bir miktar suyundan koyularak servis edilen gırık, akşam yemeklerinin vazgeçilmezlerinden.

4- Malatya Kömbesi

Normal kömbeden farklı olarak Malatya kömbesi, kuşbaşı etle beraber yapılmakta. Yufkaların arasına konulan kuşbaşı etlerle oldukça lezzetli bir hale dönüşmekte.

5- Malatya Patlıcan Tava

Patlıcan tava, patlıcanlı yemekleri sevenleri favori lezzetlerinden biri olabilir. Yöresel pişirme teknikleriyle patlıcan ve kuşbaşı etlerin birleşiminden oluşan bu yemek, Malatya mutfağının sevilen lezzetleri arasında.

6- Malatya Usulü Sıkma Köfte

Malatya yemeklerinin en çok kullanılan malzemesi bulgur olabilir. Bulgurla yapılan lezzetlerden biri olan sıkma köfte, soğan ve domateslerle beraber kavrularak yapılıyor. Oldukça lezzetli ve pratik olan bu tadı denemenizi şiddetle öneriyoruz.

7- Kiraz Yaprağı Sarması

Kiraz yapraklarına sarılarak yapılan sarma oldukça lezzetli ve ekşimsi bir tada sahip. Normal dolmalıklardan farklı olarak içerisine erik ekşisi de katılan sarma, farklı tadıyla Malatya’nın yöresel lezzetlerinden.

8- Elmalı Köfte

Köftelerle beraber pişen ekşi elmalardan oluşan yemek, kulağa pek hoş gelmese de oldukça lezzetli yemeklerden biri. Yemeğe farklı bir aroma katan elmalar sayesinde, yedikten sonra ön yargılarınızı yıkmış olacaksınız.

9- Banık Köfte

Bulgurla beraber dana veya kuzu eti karıştırılarak oluşturulan köfteler, kızartıldıktan sonra ılık olarak servis edilmekte. Bulgurun sıklıkla kullanıldığı Malatya mutfağında, Banık köfte sevilen lezzetler arasında.

10- Kayısı Tatlısı

Kayısıyla meşhur olan şehrin tatlısı da bir başka olur. Kayısıların tere yağında kavrulduktan sonra içlerine kaymak koyularak yapılan tatlı, daha önce yediğiniz tatlıları size unutturabilir. Hem görüntü itibariyle hem de lezzetiyle denemeden gitmemenizi öneririz.

11- Kara Çorba

Malatya’ya has kara nohuttan yapılan Kara çorba, rengi ve yoğun kıvamı sebebiyle bu isimle adlandırılmış, besleyici ve oldukça lezzetli bir başlangıç yemeğidir. Aşure çorbası olarak da anılan bu sağlık açısından zengin gıdalara sahip çorbayı denemenizi tavsiye ederiz.

12- Acılı Ayran

Malatya’nın simgesi haline gelmiş içeceklerden biri de acılı ayran… İçerisine yasemin biberleri eklenen ayran 24 saat kadar buzdolabı içerisinde bekletildikten sonra sunuma hazır hale geliyor. Hem serinletici hem de farklı bir aromaya sahip.

13- İçli Köfte

İçli köfte severlerin Malatya usulü içli köftenin tadına bakmasını şiddetle tavsiye ediyoruz.  Diğer içli köftelere göre haşlanarak pişirilen bu lezzet bombası için hazırlanan kıymalı harcın içerisine ceviz de katılıyor. Tadı ise bir başka güzel.

14- Pirpirim Çorbası

Pirpirim çorbası, semizotu sebzesi ile hazırlanan oldukça sağlıklı bir Malatya çorbası. Burada taze yetiştirilen semiz otlarının, çeşitli bakliyatlarla zenginleştirilmesinden oluşan lezzetli başlangıcı denemenizi tavsiye ederiz.

49-)   MUŞ Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1- Ayran aşı

Pek çok yörede olduğu kadar Muş lezzetleri arasında da ön plana çıkan Ayran aşı çorbası, kentin soğuk geçen kış akşamlarında iç ısıtan başlangıç yemeklerinden bir diğeri. Önceden haşlanan nohut ve buğdayın, yoğurt ve biraz da su eklenerek kaynatıldığı bu lezzetli çorba, içerisindeki protein içeren besinler olduğu için sağlıklı ve besin değeri yüksek bir çorba olarak da gösteriliyor.

2- Helimaşı

Haşlanmış nohut ve kemiklerinden sıyrılmış haşlama et ve mercimek eklenerek hazırlanan bu lezzet bombası yemeğin ismi helimaşı… Ek olarak soğan da katılan helimaşının rengi görseldekine göre daha kırmızı salçalı bir renge sahip. Denemenizi şiddetle tavsiye ederiz.

Ana Yemekler

3- Hez Dolması

Lahana dolmalarının kuşbaşı et ve pirinçle buluştuğu hez dolması, Muş’un yöresel lezzetleri arasında yer alıyor. Tencerede ağır ağır pişen yemek tüm lezzetini içerisinde saklıyor.

4- Çorti

Soğan, lahana ve reyhanla beraber kaynatılan bulgurlu köftelerden oluşan çorti yemeği, sevilerek yapılan yöresel yemeklerden biridir. Lezzetini baharatlardan alan yemek, doyurucu ve hafiftir.

3- Muş Böreği

Muş’a özel yapımıyla meşhur olan böreğin içerisinde soğanlarla kavrulmuş kıyma bulunmakta. Bol yağla eritilen börek, tepside üstü kızarana kadar pişiriliyor. Soğuduktan sonra dilimlenen börek, incecik hamuruyla ağızda anında dağılıyor.

4- Muş Köftesi

Muş evlerinden eksik olmayan enfes köfte, lezzetini bulgurun iyice yoğrulmasından alıyor. Yoğrulan köftelerin içerisine harç koyulduktan sonra suda haşlanıyor. İlk sıcağı çıktıktan sonra yoğurt ve tereyağıyla servis edilen Muş köftesi, evlerin vazgeçilmez yemeklerinden.

5- Domatesli Lahana Dolması

Muş’un parmak ısırtan lezzetlerinden biri olarak gösterilen domatesli lahana dolması, halk tarafından sıklıkla pişirilen leziz bir yemek. Haşlanmış lahana yapraklarına, kıyma ve bulgurdan oluşan iç harç ekleniyor. Tencereye bir sıra dolma bir sıra da domates eklenerek pişiriliyor ve domatesin lezzetli suyu dolmaya karışıyor. Son olarak da kızdırılmış tereyağ eklenerek servis ediliyor.

6- Keşkek

Et yemekleriyle ünlü Muş mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden bir diğeri de keşkek… Haşlanmış nohut içerisine soğan ve biber eklendikten sonra bol yağ ile karıştırılarak kaynatılan yemek içerisine muhakkak et de ekleniyor. Tadı ise enfes güzellikte.

7- Cavbelek

Kurut ismini verdikleri kurutulmuş yoğurt, un ve bulgur eklenerek pişirilen bu lezzetin ismi cavbelek. Sarımsak ve soğanla harmanlanan yemek Muş’un yöresel yemekleri arasında büyük önem arz ediyor.

8- Mırtöge

Ne yazık ki güzel bir fotoğrafını bulamadığımız mırtöge yemeği, Muş mutfağının önemli lezzetleri arasında yer alıyor. Un ve yağlı karışımın içine yumurta kırıldıktan sonra tavada kızartılarak servis ediliyor.

9- Herse

Haşlama kemiksiz etlerin önceden suda haşlanmış buğday ile karışımından elde edilen herse, Muş halkının sevdiği yemeklerden biri. Muş mutfağının yapı taşlarından biri olarak gösterilen hersenin üzerine bolca kızdırılmış yağ dökülerek servis edildiğini belirtelim.

10- Kaburga Dolması

Kaburga dolması, düğün yemeklerinin ve bayram sofralarının vazgeçilmez öğünü olarak sofralarda yerini alıyor.  Kaburgayı keskin bir bıçakla kestikten sonra pirinçten ve küp küp doğranmış ciğer etinden oluşan lezzetli iç harç da eklendi mi tadından yenmiyor.

11- Jağ

Muş yöresine bağlı dağlarda yetişen bir çeşit bitki olan jağ, yaz aylarında toplanır ve yemekler için stoklanır. Turşu gibi tenekelerde saklanan bitki kışın yağ dökülen tavalarda yumurta ile birlikte pişirilir. Biraz da un katıldı mı tadından yenmez. Denemenizi tavsiye ederiz.

14- Kırçik

Bir tür meze olarak tarif edebileceğimiz kırçik, yaz aylarında kurutulan salatalık kabuklarından hazırlanıyor. Benzerine çok az rastlayabileceğiniz bu yemek, salatalık kabuklarının yağda kavrulduktan sonra soğan ve biber gibi malzemelerinde eklenmesiyle oldukça lezzetli bir hale geliyor. Üzerine ise işkene ismini verdikleri yoğurt, su, yağ ve sarımsak karışımından elde edilen bir sos dökülüyor.

15- Gülük

Muş bölgesinde yetişen ve genellikle ilkbahar aylarında bölgedeki dağlarda görülen yöresel pancarın ismi güllük… Suda haşlandıktan sonra yumurta ve pirinç de eklenerek pişirilmeye devam ediyor.

16- Kenger

Yine bölgede yetişen otlardan biri olan kenger, Muş yöresinde pek çok yemeğe katılan bir ürün aynı zamanda…  Direk haşlanarak yenebildiği gibi üzerine yumurta kırılarak da lezzetli bir hale getirilir.  Üzerine sevdiğiniz baharatlardan da ekleyebilirsiniz.

17- Sıpidak

Yine Muş’ta yetişen bir pancar türü olarak sıpidak, haşlandıktan sonra yoğurt eklenerek servis ediliyor. Diğer yandan Muş halkı sıpidağı yumurtalı da çok seviyor.

18- Uçkun

İlkbaharda dağlarda yetişen bir bitki türü olan uçkun otunun lezzeti dillere destan… Pek çok derde deva olan bu sebzenin bir öyküsü de var. Lokman hekimlerden biri bir gün Muş’a gelir ve bakar herkes lahana yiyor. Kendi kendine burada çok hasta insan vardır diye düşünür. Bahar aylarında uçkun otunun yetiştiğini gördüğünü ise derdini bulan dermanını da bulmuştur der. Lahanadan gelen zararın, uçkun otu ile giderildiğini savunur.

19- Kak

Kak, bir meyve salatası olarak da düşünüldüğü gibi pek çok ana yemeğe de katılan kurutulmuş meyvelere verilen isimdir. Yaz aylarında küçük küçük doğranan meyveler kurutulur ve tüm yıl yemeklerde kullanılmak üzere saklanır.

20- Teter Helvası

Teter helvası, hem yapılış hem de tat itibariyle oldukça farklı tatlılardan biri. Köy ekmeğinin pekmez ve kaymakla buluştuğu tatlının hazırlanışı oldukça pratik. Pekmezle ıslatılan köy ekmeklerinin üzeri kaymak ve fındıkla süslendikten sonra servis ediliyor. Yöresel tatlar arasında bulunan teter helvasını denemenizi öneririz.

65-) VAN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri           

1- Van’ın Meşhur Çiriş Pilavı

Çiriş otunun kullanıldığı bulgur pilavının tadı bir başka. Nohut, havuç, çiriş otu ve bulgurluk pilavın, karabiber ve tuz ilave edilerek harmanlandığı bu harika lezzet Van’da hemen hemen her evde pişiriliyor.

2- Tandırda Van Balığı

Van Gölü’nün tatlı sularından çıkan inci kefali balığı yıkanıp temizlendikten sonra tandırın kenarlarında pişmeye atılıyor ve inanın tandırda pişen balık tadından yenmiyor.

3- Van Usulü ”Kurut Aşı” Yemeği

Van’a özgü kurutun eritilerek salça ve et suyuyla harmanlandığı bu harika yemeğin ana maddeleri erişte ve mercimek. Bir de üzerine sarımsaklı yoğurt ve eritilmiş tereyağ gezdirirlerse tadına doyum olmuyor. Van’ın harika tatlarından biri olan Kurut Aşı’nı denemeden seyahatinizi sonlandırmamalısınız.

4- Van’da Bir Başka Lezzet Sengeser Yemeği

Haşlanmış mercimeklerin ince ince doğranmış soğanlarla karıştırılarak pişirildiği Sengeser yemeği, Van’ın olmazsa olmaz yemekleri arasında geliyor.

5- Kahvaltıların Vazgeçilmezi Murtuğa

Van’da genellikle sabah kahvaltılarında tüketilen omlet kıvamındaki bu kahvaltılığın akşam yemeklerinde de sofraları süslediğini görmeniz mümkün. Normal kahvaltılarda yenen omletten farkı ise tereyağ ile pişirilen yumurtanın içerisine sonradan un konulması ve un kavrulana kadar yemeğin pişirilmeye devam edilmesi.

6- Van Usulü Ispanaklı Borani

Van’da boraninin farklı malzemelerde yapılanlarına sıkça rastlanır. Ispanağın yoğurt, zeytinyağı, sarımsak ve soğanla birleşmesinden oluşan bu yemek hep yaz aylarında hafif ve sindirimi kolay olduğu için bolca tüketiliyor. Hem de ıspanağın içerisinde bulunan demir sayesinde sağlıklı bir yaşam vaat ediyor.

7- Van Usulü Ayran Aşı Çorbası

İçerisine pirinç, ıspanak, kabak ve bol miktarda kişnişin katıldığı Ayran Aşı çorbası şehirde akşam yemeklerinin vazgeçilmez bir başlangıcı olarak sunuluyor.

8- Van’ın Lezzet Bombası ”Kürt Köftesi”

İnce bulgur ve kurutulmuş reyhanın muhteşem uyumunu hissedeceğiniz meşhur Kürt Köftesi, yoğurt ve salçalı biberli sos ile buluştuğunda tadına doyum olmuyor. Lezzetli mi lezzetli Van’a özgü bu köfteyi mutlaka denemelisiniz!

9- Tüm Peynirler Bir Yana Van’ın Otlu Peyniri Bir Yana

Van kahvaltıların temel yiyeceği otlu peynirin hayranları olduğunu biliyor muydunuz? Peki ya Van ziyaretlerinde bölgeye gelen turistlerin paket paket satın alıp memleketlerine götürdüğünü? Van seyahatinizde otlu peyniri yerinde tatmayı unutmayın.

10- Farklı İsmiyle Dikkat Çeken Helise Yemeği

Aşurelik buğdayın tavuk parçalarıyla buluştuğu bu yemek adeta bir lezzet bombası. İç Anadolu’da keşkek olarak pişirilen bu yemek Van’da helise adını almış. Bir takım farklılıklar olsa da tatlar benzerlik gösteriyor. Denemekte fayda var!

11- Kahvaltılarda Şaşırtan Lezzet: Kavut

Yürkiye'nin pek çok ilinde Van Kahvaltısı olarak sunulan serpme kahvaltılardan ziyade yerinde Van’ın meşhur kahvaltısını deneyimlemek isteyenler Kavut’un tadına bayılacak. Çok eski tarihlere dayanan bu lezzetin yapımında özel kavurga unu, tereyağ, bal ve pekmez kullanılıyor.

12- Ayva Yemeği’nin Görüntüsü Bile Karın Doyuruyor

Ayvaların yeşil mercimek, soğan ve salçayla harmanlandığı bu yemeği Van’da yiyorsanız farklı bir lezzet alacağınızdan emin olun. Van’da satılan malzemelerden mi dersiniz yoksa pişirme yönteminden mi bilinmez. Ayva yemeğini, Van’da yiyorsanız asla pişman olmayacağınıza emin olabilirsiniz.

13- Van’a Özgü Bir Lezzet Daha: Bulgur Aşı

Bulgur aşı yemeği de, Van’a kadar gelmişken mutlaka denenmesi gereken lezzetlerin başında geliyor.

14- 1800 Yıllık Bir Lezzet Keledoş

Doğu Anadolu Bölgesi’nin parlayan yıldızı Van’da tamı tamına 1800 yıllık bir yemek olduğu iddia edilen Keledoş, yapımı oldukça zahmeti tadı ise nefis bir lezzet. Kentte ilkbahar aylarında dağlardan toplanan otların kurutulmasından sonra sofraların vazgeçilmezi haline gelen keledoş özellikle özel günlerde titizlikle hazırlanıyor.

Bu ot yemeği için seçilen etler bile özel… Henüz yaşını doldurmamış erkek veya hiç doğum yapmamış dişi koyunun kuş başı haline gelmiş eti tercih ediliyor. Yemeğin son hali ise parmak ısırtan cinsten.

15- Biraz da Ağzımız Tatlansın Van’a Özgü Kaşık Tatlısı

Van’ın küçük lezzet bombalarının tadına bakmayı unutmayın! Şehirde yapılan şerbetli tatlıların hası, tadı damağınızda kalacak kaşık tatlısıdır.

Van’da birbirinden lezzetli yemeklerin olduğu aşikar. Ülkemizin dört bir yanı cennet iken Türk mutfağı dünyada sevilen mutfaklar arasında. Bir de Doğu illerine gidildikçe gelenekselleşmiş yemeklerin hala yapıldığını ve fast food zincirlerine taş çıkartan cinsten tüketildiğini görmek mutlululuk veriyor. Eğer sizlerde yalnızca karnını doyurmak için yemek yiyenlerden değil de yemeğin iyisini, daha da lezzetlisini arıyorsanız buyrun Van’a gidelim.

75-) ARDAHAN Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1. Helle Aşı

Ardahan yöresel yemekler listemize şehrin en lezzetli çorbalarından biriyle başlıyoruz. Bazı yörelerde herle çorbası adıyla da bilinen bu harika lezzet, yeşil mercimek, un ve kıyma gibi oldukça az malzemeyle yapılıyor. Kavrulma yöntemiyle pişirilen çorba, akşam yemeklerinin vazgeçilmez başlangıçlarından biri.

2. Evelik Çorbası

Ardahan dışında Erzincan’da da sıklıkla yapılan yöresel yemek oldukça faydalı sebzelerden biri olan evelik yaprağıyla yapılıyor. Taze taze toplanıp temizlendikten sonra haşlanan yaprakların haşlanmış mercimek ile birlikte soğanda kavrulmasıyla yapılan yemek, genellikle patates ve salçalı sos eklenerek servise hazır hale geliyor.

3. Ayran Aşı

Türkiye’nin en sevdiği, özellikle yazın sıcak aylarında sofraların vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan ayran aşı çorbası, Ardahan mutfağında da yerini alıyor. Nohut, buğday ve dereotu ile yapılan yemek, soğuk soğurt eklendiğinde harika bir tada sahip oluyor. Soğuk olarak tüketildiği için genellikle yaz aylarında içilen çorba, ev yoğurduyla yapıldığında daha da lezzetli oluyor.

Ana Yemek

4. Haşıl

Ardahan yöresel yemekler listemizde yerini alan ilginç bir yemek olan haşıl, Anadolu’da neredeyse bütün yörelerde sofralarda yerini alıyor. İsteğe göre buğday ya da bulgur ile yapılan yemek, haşlanmış bulguların ortasına bol sarımsaklı yoğurt ile eritilmiş tereyağı dökülerek yapılıyor. Oldukça lezzetli olan bu yemek, sofrada ortadan yeniyor.

5. Kelecoş

Ardahan ve Elezığda sevilerek yenilen kelecoş yemeği, başka yörelerde Keledoş ya da Keleçaşı olarak da biliniyor. Elde açılıp tavada kızartılan yufkaların üzerine kavrulmuş kuşbaşı etin dökülmesiyle yapılan yemek, üzerine tereyağı dökülerek servise hazır hale geliyor. Genellikle akşam yemeklerinde sofralarda yerini alan yemek, doyurucu olması nedeniyle tek olarak da yenebiliyor.

6. Yarpuzlu Köfte

Ardahan’ın lezzetli sulu yemeklerinden biri olan yarpuzlu köfte, yarpuz otu ile bulgurun birleştiği en güzel lezzetlerden biri. İnce bulgurlardan yapılan küçük misket köftelerle birlikte nohut ve kıyma eklenerek yapılan sulu yemek, isteğe göre bol salçalı ve soğanlı da yapılıyor. Ardahan sofralarında sık sık karşılaşacağınız yarpuzlu köfteyi denemediyseniz mutlaka denemelisiniz.

7. Ardahan Köftesi

Her şehrin kendine has köftesi olur da, Ardahan gibi bir şehrin köftesi olmaz mı? tabi ki olur. Ancak Ardahan’ın köftesi şekil itibariyle oldukça ilginç ve Adıyaman’ın da yöresel köftesi olarak biliniyor.  Közlenmiş ve kabukları soyulmuş patlıcanın üzerine, kıyma ve köfte harcıyla hazırlanan köfte sarılarak yapılan yemek, aralarına biber dizilmiş bir şekilde fırında pişiriliyor.

8. Bişi

Ardahan yöresel yemekler listemizde yerini alan bişi, aslında pek çok yörede pişi, dökme olarak adlandırılan hamur işi olarak biliniyor. Genellikle sabah kahvaltılarında peynir ya da reçelle birlikte yenilen bişiler, oldukça kolay yapıldığı için her zaman bulabileceğiniz bir lezzet.

9. Hıngel

Ardahan’ın lezzetli hamur işi yemeklerinden bir diğeri, de patatesle yapılan büyük mantısı Hıngel. Bazı yörelerde Hengel olarak da bilinen mantı, haşlanmış ve püre haline getirilmiş patateslerin, elde açılan üçgen hamurların içine konmasıyla yapılıyor. Normal mantıdan daha uzun süre haşlanan mantı, üzerine sarımsaklı yoğurt ve sos eklenerek servis ediliyor.

10. Kaz Etli İçli Pilav

Et yemekleriyle arası iyi olanlardansanız, Ardahan’ın meşhur kaz etli içli pilavına bayılacaksınız. Haşlanmış bütün kazın içerisine soğandan, pirince kadar bir çok malzemenin doldurulduğu yemek, özellikle bayram ve sünnet gibi özel günlerde sofralarda yerini alıyor. Yanına güzel bir ayranla mis gibi gidecek olan yemeği, Ardahan sofralarında denemenizi öneririz.

11. Feselli

Ardahan’ın kete olarak da bilinen hamur işi lezzetlerinden olan feseli, elde açılan oldukça kolay bir ekmek çeşidi. Genellikle sade olarak yapılan feseli, isteğe göre tahinli olarak tatlı şekilde de yapılabiliyor. Her türlü yemeğin yanına yakışan feseliyi, tazecik demlenmiş bir çayla sade olarak da tüketebilirsiniz.

12. Etli Mantı

Mantı sevenler buradaysa bu maddemizi çok seveceğinize eminiz. Türkiye’nin pek çok yöresinde sevilerek yenen bu lezzetli yemek, Ardahan mutfağında da sık sık pişiyor. Elde açılan hamurların içerisine et konularak yapılan mantı, suda haşlandıktan sonra sarımsaklı yoğurt ve sosla birlikte servis ediliyor.

13. Göle Kaşarı

Kars’ın meşhur kaşar peyniri gibi Ardahan’ın Göle kaşarı da bir o kadar meşhur. Ardahan’ın hiçbir gübre ve ilaçlarının kullanılmadığı Göle mevkisinden otlanan ineklerin sütüyle yapılan kaşar, Ardahan’ın 16 büyük mandırasında yapılıyor. İstanbul ve diğer pek çok şehre satışı sunulan kaşar peyniri, sabah kahvaltılarından yemeklerin üzerine kadar her yemeğe ayrı bir lezzet katıyor.

Tatlılar

14. Katmer

Katmer tatlısı aslında yöresel olarak Gaziantep’in tatlısı olarak bilinir. Ancak Ardahan mutfağı da katmer konusunda oldukça iddialı. Baklavalık yufkaların içerisine kaymak ve fıstık eklenmesiyle yapılan tatlı, üzerine şerbet döküldükten sonra hazır hala geliyor. Üzerine bir de tazecik kaymaklı dondurma konduğunda parmaklarınızı ısırtacak lezzeti, uzun süre unutamıyorsunuz.

15. Hasuta

Pekmezin en çok yakıştığı lezzetlerden biri olan Hasuda tatlısı, un ve pekmezin tereyağında kavrulmasıyla yapılıyor. Yıllardır süren geleneğe göre lohusalara yedirilen hasuda tatlısı, akşam yemekleri sonrasında kolayca yapılıp en sık yenilen tatlıların başında geliyor.

16. Mafiş Tatlısı

Ardahan’ın en kolay ve lezzetli tatlılarından biri olan mafiş tatlısı, fiyonk şekliyle de herkesin gönlünü kazanıyor. Elde açılan hamurların ortasına bastırılmasıyla fiyonk şekli verilip kızartılan hamurlar, şerbete batırıldıktan sonra servise hazır hale geliyor. Çay saatlerinde harika giden bu tatlıyı, kendiniz de kolaylıkla yapıp tadına bakabilirsiniz.

62-) TUNCELİ Bölgesel ve Yöresel Yemekleri

Çorbalar

1- Dövme Çorbası

Halk arasında “Döğme Çorbası” olarak da anılan bu yemek,iftar sofralarında sıklıkla görebileceğiniz bir lezzet. Dövme çorbasının meşhurluğu içinde kullanılan buğdayın tazeliğinden geliyor. Damak tadınıza göre sunum şekilleri vardır ancak genellikle yağda kızdırılmış biber ile servis edilir.

2- 12 İmam Çorbası

Muharrem ayında Alevi mezhebine mensup vatandaşların 12 günlük oruç sonrası titizlikle hazırladıkları bu lezzetli ve doyurucu çorbanın ismi, 12 İmam çorbası… İçerisinde; nohu, kuru fasulye, yarma, incir, üzüm, ceviz, fındık, fıstık ve daha pek çok malzemenin yer aldığı çorba hazırlanırken 12 imamların adını saymak dini bir ritüeldir. 12 imamı anmak için yapılan çorba bunun dışında cenazelerde ve düğünlerde de hazırlanabilmektedir.

Hamur İşleri

3- Babuko

Dersim’in en sevilen yemeklerinden biridir babuko. Yapımı biraz zahmetli olsa da oldukça sevilen bir yemek olması sebebiyle sofralardan eksik olamayan bu lezzet, birçok yörede karşımıza çıkıyor. Farklı isimlerle de anılan bu yemeğin yapımından size kısaca bahsedelim.

Öncelikle; un,su ve tuzla yapılan hamurun yuvarlak şekil verilip fırına atılmasıyla başlıyorsunuz. İyice pişen hamurun içi bir kaşık yardımıyla oyularak küçük parçalar haline getiriliyor. Kenar kısımlarına karışılmadan oyulan bu hamur tabak benzeri bir şekil alıyor.

Küçük parçalar haline getirilen hamurun üzerine tercihen sarımsaklı yoğurt ve iyice eritilmiş tereyağı dökülerek servis ediliyor. Aslında babuka az malzemeden nasıl çok lezzet yaratılır bunun kanıtı niteliğinde bir yemek. ????

4- Şir

Yapımı oldukça zahmetli olan şir yemeğinin ana malzemesi taze taze yoğurulmuş hamurdur. Diğer illerde de yapılan bu yemek bazen ”babuka” olarak kaynaklarda karşımıza çıksada aslında farklı bir lezzettir. İçi açık bir rulo şeklinde tepsiye dizilen hamur bezeleri nar gibi kızarana kadar fırında tutulur.

Damak tadınıza uygun olarak yoğurt ve taze köy tereyağı ile servis edilir.El açması yapamazsanız lavaş ekmeklerini şeritler halinde keserek kısa sürede hazırlayabilirsiniz. Tunceli’nin yöresel yemekleri arasında şirin önemli bir yeri vardır.

5- Dersim Kömbesi

Kömbe,pargaç veya gömme isimleriyle de anılan bu lezzetli yemeğin Tunceli usulü oldukça lezzetli bir hali vardır. Anneanne veya babaannelerimizin elleriyle şekillenen, az malzemeden büyük lezzetler nasıl ortaya çıkar en güzel örneğidir kömbe…

Yarım paket margarin, biraz tereyağı, sütün ve un birleşiminin, uzun süren yoğurma aşamasının artından ortalarına parmak bastırılarak fırına verilmesiyle oluşur. İçi yumuşacıkken dışı nasıl bu kadar kıtır olabiliyor diye sorgulamanıza sebep olacak kömbenin en güzel ve geleneksel tarifini yaşayan büyüklerinizden alabilirsiniz.

6- Bişi

Tunceli’de kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olarak gösterilen Pişi, kentte ‘’bişi’’ olarak da anılıyor. Oldukça lezzetli bir hamur işi olan pişinin içerisinde mis gibi tulum peyniri ve çökelek eklendi mi tadından yenmiyor.

Ana Yemekler

7- Haşıl

Sadece Tunceli’de değil Anadolu’da birçok şehirde farklı isimlerde veya versiyonlarda bu yemeği bir defa görmüşsünüzdür. Sofraların zamansız lezzeti olan Haşıl;pilavlık bulgurun; su, süzme yoğurt ve tereyağıyla birleşmesinden oluşmaktadır.

Haşlanan bulgurlar süzme yoğurtla karıştırılarak ortası oyuk bir yuvarlak şekle sokulur. Ortasındaki boşluğa bolca tereyağı döküldükten sonra sıcak servis edilen haşıl Tunceli yöresel yemeklerinin vazgeçilmez tariflerinden biridir. ????

8- Mumbar Dolması

Dersim yöresinde “bumbar” olarak telaffuz edilen bu yemek, koyun bağırsağından yapılır. Etli veya etsiz bir şekilde yapılan bir yemektir. Özel harmanlanmış baharatlar birlikte yemek içeriği zenginleşen bu tadın pişirme süresi oldukça uzundur. Mumbar deyince akla gelen ilk yer Dersim olmasa da bu yörede de oldukça lezzetli mumbar dolması yapan restoranlar bulabilirsiniz.

9- Dövme Pilavı (Döğme Pilavı)

Dövme pilavı, besleyici ve oldukça doyurucu bir ana yemektir. İçerisinde kullanılan buğday sayesinde tok tutar ve çevre şehirlerde de rastlayabileceğiniz bir lezzettir. Et yemeklerinin yanında veya bazen tek başına bir ana yemek olarak servis edilen bu pilav bol tereyağlı tercih edilmeli.Bizden söylemesi ????

10- Tunceli Ovacık Dağ Sarımsağı

Tunceli’nin meşhur dağ sarımsağı kentte kurulan pek çok pazardan satın alabileceğiniz yöresel bir lezzet. Ovacık ilçesinin Erzincan sınırında yetişen endemik bir bitki olan sarımsağın tadına bakmanızı tavsiye ederiz.

11- Soğan Aşı

Doğu Anadolu’nun pek çok şehrinde hazırlanan bu lezzetli yemeğin ismi soğan aşı. Tunceli mutfağında önemli bir rol tutan soğan aşı içerisinde bolca kuru soğan, bayat ekmek ve tereyağı yer alıyor. Yalnızca 3 malzemeyle yapılışı oldukça kolay ve doyurucu bir yemek olan soğan aşı, kentin eski tarihinden beri yapılan yöresel lezzetleri arasında.

12- Gulik

Türkiye'de gulik kavurması dendi mi akla gelecek ilk şehir elbette ki Tunceli. Ovacık ilçesinde sıklıkla yetişen ‘’çiriş’’ olarak da anılan bu lezzetli ot, Düzgün Baba Dağı’nın yüksek yerlerinde görülmektedir. Nisan Mayıs ayları içerisinde toplanan gulik otu, ıspanak gibi doğranarak tencerede haşlanır ve bir tavada kavrulur.

13- Mantar Yemeği

Genelde sulu olarak yapılan Tunceli usulü Mantar yemeği kentte sıklıkla pişirilen ana yemekler arasındadır. İçine sotelenmiş et konarak pişirilen bu lezzet, Tunceli’nin dağlarında yetişen yeni toplanmış mantarlardan hazırlanıyor. Tadı ise parmak ısırtan cinsten.

Tatlılar

14- Dut Tatlısı

Tunceli’de bolca yetişen lezzetli bir meyve olan kara dut ile birden fazla tatlı hazırlanıyor. Dalından taze toplanmış bu tatlı meyvelerden hazırlanan dut tatlısı içerisinde irmik, süt, çilek gibi pek çok malzeme yer alan leziz bir tatlı seçeneği.

15- Halbur Hurması

Bu yapılışı oldukça basit tadı ise takdire şayan tatlının ismi Halbur Hurması… Tunceli mutfağının sevilen lezzetlerinden biri olan tatlı içerisinde un, yumurta, yoğurt ve yarım çay bardağı yağ yer alıyor.

16- Pekmez Helvası

Tunceli’nin meşhur yemekleri içerisinde sevilen bir diğer lezzet ise pekmez helvası. Bildiğimiz un helvasından farklı olarak üzüm pekmezi ile tatlandırılan bu lezzetli helva, akşam yemeklerinin vazgeçilmez tatlılarından.

17- Kabak Tatlısı

Dersim’de birçok restoranda bulabileceğiniz klasik Türk mutfağı lezzetlerinden biridir Kabak Tatlısı. Bir gece önceden toz şeker ile bekletilen kabaklar tatlı bir aroma kazanır. Ufalanmış ceviz ile birlikte sunulması bir lezzet şöleninin cilası olur.